Czy zaparcia zwiększają ryzyko powstania hemoroidów?
Choroba hemoroidalna to częsta przypadłość – według danych szacunkowych, żylaki odbytu ma co trzecia osoba w wieku powyżej 35 lat. Mimo iż guzki krwawnicze należą do najbardziej powszechnych schorzeń, niewiele wiadomo o ich przyczynach. Etiologia hemoroidów pozostaje w znacznym stopniu zagadką, choć wiele wskazuje, że w rozwoju żylaków odbytu swój udział mają przewlekłe zaparcia.
1. Jak powstają chroniczne zaparcia?
Mianem zaparć przewlekłych określa się wypróżnienia, których częstotliwość przez kilka kolejnych miesięcy nie przekracza trzech w ciągu tygodnia. Osoby dotknięte problemem chronicznych zaparć doświadczają trudności z wydalaniem kału. Ich stolce są małe, twarde i nierówne, w związku z czym podczas powolnego przemieszczania się przez odbytnicę mogą podrażniać jej delikatną śluzówkę i uciskać znajdujące się w niej naczynia krwionośne.
Do przyczyn przewlekłych zaparć należą:
- blokady jelita grubego lub odbytnicy, które spowalniają lub całkowicie hamują przemieszczanie się stolca – źródłem blokad może być szczelina odbytu, niedrożność jelit, rak jelita grubego, zwężenie jelita grubego, rak w obrębie jamy brzusznej, uciskający jelito grube, rak odbytnicy;
- zaburzenia neurologiczne, oddziałujące na nerwy biegnące wokół jelita grubego i odbytnicy – ich przyczyną może być udar, uraz rdzenia kręgowego, choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane oraz neuropatia autonomiczna;
- zaburzenia w obrębie mięśni uczestniczących w wydalaniu stolca: osłabienie mięśni miednicy, brak ich koordynacji lub niemożność rozluźnienia mięśni miednicy;
- zmiany hormonalne w przebiegu ciąży i niektórych schorzeń, takich jak niedoczynność lub nadczynność tarczycy, cukrzyca.
2. Wpływ zaparć na pojawienie się hemoroidów
W przebiegu zaparć przewlekłych dochodzi zwykle do podrażnienia błony śluzowej okolic odbytu i obrzęku znajdujących się w niej naczyń krwionośnych. Objawy te są wynikiem napięcia mięśni odbytu, niezbędnego do przemieszczenia twardego, opornego na skurcze mięśni stolca.
Gdy osoba dotknięta problemem zaparć napręża mięśnie, przepływ krwi do splotu naczyń krwionośnych w odbytnicy jest utrudniony, a żyły zwiększają swoją objętość. Po rozluźnieniu mięśni objętość naczyń krwionośnych wraca do normy, ale przy częstych zaparciach obrzęk może pozostać na stałe. Pojawiają się wówczas guzki krwawnicze, czyli główne objawy choroby hemoroidalnej.
3. Leczenie hemoroidów przy zaparciach
Istnienie związku między zaparciami a przyczynami żylakami odbytu sprawia, że przypadłości te są blisko powiązane również w kwestii leczenia. Działa to w obie strony – zwalczając zaparcia, przyczyniamy się do złagodzenia objawów choroby hemoroidalnej, a lecząc hemoroidy, mimochodem zapobiegamy problemom z wypróżnieniem. Jak to możliwe?
Podstawą walki z zaparciami jest modyfikacja diety przez wprowadzenie do niej dużych ilości produktów zawierających błonnik i przyjmowanie większej niż dotąd porcji płynów. Zmiana sposobu odżywiania korzystnie wpływa na konsystencję stolca i jego szybkie przemieszczanie się przez jelito grube i odbytnicę, dlatego usprawnienie perystaltyki jelit leży w interesie także tych osób, którym dokuczają żylaki odbytu.
Dobrze dobrany jadłospis zwykle wystarczy do zwalczenia zaparć, ale w chorobie hemoroidalnej jest tylko jednym z elementów leczenia. Nie mniej ważne jest łagodzenie objawów schorzenia: stanów zapalnych, podrażnień śluzówki odbytnicy, dyskomfortu i bólu w okolicy odbytu.
W mało zaawansowanych postaciach hemoroidów bardzo dobre efekty przynosi leczenie miejscowe w postaci czopków lub maści, które dzięki wytwarzanej warstwie ochronnej i poślizgowej poprawiają stan okolic odbytu i ułatwiają wypróżnianie.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.