Leki ziołowe na spokojny sen
Małe dzieci potrzebują aż 10-14 godzin snu, dorośli 7-9 godzin, natomiast osobom starszym wystarcza jedynie 5-6 godzin wypoczynku nocnego. Różne czynniki (wewnętrzne i zewnętrzne) mogą zaburzać długość i jakość snu. Niepełnowartościowy sen zakłóca normalne fizyczne i emocjonalne zachowanie. Pojawiają się zaburzenia nastroju, spowolnione są procesy koncentracji i uwagi. Dochodzi do zaburzeń pracy układu odpornościowego. Stajemy się wówczas bardziej podatni na infekcje.
1. Rola snu
Sen zapewnia całemu ciału regenerację uszkodzonych w ciągu dnia komórek. Przywraca on także prawidłową czynność receptorom, odpowiedzialnym za prawidłowe odbieranie i przekazywanie informacji w naszym organizmie. Podczas snu dochodzi również do utrwalania śladów pamięciowych – ten proces zwany jest konsolidacją pamięci. Tuż po zaśnięciu wydzielany jest hormon wzrostu (somatotropina). Pobudza on syntezę tzw. insulinopodobnych czynników wzrostu, które są odpowiedzialne za wzrost i rozwój organizmu. W czasie głębokiego snu dochodzi również do znacznego zmniejszenia aktywności wielu komórek nerwowych, których ciągła stymulacja doprowadziłaby do zaburzeń ich prawidłowych czynności.
2. Problemy ze snem
Zaburzenia snu dotyczą ok. 30% Europejczyków, z których ponad 90% to osoby cierpiące na bezsenność. Szacuje się, że niemal połowa populacji osób mających problemy nasenne przyjmuje syntetyczne leki nasenne i uspokajające. Najczęściej są to leki z grupy benzodiazepin (np. diazepam, oksazepam, nitrazepam), pochodne imidazopirydyn (zolpidem), pochodne cyklopirolonu (zopiklon). Substancje te stosowane przez dłuższy czas wywołują objawy zależności lekowej. Badania epidemiologiczne wskazują na nieskuteczność niemal 75% przypadków leczenia bezsenności środkami nasennymi. Największą skutecznością w leczeniu zaburzeń snu (a zwł. bezsennosci) odznacza się psychoterapia poznawczo-behawioralna. Bezpieczną pomoc w walce z bezsennością stanowią również niektóre leki ziołowe mające podobny mechanizm działania do leków syntetycznych, lecz pozbawione niepożądanych działań związanych z tolerancją na lek i uzależnieniem. Jakkolwiek siła działania leków roślinnych jest znacznie mniejsza od leków syntetycznych, to jednak przy ich przewlekłym stosowaniu, efekty terapeutyczne tych pierwszych są zbliżone do efektów doraźnej terapii tymi drugimi.
3. Korzeń kozłka lekarskiego na sen
Jest to surowiec leczniczy zbierany na jesieni, występujący na terenie Europy i Stanów Zjednoczonych. Jego zastosowanie lecznicze w Polsce sięga początków XV wieku. Substancje czynne zawarte w wyciągu z korzenia kozłka wykazują doraźne działanie uspokajające oraz – przy przewlekłym stosowaniu – działanie przeciwlękowe (tzw. anksjolityczne) i poprawiające długość i jakość snu. Najważniejsze związki chemiczne odpowiedzialne za działanie farmakologiczne surowca to:
- kwasy: walerianowy, izowalerianowy, mirystycynowy, walerenowy,
- terpeny, zwane również walepotriatami (zaliczane do związków tłuszczowych): borneol, kamfen, cymen, fenchon, waltrat, acetowaltrat, dihydrowaltrat,
- flawonoidy (hesperydyna, 6-metyloapigenina).
4. Mechanizm działania korzenia kozłka
Hamowanie wychwytu zwrotnego (ponowne wchłonięcie substancji do wnętrza komórki nerwowej) kwasu gamma-aminomasłowego (GABA).
Jest to neuroprzekaźnik odpowiedzialny za rozluźnienie mięśni (tzw. miorelaksację) oraz zmniejszenie ich pobudliwości. Wzrost jego stężenia w niektórych strukturach mózgu wywołuje efekt uspokajający (sedatywny) i przeciwlękowy (anksjolityczny).
Stymulacja uwalniania GABA z zakończeń nerwowych.
Hamowanie aktywności enzymów rozkładających GABA.
Pobudzenie receptora adenozynowego (A1), co prowadzi do pogłębienia snu wolnofalowego (non-REM), w którym następuje głęboki wypoczynek organizmu.
W badaniu przeprowadzony na myszach, których pozbawiono receptorów adenozynowych w mózgu, wykazano niezdolność wejścia w głęboki sen wolnofalowy. Zaobserwowano również trudności myszy w odnalezieniu wyjścia z labiryntu, co wskazuje o znacznym osłabieniu funkcjonowania ich układu nerwowego.
Niewielka stymulacja wydzielana melatoniny, hormonu regulującego rytm snu i czuwania.
Zmniejszenie zużycia glukozy w tkance mózgowej, co wpływa na zahamowanie aktywności neuronów. Objawia się to uspokojeniem, sennością.
5. Dawkowanie i skuteczność korzenia kozłka
Do przygotowywania naparów stosuje się ok. 3 g surowca na szklankę wody. W przypadku nalewek najczęściej przyjmuje się 10 ml sporządzonego leku w dawkach podzielonych lub w dawce jednorazowej pół godziny przed snem. Dla postaci stałych, przyjmuje się skuteczną dawkę dobową 400 mg wyciągu z korzenia waleriany. Przeprowadzono badania kliniczne ekstraktu z tzw. podwójnie ślepą próbą kontrolowaną placebo. Oznacza to, iż wykonano je na osobach losowo przydzielonych do dwóch grup (przyjmujących badany ekstrakt oraz przyjmujących placebo), które nie były poinformowane o tym którą substancję otrzymują. Nie wiedział o tym również personel badający. W badaniu wykazano poprawę jakości snu już po dwutygodniowym podawaniu leku. Po czterech tygodniach kuracji odnotowano ustąpienie stanów lękowych i trudności w zasypianiu. Stwierdzono jedynie pojedyncze przypadki wystąpienia działań ubocznych.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.