Diagnostyka osteoporozy

Według wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) rozpoznanie osteoporozy możemy postawić na podstawie: złamania niskoenergetycznego bez względu na BMD (czyli gęstość mineralną kości którą można zmierzyć w badaniu jakim jest densytometria) oraz zmniejszonej gęstości mineralnej kości (BMD) u kobiet po menopauzie lub u mężczyzn powyżej 65 roku życia.

1. Badania w osteoporozie

W celu postawienia diagnostyki osteoporozy wskazane jest wykonanie badania nazwanego densytometrią. Jest to badanie które ocenia gęstość mineralna kości.

• badania krwi, w których możemy ocenić poziom markerów osteogenezy (tworzenia kości,
• i osteolizy (rozpadu kości), lub nieprawidłowości związane z chorobą podstawową w przypadku osteoporozy wtórnej (czyli osteoporozy powodowanej przez inne choroby lub przyjmowane przez chorego leki),
• zdjęcie rentgenowskie na którym widoczne mogą być zmiany charakterystyczne dla osteoporozy.

2. Co to jest densytometria?

Zobacz film: "Dlaczego warto wykonywać badania profilaktyczne?"

Densytometria jest podstawowym badaniem w diagnostyce osteoporozy. Ocenia ono gęstość mineralną kości (BMD). Poza postawieniem rozpoznania choroby badanie toumożliwia ocenę ryzyka wystąpienia złamania osteoporotycznego u danego chorego jak też pozwala zorientować się lekarzowi czy pacjent wymaga leczenia, a jeśli tak to jaki sposób postępowania będzie dla niego najwłaściwszy.

Badanie wykonuje się za pomocą specjalnego aparatu rentgenowskiego. Podczas badania pacjent leży lub siedzi w zależności od tego jaką część ciała poddaje się badaniu.

Densytometria jest badaniem bezpiecznym. Otrzymana w jej trakcie dawka promieniowania jest ok. 30 razy mniejsza niż dawka pochłaniana podczas tradycyjnego zdjęcia rentgenowskiego klatki piersiowej.

Pomiar gęstości mineralnej kości

• bliższego odcinka kości udowej (kość udowa w okolicy biodra) – jest to miejsce zalecane przez Światowa Organizację Zdrowia (WHO) do rozpoznawania osteoporozy,
• kręgosłupa w odcinku lędźwiowym,
• kości przedramienia,
• całego szkieletu (ten rodzaj badania wykonuje się najczęściej u dzieci, tylko w szczególnych przypadkach u dorosłych).

3. Wskazania do badaniu gęstości kości

Badanie densytometryczne powinien mieć wykonane każdy kto spełnia jeden z warunków:

• kobiety w wieku powyżej 65 lat,
• kobiety po menopauzie w wieku poniżej 65 lat u których występują czynniki ryzyka (wymienione wcześniejmężczyźni w wieku powyżej 70 lat,
• osoby u których wystąpiło złamanie osteoporotyczne,
• osoby przyjmujące leki które mogą powodować osteoporozę wtórną,
• osoby u których planowane jest leczenie osteoporozy (aby poznać wyjściową wartość BMD),
• osoby otrzymujące takie leczenie, w celu sprawdzenia jego skuteczności.

Ze względu na promieniowanie jakie jest pochłaniane podczas badania nie powinno być ono wykonywane u kobiet ciężarnych.

Również, jeśli nie minęło 48h od badania w którym podawano środek cieniujący dożylnie należy się wstrzymać z wykonaniem densytometrii, ponieważ jej wyniki nie byłyby wiarygodne.

4. Interpretacja wyniku badania densytometrycznego

Wynik badania densytometrycznego opisują dwa podstawowe parametry:

• wskaźnik T - którego wartości prawidłowe mieszczą się w zakresie od +1,0 do -1,0
• wskaźnik Z – który powinien być wyższy od 0

Wartość wskaźnika T mniejsza niż -2,5 oznacza osteoporozę, jeżeli do tego u pacjenta wystąpiło złamanie osteoporotyczne (niskoenergetyczne) to mamy do czynienia z osteoporozą zaawansowaną.

Na tej podstawie można rozpoznać osteoporozę zarówno u kobiet po menopauzie jak i u mężczyzn.

Pamiętajmy jednak, że powyżej podane wyjaśnienia mają na celu tylko przybliżenie badania jakim jest densytometria, lecz ostateczną diagnozę pozostawmy lekarzowi.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.