Jak leczyć trądzik kosmetyczny?
Trądzik najczęściej dotyka nastolatków, ale nie oznacza to, że dorośli go nie mają. Powstawanie tego typu zmian wiąże się z nadmiernym wytwarzaniem łoju i wzmożonym rogowaceniem komórek przewodu wyprowadzającego gruczołów łojowych skóry. Może występować w wielu postaciach, a jedną z nich jest trądzik kosmetyczny.
1. Jak powstaje trądzik?
Nakładające się na siebie warstwy zrogowaciałego naskórka wypełniają przewód wyprowadzający gruczołu i zamykają jego ujście. Zablokowane ujście kanału gruczołu łojowego czopem łoju i zrogowaciałych komórek nazywamy zaskórnikiem – niezapalną postacią zmiany trądzikowej. Sytuacja ta sprzyja namnożeniu bakterii (obecnych normalnie na powierzchni skóry) w przewodzie wyprowadzającym. Wywołują one powstanie stanu zapalnego, który niejednokrotnie prowadzi do pęknięcia ściany przewodu wyprowadzającego i rozwoju zapalenia w okolicy gruczołu łojowego. Właśnie wtedy grudki stają się duże, czerwone i bolesne.
2. Rodzaje trądziku
Wyróżniamy wiele odmian, w których możemy zaobserwować nieco inne przyczyny jego powstawania. Jest to między innymi trądzik:
- młodzieńczy (pospolity) – obserwujemy głównie wykwity grudkowe i zaskórniki, najczęściej występuje w okresie pokwitania,
- ropowiczy – pojawiają się torbiele wypełnione ropą i blizny po trądziku,
- bliznowcowy – powstają przerośnięte blizny,
- skupiony – występuje głównie u mężczyzn,
- wywołany – powstaje w wyniku działania na skórę substancji drażniących. W kategorii trądziku wywołanego wyróżniamy kilka odmian w zależności od substancji go powodujących. Trądzik zawodowy jest najczęściej powoduje chlor (zmiany na twarzy i tułowiu) oraz oleje. Trądzik polekowy może być wywołany np. przez steroidy, drobnogrudkowe wykwity są wówczas zlokalizowane głównie na klatce piersiowej,
- kosmetyczny – należy do grupy trądzików wywołanych. Jest to dosyć łagodna, choć nieprzyjemna dolegliwość. Jak nazwa wskazuje. przyczyną jego powstawania są kosmetyki. Wykwity mogą pojawić się na całym ciele, najczęście na twarzy, szyji, linii włosów, skórzy głowy.
3. Przyczyny trądziku kosmetycznego
Ten rodzaj trądziku jest najprawdopodobniej spowodowany użyciem nieodpowiednich kosmetyków do pielęgnacji skóry lub włosów. Produkt kosmetyczny gromadzi się w gruczole łojowym, co prowadzi do jego zablokowania. Wytwarzany łój nie ma ujścia na zewnątrz, czego efektem jest tworzenie się zmian trądzikowych. Chociaż wydaje się podobny do innych odmian trądziku, u podłoża powstających zaskórników i wynikającej z nich chropowatości skóry nie leży stan zapalny.
Trądzik kosmetyczny nie ma ciężkiego przebiegu, może być jednak uciążliwy. Jeżeli nakładasz makijaż na już istniejące zmiany, mogą one ulec pogorszeniu, lecz nie wskazuje to na rozpoznanie trądziku kosmetycznego. W przypadku gdy wcześniej nie miałaś/miałeś takich wykwitów, a pojawiły się podczas stosowania określonego kosmetyku, wysoce prawdopodobne jest, iż jest on ich przyczyną.
Gdy krosty pojawiają się na linii włosów, prawdopodobną przyczyną może być produkt do ich pielęgnacji w postaci olejku czy szamponu, który blokuje ujście mieszków włosowych.
4. Zapobieganie zmianom trądzikowym
Bardzo ważne jest, aby zwracać uwagę na skórę przy używaniu preparatu, którego wcześniej nie stosowaliśmy. Uda nam się wtedy dostrzec pierwsze pojawiające się zmiany. Jeżeli cierpisz na inny rodzaj trądziku, prawdopodobnie nie masz trądziku kosmetycznego. Jednak nakładanie makijażu może znacznie nasilać występowanie krost, powinno się więc z niego zrezygnować, szczególnie w ciągu dnia. Pozwoli to skórze oddychać i nie będzie dodatkowo zatykać „porów” skóry. Jeżeli uważasz, że stosowanie make-upu jest konieczne, upewnij się, że stosujesz odpowiednie preparaty.
5. Leczenie trądziku kosmetycznego
Bardzo ważne jest ustalenie miejsca, w którym pojawiają się wykwity. Pomoże to zidentyfikować produkt je wywołujący. Jeżeli zajętą okolicą jest skóra twarzy, bardzo prawdopodobne jest, że wywołuje je krem, żel stosowany na tę okolicę bądź make-up. Gdy pojawia się np. w okolicach oczu, problemem może być krem pod oczy lub rozjaśniający fluid. W przypadku gdy zmiany znajdują się na lini włosów lub na owłosionej skórze głowy, zapewne jest to produkt stosowany do pielęgnacji włosów (szampon, odżywka, olejek czy krem).
W przypadku zaobserwowania krost, należy zmienić produkt kosmetyczny na inny i obserwować zachowanie skóry. Po rozpoznaniu trądziku kosmetycznego trzeba jak najszybciej zaprzestać stosowania takiego produktu. Po pewnym czasie zmiany na skórze powinny samoistnie ustąpić. Aby przyspieszyć osiągnięcie poprawy jej wyglądu, można zastosować zabiegi złuszczające w postaci peelingów. Jeżeli mimo rezygnacji z kosmetyku, zmiany utrzymują się powyżej 6–8 tygodni, należy zgłosić się do lekarza dermatologa.
W leczeniu trądziku kosmetycznego niezwykle istotna jest profilaktyka, która ma na celu stosowanie odpowiednich produktów kosmetycznych sporządzonych na bazie substancji o znacznie zmniejszonych właściwościach trądziko- i zaskórnikotwórczych. Warto zwrócić uwagę na to, czy produkt jest z serii tzw. niezatykającej porów. Lepsze są preparaty na bazie wody, a nie te zawierające w składzie tłuszcze (olej, wazelinę itp.). Ponadto korzystne efekty terapeutyczne obserwuje się po zastosowaniu pochodnych witaminy A w postaci żeli lub kremów.
Należy pamiętać o tym, że nasza skóra potrzebuje oddychać. Stosując ciężkie podkłady, pudry, kremy, które zawierają różne substancje chemiczne, skutecznie jej to uniemożliwiamy. Chcąc cieszyć się jak najdłużej ładną cerą, starajmy się używać produktów, które będą jak najmniej zaburzać fizjologiczne procesy zachodzące w skórze.
Jeżeli zmiany w trądziku kosmetycznym są bardzo nasilone albo występują jakiekolwiek wątpliwości co do tego, czy jest to trądzik kosmetyczny, trzeba niezwłocznie skonsultować się z lekarzem dermatologiem, który właściwie rozpozna problem i ewentualnie włączy leczenie.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.