Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Dr n. med. Stanisław Dulko

Depresja a stres

Avatar placeholder
10.06.2015 08:12
Depresja a stres
Depresja a stres

Stres nie jest tylko negatywnym czynnikiem w naszym życiu. Odrobina stresu pomaga czasem się skupić, w krótkim czasie zmobilizować się do wykonania kilku zadań. Jako trema przed występem lub zawodami sportowymi pozwala skoncentrować się na danej czynności i wykorzystać wszystkie możliwe siły. Jednak co za dużo, to niezdrowo. Nadmiar stresu szkodzi, to jasne. Nie tylko na serce, lecz także na nasze zdrowie psychiczne.

Stres, przede wszystkim duży lub przewlekły, np. związany ze śmiercią bliskiej osoby, stratą pracy, opieką nad chorą osobą, może być czynnikiem wyzwalającym depresję. Jednak dotyczy to najczęściej osób, u których występują dodatkowe elementy mogące sprzyjać zachorowaniu, ponieważ wiadomo, że każdy człowiek może w odmienny sposób znosić różne natężenie stresu.

spis treści

1. Stres jako przyczyna depresji

Stres powoduje wzrost poziomu kortyzolu, zwanego hormonem stresu, i jednoczesne obniżenie poziomu serotoniny i dopaminy w mózgu. Te ostatnie są substancjami przekazującymi sygnały pomiędzy neuronami w ośrodkowym układzie nerwowym. Ich obniżone stężenie to jedna z poznanych przyczyn depresji. Zdrowy organizm potrafi radzić sobie z pewnym poziomem stresu i przywracać mu równowagę, jednak czasem dochodzi do przeciążenia tych mechanizmów. Może to wynikać z wielkości odczuwanego stresu, gdy jest on bardzo duży, np. w przypadku: śmierci najbliższej osoby, rozwodu, zakończenia związku, utraty pracy, nagłej choroby. Może to być przewlekły stres, który swoim stałym oddziaływaniem powoduje osłabienie mechanizmów obronnych organizmu przed kolejnymi, nagłymi zdarzeniami. Osoby żyjące w stresie często też mniej dbają o siebie, palą papierosy, piją więcej alkoholu, niezdrowo się odżywiają. Czasem też izolują się od znajomych, szczególnie po utracie pracy. Wydaje się naturalne, że w takich chwilach ktoś może odczuwać przygnębienie, smutek, apatię. Wszystkie te sytuacje to możliwe przyczyny depresji.

2. Stres jako skutek depresji

Zobacz film: "Jak odróżni reakcję depresyjną od depresji?"

Jednak rozważając związek pomiędzy stresem a depresją, należy wspomnieć o jeszcze jednym, odwrotnym powiązaniu. Człowiek jest w stałym związku z otoczeniem, zarówno odbiera z niego sygnały, jak i sam je wysyła. Tak jak nieprzewidziane wydarzenia są sytuacjami niezależnymi od chorego i polegają na odbieraniu stresu z otoczenia, tak uważa się, że człowiek wywiera na swoje otoczenie wpływ, wywołując sytuacje od niego zależne. W takim rozumieniu sytuacje stresowe, które mogą wywołać depresję, nie tylko są losowymi zdarzeniami, lecz także mogą być wywołane przez osobę, która ich doświadcza. W ten sposób stres jest nie tylko przyczyną, lecz także skutkiem depresji. Osoba chora izoluje się od bliskich, zrywa często relacje z otoczeniem, ma problemy w pracy, z bliskimi konflikty rozwiązuje zawsze w ten sam sposób, co dodatkowo nakręca kolejne zmartwienia. Nie radzi sobie z tym, co ją spotyka. Można by powiedzieć, że depresja, sama w sobie, przyczynia się do zwiększenia stresu.

Porównanie liczby zdarzeń stresowych niezależnych i zależnych u osób zdrowych oraz chorych na depresję pokazuje ciekawą rzecz. W obu grupach niezależnych wydarzeń powodujących stres było tyle samo, natomiast u osób chorych na depresję większa była liczba stresujących zdarzeń, zależnych od nich samych, takich, do których wystąpienia same mogły się w jakiś sposób przyczynić.

Czy można to jakoś zmienić? Można na pewno uczyć się radzenia sobie ze stresem, np. poprzez ćwiczenia, regularną aktywność fizyczną, odpoczynek, zapewnienie sobie czasu na relaks, odpowiednio długi sen, zdrowe odżywianie się. Gdy odczuwa się nadmiar stresu, pomocna może się okazać psychoterapia (przede wszystkim terapia poznawczo-behawioralna), która nauczy każdego radzenia sobie z tym.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze