Trwa ładowanie...

Częste oddawanie moczu – przyczyny, diagnostyka i leczenie

Częste oddawanie moczu (częstomocz) to zaburzenie, które charakteryzuje się wielokrotnymi mikcjami, zwykle częstszymi niż 7-8 razy w ciągu doby.
Częste oddawanie moczu (częstomocz) to zaburzenie, które charakteryzuje się wielokrotnymi mikcjami, zwykle częstszymi niż 7-8 razy w ciągu doby. (Adobe Stock)

Częste oddawanie moczu to zwiększona liczba oddań moczu (mikcji) w ciągu dnia. Potrzeba korzystania z toalety może pojawiać się także w nocy. Częste oddawanie moczu może sygnalizować stan zapalny cewki moczowej i pęcherza moczowego lub współistniejącego z przerostem odczynu zapalnego w gruczole krokowym. Z jakimi innymi nieprawidłowościami może mieć związek częstomocz?

spis treści

1. Przyczyny częstego oddawania moczu

Częste oddawanie moczu (częstomocz) to zaburzenie, które charakteryzuje się wielokrotnymi mikcjami, zwykle częstszymi niż 7-8 razy w ciągu doby. Nierzadko mocz oddawany jest wówczas w bardzo małej objętości.

Co oznacza częste oddawanie moczu? Częstomocz może mieć różnorodne podłoże. Bywa, że związany jest ze zbyt dużą ilością wypijanych płynów. Jednak zwykle jego przyczyna jest bardziej złożona. Częste chodzenie do toalety w celu oddania moczu może być objawem:

Zobacz film: "Zaburzenia oddawania moczu - przyczyny"

Nadmiernemu oddawaniu moczu mogą towarzyszyć także inne objawy, jak:

Bakteriomocz i ropomocz
Bakteriomocz i ropomocz

Częstszą zachorowalność notuje się u chłopców.

zobacz galerię

2. Częste oddawanie moczu u dzieci

Podobnie jak u dorosłych, częste oddawanie moczu u dziecka może mieć różnorodne przyczyny. Jedną z głównych przyczyn częstomoczu u dzieci jest infekcja układu moczowego. Wówczas poza częstym sikaniem mogą pojawiać się także inne objawy, jak:

Ciągłe sikanie u dzieci może być także skutkiem stosowania niektórych leków. Inne możliwe przyczyny częstego sikania to m.in. cukrzyca, moczówka prosta, czy choroby nerek. W rzadkich przypadkach za częstomocz mogą odpowiadać także wady anatomiczne i nieprawidłowo rozwinięty układ moczowy.

Częste oddawanie moczu u dzieci może wynikać także ze zbyt dużej ilości wypijanych płynów oraz ze zmian w diecie. Może mieć także podłoże natury psychicznej oraz być związane ze stresem. Zdarza się także, że małe dzieci zgłaszają, że cały czas chce się im siku, ponieważ w ten sposób chcą zwrócić na siebie uwagę rodziców.

3. Częste oddawanie moczu w ciąży

Zwiększone parcie na pęcherz (określane też często parciem na mocz) jest jednym z najbardziej charakterystycznych objawów ciąży. Od początku pierwszego tygodnia macica rośnie, naciskając na pęcherz, co w efekcie powoduje częste oddawanie moczu. Dlatego też zwykle objaw ten nie stanowi powodu do niepokoju.

Zdarza się jednak, że częstomocz w ciąży ma inne przyczyny. Ciągłe oddawanie moczu w ciąży może być powiązane m.in. z zakażeniem układu moczowego, zaburzeniami hormonalnymi, czy cukrzycą ciążową. W takich przypadkach oprócz częstomoczu pojawiają się najczęściej także inne towarzyszące objawy, które należy niezwłocznie skonsultować z lekarzem.

4. Częste oddawanie moczu u mężczyzn

U mężczyzn częstomocz może wskazywać na problemy z prostatą (inaczej gruczołem krokowym lub sterczem). To, że ciągle chce się im siku, ma związek z powiększeniem gruczołu krokowego, który naciska na cewkę moczową i blokuje oddawanie moczu. Ściany pęcherza moczowego są też podrażnione, przez co oddawane są niewielkie ilości moczu.

Problem ten dotyczy wielu mężczyzn po 50. roku życia. Oprócz częstego wydalania moczu pojawiają się także inne objawy jak trudności z rozpoczęciem mikcji, wydłużony czas sikania, czy osłabienie strumienia moczu.

Poza problemami z prostatą bardzo częste oddawanie moczu u mężczyzn może wynikać też m.in. z infekcji układu moczowego, kamicy układu moczowego, czy stosowania leków moczopędnych.

PYTANIA I ODPOWIEDZI EKSPERTÓW NA TEN TEMAT

Zobacz także odpowiedzi na pytania innych osób, które miały do czynienia z tym problemem:

5. Diagnostyka i leczenie częstego oddawania moczu

Jakie badania powinny wykonać osoby, które często oddają mocz? Jednym z podstawowych badań jest badanie moczu. Polega ono na ocenie mikroskopowej moczu z udziałem szeregu testów, wykrywających obecność różnych związków. Najczęściej wykonuje się badanie ogólne moczu, a czasami także jego posiew.

Ponadto lekarz może zlecić także, szczególnie w przypadku podejrzenia cukrzycy, wykonanie badań krwi, np. morfologii, stężenia mocznika, kwasu moczowego, glukozy, czy badania kreatyniny we krwi. Jakie są koszty tego rodzaju badań? Większość z nich można wykonać bezpłatnie w ramach ubezpieczenia zdrowotnego NFZ. Dla przykładu wykonana prywatnie morfologia krwi kosztuje ok. 10 zł, a cena badania kreatyniny we krwi to ok. 15 zł.

Dobre wyniki moczu a parcie na pęcherz

Czasem parcie na pęcherz występuje pomimo dobrych wyników podstawowych badań (badanie moczu, morfologia). W takich sytuacjach potrzebna jest pogłębiona diagnostyka.

W zależności od objawów towarzyszących lekarz może zalecić wykonanie m.in.:

Leczenie częstego oddawania moczu

Częste oddawanie moczu w małych ilościach leczy się przyczynowo. Ważne jest więc dokładne określenie przyczyny występowania tego objawu. Na przykład, jeżeli przyczyną zbyt częstego oddawania moczu jest cukrzyca, stosuje się leczenie związane z utrzymaniem odpowiedniego poziomu cukru we krwi.

U niektórych pacjentów konieczna może być antybiotykoterapia. W niektórych przypadkach lekarz może zdecydować też o przepisaniu środków pomagających kontrolować (zarówno w dzień, jak i w nocy) częste oddawanie moczu, leków przeciwbólowych, czy rozkurczowych.

Można także samemu w pewien sposób zmniejszyć częstość oddawania moczu.

Co na częstomocz? Pomocne mogą być:

  • ćwiczenia mięśni miednicy przez 5 minut, trzy razy dziennie,
  • zmniejszanie częstotliwości korzystania z toalety – pozwala to szkolić pęcherz na dłuższe trzymanie moczu i rzadsze jego oddawanie – ćwiczenie takie powinno trwać przez 12 tygodni,
  • modyfikacja diety – należy unikać pożywienia powodującego zwiększone oddawanie moczu, m.in. kofeiny, alkoholu, napojów gazowanych, produktów na bazie pomidorów, czekolady, sztucznych substancji słodzących czy ostrych przypraw,
  • monitoring płynów – zaleca się picie płynów ilości, która pozwala zapobiec wystąpieniu zaparć i nadmiernej koncentracji moczu.

Warto jednak pamiętać o tym, że zawsze przyczynę problemu powinien ustalić lekarz. Zdarza się jednak, że pacjenci decydują się rozwiązać problem samodzielnie, nawet w tak skrajnych przypadkach, gdy oddają mocz ponad 20 razy dziennie. Jednak łagodzenie objawów, bez leczenia przyczyny, może mieć poważne konsekwencje, np. prowadzić do opornej na leczenie niewydolności nerek.

6. Częste oddawanie moczu – choroby powiązane

Jak już zostało wspomniane, problemy z częstym oddawaniem moczu, mogą mieć bardzo skomplikowane podłoże. Częstomoczem może przejawiać się wiele różnorodnych chorób. Nierzadko organizm w ten sposób próbuje pozbyć się nadwyżki glukozy w organizmie, co ma miejsce w cukrzycy typu I i II. W takich przypadkach oprócz częstego oddawania moczu w dużych ilościach można zaobserwować także specyficzny zapach moczu, który czasem przypomina zapach amoniaku.

Częstomocz może być także powiązany z uszkodzeniem mózgu lub rdzenia kręgowego. Co ma związek z uszkodzeniem nerwów przesyłających informację z mózgu do pęcherza moczowego. Może także być związany z niedoczynnością przysadki mózgowej.

Częste oddawanie moczu może towarzyszyć także rozwijającej się chorobie wenerycznej. Objaw ten pojawia się m.in. w chorobach, takich jak chlamydioza, rzeżączka, czy opryszczka.

U kobiet, częstomocz może być również powiązany z zespołem jelita drażliwego. Wówczas u pacjentów pojawiają się także inne dolegliwości, najczęściej ze strony układu pokarmowego, ale nie tylko. Obserwuje się m.in. bóle brzucha, powiększony brzuch, częste oddawanie moczu, uczucie wzdęcia, nadmiar gazów jelitowych, czy naprzemienne biegunki i zaparcia.

Częste oddawanie moczu w nocy (nykturia) może też towarzyszyć niektórym chorobom kardiologicznym, zwłaszcza niewydolności serca.

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze