Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa - charakterystyka i przebieg badania
Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa (BAC) to technika pobierania materiału do badania histopatologicznego. Jest to zabieg wykonywany przy podejrzeniu raka piersi, raka sutka, nowotworu gruczołu krokowego. Takie badanie piersi przeprowadza się przy istniejącym guzku w obu piersiach lub tylko jednej piersi. Guzek może być wyczuwalny pod palcami lub widoczny w badaniu USG piersi. Pacjentka poddająca się BAC nie wymaga hospitalizacji, zabieg bowiem nie trwa długo, jest praktycznie bezbolesny i nie wymaga znieczulenia.
1. Na czym polega biopsja cienkoigłowa?
Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa to metoda nieinwazyjna pobierania fragmentu tkanki do późniejszego badania cytologicznego i histopatologicznego. Wykorzystywana jest w diagnostyce różnego rodzaju nowotworów, m.in. nowotworu piersi, gruczołu krokowego, ślinianek, czy przerzutów do węzłów chłonnych. BAC wykonywana jest w przypadku wykrycia guzków w badaniu palpacyjnym, samokontroli piersi, badaniu ultrasonograficznym, badaniu radiologicznym czy scyntygrafii. W przypadku małych guzków istnieje możliwość nietrafienia igłą w zmianę patologiczną, dlatego też wynik negatywny badania nie jest jednoznaczny z brakiem występowania zmian nowotworowych. Skuteczność badania w przypadku raka sutka wynosi 80-95%.
2. Jak przebiega biopsja aspiracyjna cienkoigłowa?
Badanie wykonywane jest w pozycji siedzącej lub leżącej (przy podejrzeniu raka piersi zaleca się pozycję leżącą). To badanie nie wymaga znieczulenia ogólnego. Czasami lekarz podaje znieczulenie miejscowe w postaci roztworu 1% lidokainy, rozpylonego w miejscu wkłucia igły. Stosowane są różnego rodzaju igły, różniące się między sobą długością, średnicą i typem. Najczęściej wykorzystuje się igły o średnicy 0,6-0,8 mm. Igła stanowi przedłużenie strzykawki, do której pobierany jest materiał komórkowy. Stosowane są strzykawki o pojemności 10-20 cm3. Przed badaniem miejsce wkłucia jest dezynfekowane. Gdy guzek na piersi jest dobrze wyczuwalny, lekarz chwyta go palcami i wkłuwa w niego igłę. Następnie, po przebiciu skóry, kilkakrotnie przesuwa igłę w górę i w dół, w wyniku czego pobiera do strzykawki komórki zmienionej chorobowo tkanki. Za każdym razem przy poruszaniu igłą biopsyjną zmieniany jest kierunek wkłucia igły.
Po pobraniu materiału biologicznego, przed wyjęciem igły zostaje wyłączone zasysanie komórek, aby nie doszło do wszczepienia komórek nowotworowych w kanał biopsyjny. Po wyjęciu igły biopsyjnej, w miejscu wkłucia nakładany jest jałowy opatrunek. Materiał biologiczny wydmuchiwany jest ze strzykawki na szkiełko zegarkowe, po czym odpowiednio się go utrwala, barwi i ogląda pod mikroskopem.
Gdy guzki na piersiach nie są wyczuwalne pod palcami, stosuje się tzw. biopsję cienkoigłową celowaną. Oznacza to, iż pobieranie komórek za pomocą igły biopsyjnej wykonuje się pod kontrolą obrazu uzyskanego w badaniu ultrasonograficznym, tomografii komputerowej lub scyntygrafii.
Taka biopsja piersi to badanie małoinwazyjne, trwające kilkanaście minut, jednak wiąże się w możliwością pojawienia się pewnych powikłań. Zaliczamy do nich krwiaka w miejscu wkłucia igły lub zakażenie rany. Takie badanie piersi wykonywane jest w ostateczności. Niemniej jednak warto regularnie badać piersi u ginekologa, a także stosować comiesięczne samobadanie piersi. Ważna jest także odpowiednia profilaktyka raka piersi.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.