Przebieg łysienia bliznowaciejącego
Przebieg łysienia bliznowaciejącego wiąże się ściśle z przyczyną, która je wywołała. W zależności od tego może przebiegać gwałtownie lub stopniowo przez dłuższy czas; jednorazowo jak np. w przypadku urazu lub też z nawrotami - np. proces autoimmunologiczny (związany z autoagresją układu odpornościowego). Niezależnie od przyczyny choroba cechuje się wspólnym efektem końcowym - uszkodzeniem mieszków włosowych i zastąpieniu ich przez zbliznowaciałą tkankę. Wiąże się to z nieodwracalną utratą owłosienia na skórze głowy.
1. Niektóre przyczyny łysienia bliznowaciejącego
- łysienie wrodzone (bliznowaciejące),
- urazy i oparzenia,
- przyczyny infekcyjne,
- choroby autoimmunologiczne,
- nowotwory.
2. Łysienie bliznowaciejące jako element wrodzonych zespołów chorobowych
Łysienie bliznowaciejące może towarzyszyć licznym wrodzonym patologiom, które dotyczą nieprawidłowego rozwoju skóry i tkanki podskórnej i obejmują skórę głowy. Przykładem takich chorób mogą być tzw. genodermatozy, czyli rybia łuska. Przebieg choroby jest różny w zależności od rodzaju zaburzenia genetycznego, jednak w zdecydowanej większości przypadków utrata włosów ma znaczenie drugorzędne wobec poważniejszych dolegliwości.
3. Łysienie bliznowaciejące powstałe w wyniku urazów
Łysienie bliznowaciejące skóry głowy powstałe w następstwie urazu nie różni się zasadniczo od urazów innych części ciała człowieka. W każdym z przypadków czynnik uszkadzający (np. narzędzie, wysoka temperatura, płomień, prąd elektryczny) doprowadza do uszkodzenia poszczególnych warstw skóry - nabłonka, skóry właściwej a nawet tkanki podskórnej. Włosy są wyspecjalizowanymi tworami naskórka zbudowanymi z wielu elementów m.in. z korzenia i cebulki włosowej, która jest potrzebna do jego regeneracji. Uraz uszkadzający ten element powoduje nieodwracalny ubytek w owłosieniu. Łysienie bliznowaciejące w takim przypadku ma związek zarówno z bezpośrednim zniszczeniem tego elementu naskórka przez działający czynnik jak i sam proces gojenia się rany, który wiąże się z powstaniem blizny.
4. Łysienie bliznowaciejące na tle infekcyjnym
Łysienie bliznowaciejące o podłożu infekcyjnym można podzielić na trzy kategorię w zależności od patogenu - wywołane przez:
- wirusy,
- bakterie,
- grzyby.
W pierwszym przypadku mamy do czynienia zazwyczaj z reaktywacją wirusa ospy wietrznej w postaci półpaśca. Wznowa namnażania się wirusa następuje w okresie upośledzenia odporności i objawia się dolegliwościami bólowymi, zlokalizowanymi po jednej stronie ciała. Chociaż najczęstszą lokalizacją jest skóra pleców, choroba może obejmować także skórę owłosioną głowy. Same zmiany skórne utrzymują się około 2-3 tygodnie po czym ustępują nie pozostawiając śladu. Niestety stosunkowo dochodzi do nadkażenia takich zmian przez bakterie - wtedy pozostaje blizna.
Jak już wspomniano infekcje bakteryjne prowadzą do powstania miejscowego stanu zapalnego, w wyniku którego dochodzi do uszkodzenia tkanki skóry. Zdecydowanie najczęstszym winowajcą w obrębie tej grupy jest gronkowiec złocisty, który wykazuje duże skłonności do zajmowania mieszków włosowych. Warto zauważyć, że na ten infekcji szczególnie często i ciężko wystąpić może u pacjentów chorych na cukrzycę.
Łysienie bliznowaciejące może być też wynikiem przewlekłej infekcji grzybiczej tzw. dermatofitozy. Dermatofity są grzybami rozkładającymi keratynę - substancję, z której zbudowane są nasze włosy i paznokcie. Należy zauważyć, że grzyby te szczególnie dobrze przystosowana są do przenikania w obręb skóry, włosów i paznokci. Grzyby, w przeciwieństwie do większości bakterii, cechują się niską dynamiką wzrostu i raczej powolnym, przewlekłym wyrządzaniem szkód.
5. Łysienie bliznowaciejące na tle chorób z autoagresji
Do łysienia bliznowaciejącego może dochodzić także u pacjentów leczących się z powodu chorób autoimmunologicznych np. twardziny. Podobnie jak w przypadku chorób infekcyjnych, powstanie blizn spowodowane jest miejscowym stanem zapalnym - z tym, że przy braku czynnika infekcyjnego przyczyną zapalenia jest nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego. Samo powstawanie blizn ma charakter nawracający i przewlekły, a ulega zahamowaniu pod wpływem stosowania leków hamujących reakcję układu odpornościowego. Leki te często przyjmowane są przez chorych przewlekle lub w trakcie rzutów choroby.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.