Trwa ładowanie...

Aerozoloterapia

Avatar placeholder
30.05.2013 00:16
Aerozoloterapia
Aerozoloterapia

Aerozoloterapia to jeden ze sposobów wziewnego leczenia astmy oskrzelowej. Aerozoloterapię można prowadzić przy użyciu podręcznych dozowników, tzw. inhalatorów kieszonkowych, które podają lek pod ciśnieniem, a także przy zastosowaniu specjalnych preparatów. Płyn do inhalacji to rozpuszczony w wodzie destylowanej albo soli fizjologicznej lek, który przy pomocy elektrycznego inhalatora przetwarzany jest w „mgłę” przeznaczoną do wdychania. Rozbicie leku na mikroskopijnej wielkości cząsteczki aerozolu ułatwia jego wnikanie do płuc.

spis treści

1. Leczenie astmy oskrzelowej

Leczenie astmy oskrzelowej opiera się na aerozoloterapii polegającej na użyciu inhalatorów i płynów do inhalacji. Każdy inhalator elektryczny składa się z następujących części: kompresora do sprężania powietrza, nebulizatora, łącznika i ustnika albo maski. Nebulizator to komora, w której sprężone powietrze miesza się z roztworem leku, tworząc aerozol. W niektórych inhalatorach aerozol jest wytwarzany przez falę ultradźwiękową.

Dla osób, które nie chorują przewlekle na choroby oskrzeli, rodzaj inhalatora i sposób wytwarzania aerozolu nie mają większego znaczenia. Jednak chorzy na astmę oskrzelową powinni unikać inhalatorów ultradźwiękowych, ponieważ woda destylowana rozbita przez falę ultradźwiękową często powoduje silny skurcz oskrzeli. Inhalator elektryczny jest urządzeniem przenośnym. Waży 3-6 kg. Niektóre modele są zasilane bateriami. Komora nebulizatora ma objętość 9-30 ml.

2. Płyn do inhalacji

Zobacz film: "Polacy żyją aż 7 lat krócej niż Szwedzi"

Lek rozpuszczony w wodzie destylowanej lub soli fizjologicznej przeznaczony do wdychania przez astmatyka to tzw. płyn do inhalacji. Lek w mniejszej objętości aerozolu dociera do oskrzeli w stężonej postaci, przez co inhalacja może trwać krócej. Dla chorego na astmę oskrzelową najważniejszym parametrem technicznym inhalatora jest wielkość wytwarzanych przez aparat cząsteczek aerozolu. Aby lek dotarł w głąb dróg oddechowych, inhalator musi wytwarzać aerozol o wielkości cząsteczek do pięciu mikronów.

Cząsteczki o większej wielkości nie docierają do oskrzeli obwodowych, ponieważ osadzają się na błonie śluzowej jamy ustnej i gardła. Płyn do inhalacji ma wówczas mniejszą skuteczność. Aerozoloterapia najczęściej stosowana jest w oddziałach szpitalnych. Może być jednak kontynuowana w warunkach domowych pod nadzorem lekarza prowadzącego. Wziewne leczenie astmy oskrzelowej poleca się głównie z dwóch wskazań:

  • podanie dużej dawki leku rozszerzającego oskrzela,
  • ułatwienie wykrztuszania.

3. Objawy astmy oskrzelowej – jak im zapobiegać?

Podawanie dużych dawek leku rozszerzającego oskrzela wymagają chorzy:

  • z ciężką postacią astmy lub z przewlekłym zapaleniem oskrzeli,
  • w okresie zaostrzenia choroby, np. w trakcie ataku duszności lub zakażenia układu oddechowego,
  • w ostrym napadzie astmatycznym.

Atak astmy może być leczony jedynie w szpitalu. Aerozoloterapia jest w tym przypadku tylko składową leczenia. Stosowanie jej samodzielnie w domu, bez dodatkowych leków, może być powodem zagrożenia życia. Inhalacja leku rozszerzającego oskrzela trwa dłużej lub krócej, w zależności od tego, w jakiej objętości jest on rozpylony. W ciężkim napadzie astmy korzystanie z inhalatora wiąże się niekiedy z dodatkowym wysiłkiem oddechowym. Jeśli nebulizator jest oddzielony od ustnika dłuższym łącznikiem, wykonanie wdechu może sprawiać trudności.

4. Aerozoloterapia – skuteczność i objawy niepożądane

O skuteczności inhalacji świadczą:

  • poprawa samopoczucia – ustąpienie duszności, lekki i głęboki oddech,
  • ustąpienie świstów słyszalnych wcześniej nad płucami w czasie oddychania,
  • poprawa wskaźników spirometrycznych i wartości PEF.

Nie wolno kontynuować inhalacji, jeżeli:

  • w czasie wdychania leku nasila się odczucie zmęczenia i utrudnienia oddychania,
  • pojawia się odczucie podrażnienia gardła, krtani, oskrzeli lub kaszel.

Wszystkie nieoczekiwane objawy ataku astmy występujące podczas inhalacji należy zgłosić lekarzowi prowadzącemu. Niekiedy konieczna jest zmiana stosowanego preparatu. Aerozoloterapia służy głównie zmniejszeniu duszności i ułatwieniu wykrztuszania. Mechanizm oddziaływania płynów do inhalacji jest dość złożony i nie polega tylko na nawilżaniu dróg oddechowych czy na rozrzedzaniu wydzieliny.

Likwidując zwężenie oskrzeli, aerozoloterapia znacznie ułatwia odkrztuszenie zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny. Aerozol, działając na górne drogi oddechowe, nasila odruch kaszlowy. Poza tym, zostaje pobudzony ruch mikrorzęsek wyściełających powierzchnię oskrzeli i oczyszczających drogi oddechowe ze śluzu. Ćwiczenia oddechowe wykonywane bezpośrednio po zakończeniu inhalacji zwiększają wykrztuśne działanie aerozoloterapii.

Aby pobudzić wykrztuszanie plwociny, można stosować tzw. inhalacje obojętne, np. z soli fizjologicznej lub z dodatkiem soli hipertonicznej. W ciężkich postaciach astmy leki wykrztuśne podawane drogą wziewną mogą drażnić oskrzela, powodując ich odruchowe zwężenie i nasilenie duszności. Z tego samego względu osoby chore na astmę przestrzega się przed samodzielnym stosowaniem w celach wykrztuśnych inhalacji z olejków eterycznych.

Aerozoloterapia nie jest banalnym zabiegiem, takim jak okłady, kąpiele czy gimnastyka, które chory na astmę może sobie dowolnie i zgodnie z upodobaniem wykonywać w warunkach domowych. Jest to bardzo ważny element leczenia, stosowany w okresie nasilenia choroby. Zasady aerozoloterapii trzeba dokładnie przedyskutować z lekarzem prowadzącym.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Następny artykuł: Astma a alternatywne metody leczenia
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze