Choroby skóry głowy a wypadanie włosów

Wiele z poznanych chorób skóry wykazuje wyraźny związek z łysieniem. Są to choroby zarówno infekcyjne związane z różnymi czynnikami chorobotwórczymi, jak i choroby o podłożu immunologicznym bądź o złożonej i słabo poznanej przyczynie. Bardzo ważne jest wczesne rozpoznanie choroby dermatologicznej, ponieważ wówczas zwiększa się szansa na skuteczne leczenie bez powikłań lub kontrolowanie choroby. Istnieje wiele chorób skóry, które w pośredni lub bezpośredni sposób przyczyniają się do łysienia.

1. Typy łysienia włosów

Najpopularniejszą chorobą skóry głowy jest łysienie. Jego powodów upatruje się w: nadmiernym stresie, nieodpowiedniej diecie, chorobach, którym towarzyszy gorączka, ciąży, chorobach przewlekłych, a także w działaniu leków, skutkach pooperacyjnych czy zaburzeniach w obrębie hormonów. Wyróżnia się jego cztery typy:

Łysienie fizjologiczne – zwykle występuje w okresie niemowlęcym, a także pokwitania lub przekwitania.

Zobacz film: "Polacy żyją aż 7 lat krócej niż Szwedzi"

Łysienie androgenowe to postępujący proces łysienia, uwarunkowany genetycznie. Wyróżnia się osiem typów tej choroby, które określają stopień i intensywność wypadania włosów u mężczyzn, u kobiet – trzy. Choroba ta daje się leczyć, bowiem już po roku stosowania odpowiedniego preparatu działa stymulująco na wzrost włosa i poprawia jego kondycję.

Łysienie plackowate, czyli utrata włosów bez pojawiania się blizn, może wystąpić jako choroba skóry głowy, ale i na innych częściach ciała, gdzie jest owłosienie. Objawia się tym, iż nagle na głowie pojawiają się ogniska i może towarzyszyć im stan zapalny, swędzenie lub pieczenie. Tę chorobę skóry głowy trudno wyleczyć.

Łysienie bliznowaciejące to bardzo uciążliwa choroba skóry głowy, bowiem łysienie to skutek po stanie zapalnym mieszków, a także gruczołów łojowych. Ten stan sprawia, że włosy wypadają, doprowadzając do tworzenia się blizn. Niestety po przebyciu tego schorzenia włosy już nie odrosną. Jednakże trzeba podjąć leczenie tej choroby skóry głowy, by zapobiec powikłaniom.

2. Choroby skóry głowy a wypadanie włosów

Uważa się, że łysienie ma związek z takimi chorobami jak:

• przewlekłe zapalenie ropne mieszków włosowych,
• grzybice skóry owłosionej,
• liszaj płaski,
• toczeń rumieniowaty (układowy i postać ogniskowa),
• twardzina ograniczona,
• rybia łuska wrodzona,
• łupież łojotokowy,
• kiła,
• łojotokowe zapalenia skóry,
• półpasiec,
• sarkoidoza.

2.1. Przewlekłe zapalenie ropne mieszków włosowych

Przewlekłe zapalenie ropne mieszków włosowych czyli figówka to choroba wywoływana przez gronkowce. Objawia się wykwitami krostkowymi, grudkowymi lub mającymi charakter rozmiękających guzów ropnych. Włosy nie są zmienione, dają się łatwo usunąć w wyniku zniszczenia mieszków włosowych.

Zmiany umiejscawiają zarówno na owłosionej skórze twarzy jak i na owłosionej skórze głowy. Choroba ma przebieg wielomiesięczny lub wieloletni. Niekiedy wskutek zniszczenia brodawek włosowych mogą pozostać zanikowe blizny. W większości przypadków włosy odrastają. Leczenie zazwyczaj jest trudne i wymaga długiego czasu.

2.2. Grzybice skóry owłosionej

Grzybice skóry owłosionej mogą być spowodowane zarówno przez grzyby ludzkie jak i zwierzęce. Grzyby antropofilne mogą powodować 3 typy grzybicy:

• strzygącą - charakteryzuje się występowaniem ognisk złuszczających, zawierających ułamane i jakby ostrzyżone włosy, nieznacznie nasilonym stanem zapalnym skóry, brakiem blizn i miejsc całkowicie pozbawionych włosów, prawie wyłącznym występowaniem u dzieci przed okresem pokwitania,
• drobnozarodnikową - objawia się występowaniem równo ułamanych włosów, zmian we włosach i nieznacznych objawów zapalnych w skórze a w świetle lampy Wooda (przenośna lampa kwarcowa emitująca długofalowe promieniowanie nadfioletowe) zielonkawą fluorescencją,
• woszczynową - cechuje ją obecność tarczek woszczynowych, tzn. zagłębionych, żółtych strupów, które są w istocie kolonią grzyba, charakterystyczne zmiany we włosach (włosy są matowe, szorstkie i suche), przewlekły przebieg z bliznowaceniem i wyłysieniem, matowozielona fluorescencja zakażonych włosów w świetle lampy Wooda.

Grzyby zwierzęce powodują odmianę z odczynem zapalnym. Odmiana grzybicy skóry owłosionej z odczynem zapalnym charakteryzuje się głębokimi, ostrymi zapalnymi naciekami guzowatymi z ropnymi zmianami w ujściach mieszków włosowych, ostrym przebiegiem. Tylko grzybica woszczynowa może spowodować trwałe wyłysienie, pozostałe postacie grzybic mogą powodować przejściowe łysienie, które ustępuje po całkowitym wyleczeniu.

2.3. Toczeń rumieniowaty

Zazwyczaj problem łysienia dotyczy dwóch postaci tocznia rumieniowatego:

• postaci układowej (SLE),
• postaci ogniskowej (DLE).

W postaci SLE na owłosionej skórze głowy mogą tworzyć się ogniskowe zmiany o charakterze rumienia lub rumieniowo-obrzękowe. W części przypadków dochodzi do bliznowacenia i trwałego ubytku włosów, często wypadanie włosów nie jest poprzedzone objawami zapalnymi.

Postać ogniskowa tocznia rumieniowatego (DLE) charakteryzuje się zmianami skórnymi o charakterze rumieniowo-naciekowym, wyraźnie odgraniczonymi od otoczenia, szerzącymi się obwodowo i pozostawiającymi zanik lub bliznowacenie w części środkowej.

Charakterystyczna jest chropowata powierzchnia, uwarunkowana rogowaceniem mieszkowym. Wykwity najczęściej umiejscawiają się na twarzy, małżowinach usznych i owłosionej skórze głowy.

2.4. Łysienie kiłowe

Łysienie kiłowe pojawia się zazwyczaj po 6 miesiącach trwania choroby. Łysienie często współistnieje z innymi objawami kiły drugiego okresu: bielactwem i osutkami (wysypkami) na skórze. Poza skórą owłosioną głowy przerzedzenie włosów zdarza się tez w innych okolicach (brwi, rzęsy, pachy, wzgórek łonowy, broda u mężczyzn). Wyróżnia się dwie odmiany łysienia kiłowego:

• ogniskową,
• rozlaną.

W przypadkach nieleczonych łysienie może utrzymywać się do roku, po tym czasie włosy samoistnie odrastają.

2.5. Twardzina ograniczona

W odmianie twardziny ograniczonej – sclerodermie en coup de sabre - na owłosionej skórze głowy i czole występują zmiany podobne do blizny po cięciu szablą, z bliznowaceniem i trwałym wyłysieniem.

2.6. Łupież łojotokowy

Jest to choroba polegająca na drobnopłatowym złuszczaniu skóry gładkiej lub owłosionej skóry głowy z mniej (łupież zwykły) lub bardziej (łupież tłusty) nasilonym łojotokiem. To właśnie w łupieżu tłustym występują uwarstwione żółtawe strupy i objawy stanu zapalnego, powodujące trwałe wyłysienie. Łupież i łojotok ulegają zmniejszenie w miarę postępującego łysienia.

2.7. Łojotokowe zapalenie skóry

Inaczej wyprysk łojotokowy, w tej chorobie charakterystyczne są zmiany skórne o charakterze rumieniowo-złuszczającym i wysiękowym, umiejscowione głównie na owłosionej skórze głowy, w okolicach łojotokowych i drażnionych. Często zmiany są pokryte żółtymi nawarstwionymi strupami.

Najczęstszym umiejscowieniem jest: owłosiona skóra głowy i okolice zauszne, twarz (głównie w lini środkowej), a także inne okolice np. mostkowa, międzyłopatkowa, zgięcia stawowe. Świąd może być rozmaicie nasilony. Przebieg jest przewlekły i nawrotowy, a nawroty są częstsze zimą. W zmianach długotrwałych w obrębie owłosionej skóry głowy występuje przerzedzenie włosów, niekiedy również brwi.

Pomimo dużego postępu w medycynie dotyczącego diagnozowania i leczenia, nie zawsze udaje się uchronić pacjenta przed powikłaniem w postaci łysienia. Im wcześniej choroba zostanie rozpoznana tym większa jest szansa, że leczenie będzie krótkie i skuteczne, dlatego też nie powinnyśmy lekceważyć jakichkolwiek niepokojących objawów dotyczących skóry owłosionej głowy, a także innych okolic. Choroby skóry i łysienie są ściśle ze sobą powiązane, ale leczenie ich możliwe jest tylko pod kontrolą lekarza.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.