Ciąża wysokiego ryzyka - przyczyny, postępowanie, profilaktyka
Ciąża wysokiego ryzyka stanowi ok. 5-7 procent wszystkich ciąż. Ciąża ta nie musi skończyć się poronieniem lub porodem przedwczesnym. Wymaga jednak ostrożności ze strony ciężarnej oraz częstszych wizyt lekarskich. Ciąża wysokiego ryzyka jest obarczona większym ryzykiem komplikacji, ale w bardzo wielu przypadkach kończy się urodzeniem w pełni zdrowego dziecka. Co warto wiedzieć o ciąży wysokiego ryzyka?
1. Co to jest ciąża wysokiego ryzyka?
Ciąża wysokiego ryzyka to ciąża z wyższym prawdopodobieństwem wystąpienia powikłań i komplikacji. Przyczyną ewentualnych zagrożeń mogą być choroby przewlekłe matki, waga (otyłość lub niedowaga), a także wiek powyżej 35. roku życia.
Ciąża wysokiego ryzyka może zostać uznana na skutek komplikacji lub nieprawidłowości w czasie jej przebiegu. Pacjentka wymaga wówczas częstszych badań i wizyt lekarskich. Dodatkowo konieczna jest regularna kontrola w przypadku chorób przewlekłych.
2. Przyczyny ciąży wysokiego ryzyka
W ciąży wysokiego ryzyka duże znaczenie ma wiek matki, najbezpieczniejszy przedział to 20-30 lat. Zarówno ciąże poniżej, jak i powyżej tego wieku są związane z wyższym ryzykiem zahamowania rozwoju płodu, zmian tętna, a nawet śmierci wewnątrzmacicznej.
Ciąża wysokiego ryzyka może być też skutkiem czynników genetycznych, na przykład schorzeń występujących w najbliższej rodzinie. Nie bez znaczenia są także choroby matki w czasie ciąży, takie jak:
- cukrzyca,
- choroby tarczycy,
- nadczynność przytarczyc],
- choroby nerek,
- nowotwory,
- padaczka,
- otyłość,
- niedowaga,
- problemy z sercem,
- anemia sierpowata,
- astma,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- toczeń rumieniowaty układowy.
Ryzyko, związane z przebiegiem ciąży wzrasta także w przypadku uzależnienia ciężarnej od papierosów, alkoholu czy narkotyków.
Niebezpieczeństwo stanowi zahamowanie wzrostu płodu, niedotlenienie, niewydolność macicy lub łożyska. Zagrożenie może pojawić się też niespodziewanie przed lub w trakcie porodu. Na ryzyko w czasie ciąży mają też wpływ infekcje, takie jak:
Powikłania są bardziej prawdopodobne, gdy kobieta w przeszłości przeżyła kilkukrotne poronienia, przedwczesny poród lub stan przedrzucawkowy.
Ciąża wielopłodowa również uznawana jest za ciążę wysokiego ryzyka. Podobnie jak rozpoznanie u dziecka wad genetycznych, a także cechy bieżącej ciąży, takie jak plamienia, skurcze, łożysko przodujące czy wielowodzie.
3. Postępowanie w przypadku ciąży wysokiego ryzyka
Zdarzają się sytuacje, kiedy ciąża uznawana jest za ciążę wysokiego ryzyka aż do rozwiązania, bez względu na wysiłek ciężarnej. Często jednak odpowiednie postępowanie medyczne i dostosowywanie się do zaleceń sprawia, że można uniknąć zagrożenia i urodzić w pełni zdrowe dziecko.
Niezwykle istotne jest regularne kontrolowanie stanu zdrowia kobiety, szczególnie w przypadku rozpoznanych chorób przewlekłych. Nieleczone nadciśnienie czy cukrzyca stanowią niebezpieczeństwo dla dziecka i matki.
Niekiedy zdarzają się sytuacje, gdy kobieta musi pozostać przez pewien czas w szpitalu. Zwykle wystarcza jednak duża ilość odpoczynku w domu, zdrowy tryb życia, unikanie stresu i częste kontrole lekarskie.
4. Zapobieganie ciąży wysokiego ryzyka
Ciąży wysokiego ryzyka można zapobiegać poprzez zdrowy tryb życia i uprawianie sportu, zrezygnowanie z picia alkoholu i palenia papierosów czy spożywania żywności wysokoprzetworzonej. Niezwykle istotne jest również zadbanie o prawidłową masę ciała.
Przed zajściem w ciążę warto wykonać podstawowe badania i skonsultować ich wyniki z lekarzem, informując o planach powiększenia rodziny. Wówczas zaleci on rozpoczęcie suplementacji, może też skierować pacjentkę do innego specjalisty lub poprosić o wykonanie dodatkowych badań.
Zobacz też:
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.
