Diagnostyka łysienia rozlanego
Łysienie rozlane cechuje się charakterystycznym wzorcem utraty włosów, który umożliwia odróżnienie tej postaci łysienia od innych. Rozróżnienie to ma znaczenie jak najbardziej praktyczne, gdyż ułatwia poszukiwania przyczyny dolegliwości i pomaga ustalić możliwości terapeutyczne. W celu rozpoznania łysienia rozlanego znaczenie ma rozmowa z pacjentem, badanie lekarskie, a także badania dodatkowe.
1. Wizyta u lekarza
Wypadanie włosów ma miejsce codziennie, więc nikogo nie dziwi widok pojedynczego włosa czy kilku włosów, które zostają w grzebieniu czy wypadają w trakcie innych zabiegów pielęgnacyjnych. Gdy utrata włosów przekroczy jednak liczbę 100-150 jest to z reguły zauważalne przez pacjenta (zwłaszcza kobiety) i budzi niepokój skłaniający do wizyty lekarskiej.
Inną przyczyną zgłoszenia się do lekarza może być dające się zaobserwować przerzedzenie włosów, zmniejszenie się ich gęstości i połysku lub wzmożona łamliwość. Warto zauważyć, że łysienie rozlane, jak sama nazwa wskazuje, cechuje się raczej uogólnioną utratą włosów - ubytek ograniczony tylko do jednego miejsca sugeruje inne pochodzenie choroby - np. łysienie plackowate.
Wreszcie, dla lekarza ważne są też zdarzenia związane zwłaszcza ze stanem zdrowia pacjenta i jego trybem życia, które mogą wpłynąć na stan włosów. Chodzi tu przede wszystkim o zdarzenia będące obciążeniem dla organizmu, mające miejsce w ciągu ostatniego półrocza:
- przyjmowane leki,
- współistniejące choroby,
- zmiany diety,
- inne dolegliwości.
Duże znaczenie ma także wiek pacjenta - u osób starszych łysienie rozlane nie należy do rzadkości, natomiast u młodych występuje sporadycznie i powinno się wiązać z dokładną oceną stanu zdrowia.
2. Badanie lekarskie
Po odbyciu rozmowy z pacjentem i zebraniu informacji na temat jego stanu zdrowia, lekarz ogląda owłosioną skórę głowy i w razie potrzeby także inne miejsca ciała objęte dolegliwościami. Podczas oglądania zwraca się szczególną uwagę na zakres i wzorzec utraty włosów. Często już pierwszy rzut oka pozwala doświadczonemu lekarza myśleć o konkretnych jednostkach chorobowych i przyczynach utraty włosów. W przypadku łysienia rozlanego stwierdza się uogólnione przerzedzenie włosów, które może obejmować także np. brwi. Czasem uwidocznione mogą być także krótkie, odrastające włosy zwłaszcza w telogenowej postaci łysienia.
Oprócz oględzin wzorca utraty włosów duże znaczenie ma także ocena stanu skóry. Ważna jest zwłaszcza obecność:
- blizn,
- owrzodzeń,
- wykładników stanu zapalnego,
- łuszczenia skóry.
Należy zauważyć, że w łysieniu rozlanym nie stwierdza się obecności zbliznowaciałej tkanki, ubytków skóry czy innych patologii wymienionych powyżej. Wszystkie te parametry sugerują raczej inną przyczynę dolegliwości. Co więcej, w trakcie badania dokonywana jest także ocena stanu włosów np. ich łamliwości.
3. Badania dodatkowe
Do najważniejszych badań dodatkowych w diagnostyce łysienia należy:
- trichogram,
- badania laboratoryjne,
- biopsja.
Trichogram
Polega na ocenie mikroskopowej opuszek włosa i pozwala dokładnie ustalić fazę wzrostu w jakiej się one znajdują oraz ich stan. Ma to znaczenie w diagnostyce różnicowej poszczególnych typów łysienia.
Laboratoryjne badania krwi
Pozwalają na ocenę uogólnionych przyczyn utraty włosów - np. stany nierównowagi hormonalnej (np. hormony tarczycy), niedoborów (np. żelaza) czy chorób innych narządów. Często dopiero to badanie pozwala na zobiektywizowanie i weryfikację podejrzeń lekarza, należy jednak pamiętać, że badanie laboratoryjne krwi ma wartość pomocniczą i nie jest ważniejsze od badania klinicznego.
Biopsja owłosionej skóry głowy
Jej ocena histopatologiczna jest przydatnym badaniem wykonywanym w razie wątpliwości diagnostycznych. Umożliwia ono ocenę nie tylko włosa, ale także wszelkich nacieków zapalnych skóry głowy i innych patologii skóry głowy.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.