Drożdżyca jelita grubego - drożdżaki

Drożdżyca jelita grubego, zwana inaczej kandydozą jelita grubego, jest chorobą wywołaną przez gatunki grzybów należące do rzędu drożdżaków – Candida albicans oraz C. Kruzei, C. Glabrata czy C. tropicalis. Drożdżyca jelita grubego występuje przede wszystkim u osób z upośledzoną odpornością i zaburzeniami fizjologicznej mikroflory jelita. Kumulacja w jelicie komórek grzyba przyczynia się do zatrucia całego organizmu wydzielanymi przez niego toksynami. Dlatego aby nie dopuścić do niekorzystnych powikłań grzybicy jelita grubego, należy odpowiednio wcześnie wdrażać właściwe leczenie.

1. Drożdżaki

Candida albicans jest dla człowieka drobnoustrojem oportunistycznym, tzn. że stanowi naturalny, prawidłowy składnik środowiska ludzkiego przewodu pokarmowego, będąc w równowadze zarówno z jego układem odpornościowym, jak i z innymi drobnoustrojami. Jednak w przypadku, gdy ta równowaga zostanie zachwiana i dojdzie do spadku odporności bądź zmniejszenia populacji pozostałych mikroorganzmów jelita, Candida albicans, pozbawione swoich naturalnych konkurentów, zaczyna namnażać się w znacznym tempie, zasiedlając jelito.

2. Grupy ryzyka

W pewnych grupach pacjentów częściej dochodzi do zajęcia jelita przez grzyby z rodzaju Candida. Dotyczy to głównie osób:

Zobacz film: "Jak kondycja jelit wpływa na naszą psychikę?"

• chorujących na AIDS,
• stosujących leki immunosupresyjne (osłabiające odporność),
• poddawanych chemioterapii czy radioterapii,
• z chorobami nowotworowymi,
• leczonych antybiotykami,
• poddawanych hormonoterapii.

Istotne i sprzyjające rozwojowi kandydozy jelita grubego są również:

• błędy dietetyczne, takie jak spożywanie nadmiernej ilości cukrów czy niewystarczające rozdrabnianie przyjmowanego pokarmu,
• zbyt duże obniżenie kwaśności środowiska żołądka (przy nadmiernej dawce leków zmniejszających wytwarzanie soków żółądkowych, tzw. inhibitorów pompy protonowej) także sprzyja kolonizacji jelita przez grzyby dostające się tam z pokarmem.

3. Objawy drożdżycy jelita grubego

Drożdżaki naszego przewodu pokarmowego odżywiają się głównie cukrami: glukozą, maltozą, sacharozą i galaktozą, które są im niezbędne do życia. Aby czerpać z tych cukrów energię, grzyby poddają je procesowi fermentacji do alkoholu etylowego i dwutlenku węgla. Stąd też przy kolonizacji jelita grubego przez drożdżakami pojawiają się objawy kliniczne będące wynikiem fermentacji i uwalnianianych przez grzyby toksyn, a więc:

• wzdęcia i zwiększone oddawanie gazów,
• bóle brzucha,
• uczucie „przelewania” w jamie brzusznej,
• biegunki lub zaparcia.

A przy postępującej drożdżycy jelita grubego może dojść do:

• uszkodzeń śluzówki jelita, nadżerek i owrzodzeń z możliwym, następowym krwawieniem do światła jelita,
• przedostania się toksyn wytwarzanych przez drożdżaki do krwioobiegu i ich niekorzystny wpływ na organizm.

4. Rozpoznanie drożdżycy jelita grubego

Drożdżycę jelita grubego rozpoznaje się na podstawie badania endoskopowego (kolonoskopii), która ukazuje białawe, przylegające do podłoża naloty mogące zajmować znaczne powierzchnie śluzówki jelitowej. W trakcie badania pobiera się materiał do badania mikrobiologicznego w celu wykonania hodowli grzyba i antymykogramu (informującego, na które leki grzyb jest wrażliwy).

5. Leczenie drożdżycy

Leczenie drożdżycy jelita grubego zależy od leżącej u jej podstaw choroby. I tak:

• w przypadku błędów dietetycznych czy nieprawidłowego stosowania leków najistotniejsze znaczenie ma edukacja chorego na drożdżycę i wdrożenie prawidłowych nawyków żywieniowych,
• każdorazowo przy stosowaniu antybiotyków (szczególnie tych o szerokim spektrum działania) zaleca się stosowanie probiotyków (czyli bakterii jelitowych w preparatach) celem uzupełnienia prawidłowej flory jelitowej wyjałowionego antybiotykiem jelita,
• w przypadku AIDS, chorób nowotworowych i innych przyczyn upośledzenia odporności, a także przy znacznie zaawansowanych zmianach w jelicie bez osłabionego układu immunologicznego stosuje się leczenie farmakologiczne w postaci ketokonazolu, flukonazolu czy itrakonazolu doustnie od 200 do 600 mg/dobę przez 7–14 dni, a w razie nieskuteczności tego leczenia – amfoterycyny B dożylnie w dawce 0,3–0,5 mg/kg masy ciała/dobę przez 2 tygodnie.

Należy pamiętać, że w przypadku, gdy przyczyną kandydozy jest upośledzenie odporności, zakażenia grzybicze mogą nawracać, a leczenie drożdżycy jelita grubego należy przedłużać lub wielokrotnie powtarzać. Bardzo istotne w trakcie wystąpienia biegunek jest odpowiednie nawodnienie pacjenta, czasem przy znacznie nasilonych cechach odwodnienia lub zaburzeń elektrolitowych konieczne może być przyjęcie do szpitala.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.