Wysypka u dziecka i niemowlaka - pokrzywka alergiczna, gorączka trzydniowa, różyczka, odra, ospa, trądzik, potówki

Wysypka u dziecka i niemowlaka może pojawić się na twarzy, plecach, a nawet na całym ciele w postaci rozmaitych krostek, grudek i plamek. Z pewnością takie zmiany skórne mogą powodować zaniepokojenie mamy. Najczęściej niegroźne, ale wymagają obejrzenia przez pediatrę. Przyczynę wysypki nie zawsze łatwo zdiagnozować. Jeżeli dziecko ma dłużej niż przez jeden dzień krostki, gorączkuje, płacze i jest przy tym osłabione, może mieć jedną z wielu chorób wieku dziecięcego. Może być też manifestacją skórną alergii. Bardzo ważne jest więc, aby nie bagatelizować wysypki u dziecka.

1. Przyczyny wysypki u dzieci i niemowląt

Wysypka u dziecka i niemowlaka nie może być bagatelizowana. W przypadku jej pojawienia się należy udać się do lekarza, gdyż najczęściej jest obajwem choroby wirusowej czy zapalenia skóry.

1.1. Pokrzywka alergiczna

Zobacz film: "Dziwna wysypka na główce dziecka"

U niemowląt i małych dzieci najczęściej występuje pokrzywka alergiczna, związana z odpowiedzią układu obronnego organizmu dziecka na kontakt z obcym do tej pory alergenem.

Wysypka alergiczna u dziecka ma zazwyczaj charakter bąbli pokrzywkowych o wyraźnych granicach i gładkiej powierzchni. Skóra w miejscu wykwitu jest bardziej ocieplona i z reguły swędząca.

U niemowląt głównym źródłem alergenu zwykle są środki chemiczne, w których prana jest bielizna dziecka lub kosmetyki używane do pielęgnacji. Wówczas główną lokalizacją wysypki kontaktowej u dziecka będą miejsca ocierania się bielizny o skórę: zgięcia w stawach, szyja, ale też plecy czy brzuch.

Istotne reakcje alergiczne u małych dzieci wywołuje również pokarm. Do najczęstszych produktów alergizujących zaliczane jest:

• mleko krowie
• orzechy
• ryby
• soja
• jajo kurze

Najlepszym sposobem na złagodzenie objawów tej wysypki u dziecka jest dieta eliminująca niewłaściwe pokarmy, zmiana proszku czy kosmetyku, który mógł wywołać wysypkę u dziecka, a także stosowanie leków przeciwhistaminowych zmniejszających objawy alergiczne.

1.2. Trądzik noworodka

Trądzik noworodka występuje na skutek działania hormonów mamy. To one pobudzają gruczoły łojowe niemowlaka. Trądzik niemowlęcy zwykle pojawia się na twarzy. Nie wymaga specjalnej interwencji lekarza. Należy pamiętać, aby nie wyciskać krost, a skórę dziecka przemywać przegotowaną wodą.

1.3. Potówki

Potówki u dziecka to drobne pęcherzyki wypełnione przezroczystym płynem. Pojawiają się w miejscach narażonych na przegrzanie. Potówki nie są dokuczliwe, z czasem znikają.

1.4. Atopowe zapalenie skóry

Atopowe zapalenie skóry jest przewlekłym zapaleniem skóry w postaci grudek o wyglądzie rumieniowym.

Atopowe zapalenie skóry pojawia się na policzkach, a potem na całej twarzy. W zgięciu łokci i na kolanach skóra ciemnieje, staje się sucha i swędzi. Jak ulżyć niemowlęciu? Na pewno przy takiej wysypce niemowlaka konieczne jest systematyczne nawilżanie skóry. Czasami lekarz zaleca leczenie sterydami.

1.5. Pieluszkowe zapalenie skóry

Pieluszkowe zapalenie skóry jest częstym stanem zapalnym u dzieci, wywołanym przez noszenie pieluszki, która powoduje odparzenie i podrażnienie skóry przez mocz i stolec. Wysypka niemowlaka ma postać zaczerwienienia skóry, pojawia się pod pieluszką, na skórze oraz na udach. Pojawia się płacz niemowlęcia. Zmianom chorobowym należy ulżyć poprzez smarowanie maścią na odparzenia. Niemowlę powinno jak najwięcej czasu spędzać bez pieluszki, wówczas skóra będzie się goiła szybciej.

1.6. Gorączka trzydniowa

Rumień nagły, powszechnie nazywany gorączką trzydniową, dotyka głównie niemowlęta i dzieci do 4. roku życia. W pierwszym okresie choroby dziecko gorączkuje (39–40°C) przez trzy do pięciu dni i jest osłabione.

Wysokiej temperaturze może towarzyszyć:

• biegunka
• ból gardła
• ból głowy
• nieżyt nosa

Oobjawy te nie są charakterystyczne i mogą sugerować przeziębienie.

Ulgę przynosi spadek gorączki, któremu towarzyszy pojawienie się drobnej, różyczkopodobnej wysypki u dziecka, mogącej utrzymywać się nawet do trzech dni. Z reguły ta wysypka u dziecka lokalizuje się na brzuchu, plecach, karku i kończynach.

Rokowanie jest bardzo dobre, a pojawienie się wysypki u dziecka wskazuje na zdrowienie. Jedynym poważnym zagrożeniem dla dziecka są drgawki, które mogą towarzyszyć gorączce, dlatego ważne jest, aby obniżać temperaturę ciała przy pomocy leków przeciwgorączkowych.

W przypadku wystąpienia drgawek gorączkowych należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem i podać lek przeciwdrgawkowy dla dzieci dostępny w czopkach. Niestety nie ma skutecznej profilaktyki zapobiegającej zarażeniu wirusem tej wysypki u dziecka.

1.7. Różyczka

Różyczka jest niegroźną chorobą zakaźną wieku dziecięcego. Okres wylęgania (od momentu zetknięcia się z wirusem do pojawienia się objawów) trwa około dwóch do trzech tygodni.

U dziecka bardzo charakterystyczne jest powiększenie węzłów chłonnych zausznych i tylnych szyi. Limfadenopatia z reguły pojawia się na dzień przed wystąpieniem wysypki u dziecka. Mogą jej towarzyszyć również niewielkie objawy infekcji górnych dróg oddechowych, zapalenie spojówek i gorączka sięgająca do 38,5°C.

Bladoróżowa wysypka u dziecka o charakterze plamisto-grudkowym w pierwszej kolejności obejmuje twarz, a następnie w dość szybkim tempie pojawia się na całej skórze. Na twarzy może przybierać obraz zlewnych plamek i przeważnie znika po 3 dniach.

Leczenie różyczki jest objawowe i obejmuje podawanie dziecku leków przeciwgorączkowych w razie potrzeby i przebywanie w domu przez okres zakaźności, który trwa jeszcze do 4 dni po ustąpieniu wysypki.

W celu zapobiegania zakażeniu dzieci podlegają obowiązkowemu szczepieniu skojarzoną szczepionką przeciwko śwince, odrze i różyczce (MMR). Pierwszą dawkę otrzymują w 13.–14. miesiącu życia, a drugą w 10. roku życia.

1.8. Odra

Odra to ostra, bardzo zakaźna choroba wirusowa, która w dobie powszechnych szczepień występuje stosunkowo rzadko.

Na kilka dni przed wystąpieniem wysypki u dziecka związanej z odrą pojawiają się objawy infekcji górnych dróg oddechowych z zapaleniem krtani i światłowstręt z zapaleniem spojówek. Dziecko chore na odrę ma męczący, „szczekający” kaszel i w znacznym stopniu obniżone samopoczucie.

Zdarza się również, że w tym czasie na śluzówkach jamy ustnej występują charakterystyczne białe plamki z czerwoną, zapalną obwódką.

Gruboplamista lub grudkowa, zlewna wysypka u dziecka pojawia się jednocześnie z wystąpieniem wysokiej gorączki, powyżej 39°C. Pierwszego dnia zmiany skórne obejmują twarz, następnie tułów i kończyny górne, a w trzeciej dobie schodzą na kończyny dolne.

Wysypka u dziecka w czasie odry znika w tej samej kolejności, w jakiej się pojawiła, ze złuszczaniem naskórka i pozostawieniem brązowych przebarwień.

Odra może pozostawiać po sobie niebezpieczne powikłania ze strony ośrodkowego układu nerwowego i oddechowego, dlatego obowiązkowo u dzieci stosuje się wyżej wymienioną szczepionkę skojarzoną MMR.

1.9. Ospa

Ospa jest jedną z najbardziej zaraźliwych chorób zakaźnych. Większość zakażeń ospą występuje u dzieci poniżej 15. roku życia. Przed wystąpieniem wysypki ospowej u dziecka pojawiają się typowe objawy choroby wirusowej, takie jak bóle

• głowy
• mięśni
• brzucha

Wysypka u dziecka pojawia się około 1–2 dni po wystąpieniu powyższych dolegliwości. Wysypka u dziecka w czasie ospy ma charakter plamek, grudek, które przechodzą w pęcherzyki wypełnione płynem.

Po 2 dniach pęcherzyki przybierają postać krost, które przysychają. Gorączka może towarzyszyć zmianom skórnym i trwa zwykle od 4 do 5 dni. Dziecko odczuwa silny świąd, należy jednak je pilnować, aby nie rozdrapywało zmian ze wzglądu na pozostające szpecące blizny.

Na polecenie lekarza można zastosować u dzieci leki przeciwświądowe i przeciwgorączkowe. Należy unikać miejscowego stosowania pudrów, gdyż mogą tworzyć dobre środowisko dla rozwoju bakterii odpowiadających za nadkażenie wykwitów. Po konsultacji z lekarzem na wykwity można zastosować roztwór nadmanganianu potasu w odpowiednim rozcieńczeniu.

Leczenie ospy przyczynowe acyklowirem, który zapobiega namnażaniu się wirusa ospy, stosuje się u osób zagrożonych ciężkim przebiegiem ospy.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.