Trwa ładowanie...

Depresja a układ nerwowy

Avatar placeholder
22.05.2023 14:54
Depresja a układ nerwowy
Depresja a układ nerwowy

Współwystępowanie depresji i chorób neurologicznych jest znaczące, a przyczyny takiego stanu nie są jednoznaczne. Jeśli weźmie się pod uwagę etiologię depresji, jako związaną m.in. z czynnikami środowiskowymi, stresem, zaburzeniami w strukturach ośrodkowego układu nerwowego i poziomem tzw. neuroprzekaźników, to te zależności z chorobami neurologicznymi wydają się oczywiste.

spis treści

1. Choroby neurologiczne a depresja

Choroby neurologiczne to często schorzenia bardzo upośledzające dotychczasowe życie i zmieniające je. Z jednej strony depresja może być reakcją na chorobę, na konieczność zrezygnowania z dotychczasowych funkcji społecznych, rodzinnych, na niemożność pracowania, niesprawność ruchową, intelektualną. A z drugiej strony wydaje się, że zmiany organiczne w ośrodkowym układzie nerwowym wynikające z infekcji, guzów, chorób degeneracyjnych, padaczki, urazów, a co za tym idzie upośledzenie także ich prawidłowej funkcji mogą wywołać inne zaburzenia. Organiczne zaburzenia nastroju występują wtedy, gdy istnieje wyraźny związek czasowy pomiędzy ich wystąpieniem a chorobą mózgu lub inną chorobą somatyczną oraz nie są one reakcją emocjonalną pacjenta na informację o chorobie.

Przyczyny depresji w chorobach neurologicznych to także efekt jatrogenny, wynikający ze stosowania wielu różnych leków, które jako działanie niepożądane mogą także wywołać depresję.

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Czym jest ból?"

Wiele chorób neurologicznych ujawnia się po 65. roku życia. Wiek jest także ryzykiem wystąpienia depresji. Depresja u osób starszych nazywana jest depresją wieku starczego lub depresją późna, może być spowodowana dysfunkcją ośrodkowego układu nerwowego. Wraz z wiekiem stopniowo ubywa komórek nerwowych mózgu, pogarsza się ich funkcja oraz spada ilość produkowanych przez nie neurotransmiterów, które są potrzebne do zachowania prawidłowej czynności układu nerwowego. Ich zmniejszona ilość, przede wszystkich serotoniny, jest odpowiedzialna także za powstawanie depresji.

Te wszystkie zmiany określane są jako zmiany degeneracyjne, a choroby z nimi związane – choroby neurodegeneracyjne mogą występować pod różną postacią, np. jako otępienie w chorobie Alzheimera (u 50% z nich występuje depresja) lub z przeważającym zaburzeniem sprawności ruchowej w chorobie Parkinsona.Dużą część chorób neurologicznych stanowią te związane z zaburzeniami naczyniowymi i ukrwienia, pod postacią udarów: krwotocznych, gdy krew wynaczynia się do tkanki mózgowej, lub niedokrwiennych, gdy nie dopływa do ważnych jej obszarów.

U prawie 60% pacjentów z otępieniem wcześniej pojawiają się objawy depresji, a u 30% pacjentów z otępieniem miażdżycowym współistnieje depresja. W przypadku obu tych schorzeń (depresji i otępienia) problemem jest współwystępowanie ich objawów: pogorszenie funkcji poznawczych, zmniejszenie aktywności, nastroju. Depresja może wystąpić wtórnie do objawów otępienia i odwrotnie: otępienie może być następstwem depresji.Może to być także depresja pod postacią otępienia, nazywana „pseudodemencją”. Czasem zdarza się, że depresja jest rozpoznawana zamiast otępienia. Tak więc, jak widać, te powiązania są bardzo bliskie i często trudne do rozgraniczenia.

2. Objawy i leczenie depresji w chorobach neurologicznych

Objawy depresji podstawowej, to: obniżenie nastroju, napędu, zaburzenia rytmów biologicznych oraz objawy somatyczne (zaparcia, bóle głowy, suchość w ustach) i lęk, zazwyczaj o niewielkim nasileniu, o charakterze stałego napięcia. Natomiast w chorobach organicznych ośrodkowego układu nerwowego często występuje depresja atypowa. Charakterystyczny jest tutaj przewlekły jej przebieg, trudności w diagnozowaniu i mniejsza skuteczność leczenia przeciwdepresyjnego. To ostatnie odnosi się przede wszystkim do trójcyklicznych leków przeciwdepresyjnych, które w tych przypadkach są gorzej tolerowane, mają więcej działań niepożądanych.

Bardziej przydatne są tu nowe leki, np. inhibitory wychwytu serotoniny lub inhibitory wychwytu serotoniny i noradrenaliny. Wszystkie leki stosowane w depresji wpływają na poziom substancji przekazujących informacje pomiędzy neuronami (tzw. neuroprzekaźnikami). Należy o tym pamiętać, gdy konkretna choroba neurologiczna także może mieć wpływ na ich poziom, powodując osłabienie lub wzmocnienie działania leków. Bardzo ważną rolę w depresji w chorobach neurologicznych może spełnić psychoterapia. Czasem nawet warto o niej pomyśleć jeszcze wcześniej, gdy z powodu choroby dotychczasowe życie bardzo się zmienia i gdy pojawia się ryzyko, że chory nie poradzi sobie z nową sytuacją. Współwystępowanie depresji i choroby ośrodkowego układu nerwowego znacznie pogarsza rokowanie i obniża jakość życia chorego.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Następny artykuł: Objawy depresyjne
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze