Jelito cienkie - charakterystyka, choroby, celiaklia, rak jelita cienkiego

Choroby jelita cienkiego wymuszają zmianę trybu życia człowieka: w przypadku stwierdzenia celiakii musi on przestrzegać zasad diety bezglutenowej. Z kolei nowotwór jelita cienkiego może mieć postać złośliwą lub łagodną, formę m.in. tłuszczaka lub chłoniaka, co determinuje sposób leczenia. Poznaj objawy celiakii klasycznej i raka jelita cienkiego.

1. Charakterystyka jelita cienkiego.

Jelito cienkie należy do grupy narządów przewodu pokarmowego. Jest wśród nich organem najdłuższym (średnia długość jelita cienkiego u osoby dorosłej wynosi 5 metrów, u dzieci jest ono jeszcze dłuższe). Jelito cienkie znajduje się między żołądkiem a jelitem grubym. Od zewnątrz można je zlokalizować w okolicy pępka, podbrzusza i bioder.

Jelito cienkie jest zbudowane z dwunastnicy (gdzie dostaje się żółć z wątroby), jelita czczego (gdzie odbywa się właściwy etap trawienia) i jelita krętego (gdzie zachodzi końcowy etap procesu trawienia). Jelito cienkie odpowiada za wchłanianie wartości odżywczych z pokarmu.

2. Na jakie choroby narażone jest jelito cienkie?

2.1. Czym jest celiaka?

Zobacz film: "Jak przebiega endokopia?"

Celiakia jest chorobą autoimmunologiczną. U jej podłoża leży nietolerancja glutenu. Osoby ze stwierdzoną genetyczną celiakią nie mogą jeść produktów zawierających gluten, ponieważ powoduje on, że zanikają kosmki jelitowe. Występują wówczas zaburzenia wchłaniania, co z kolei prowadzi do niedoboru składników mineralnychw organizmie. Zaburzona perystaltyka jelit powoduje niedożywienie. Celiakię diagnozuje się najczęściej u osób w przedziale wiekowym 30-50 lat i u małych dzieci. Dwa razy częściej chorują na nią kobiety niż mężczyźni.

Istnieje kilka grup czynników, które sprzyjają rozwojowi celiakii. Ze względu na dużą częstotliwość (75 proc.) występowania zachorowań rodzinnych jako jeden z nich wskazuje się predyspozycje genetyczne. Ponadto wśród powodów rozwoju celiakii wymienia się czynniki środowiskowe, zakaźne i metaboliczne.

Celiakia może przybrać postać celiakii klasycznej (występującej najczęściej u kobiet w ciąży, dzieci i osób starszych), celiakii nietypowej (diagnozowanej 7 razy częściej niż postać klasyczna) i celiakii bezobjawowej.

Objawy celiakii klasycznej to m.in.:

• niedokrwistość,
• osteoporoza,
• ból brzucha,
• wzdęcia,
• długotrwała biegunka,
• spadek masy ciała u osób dorosłych,
• brak przyrostu wagi i zatrzymanie tempa wzrostu u dzieci.

Aby potwierdzić przypuszczenia i postawić diagnozę, lekarz wykonuje badania laboratoryjne i biopsję błony śluzowej jelita cienkiego w trakcie badania endoskopowego . Podstawową, a zarazem najbardziej skuteczną metodą leczenia celiakii jest dieta bezglutenowa, którą trzeba stosować przez całe życie. Chory musi wyeliminować z menu zboża i zastąpić je produktami, które nie zawierają glutenu, na przykład ryżem, soczewicą, ziemniakami. Aby zapobiec zaparciom, które często towarzyszą diecie bezglutenowej z powodu ubogiej zawartości błonnika, chory często powinien jeść warzywa i owoce.

2.2. Postać, przyczyny i położenie nowotworu jelita cienkiego.

Nowotwór jelita cienkiego może mieć postać guza złośliwego lub niezłośliwego. Położenie jelita cienkiego w centrum jamy brzusznej powoduje, że jest ono narażone na rozwój raka przerzutowego z okolicznych narządów, to znaczy żołądka, jelita grubego czy jajników.

Jako przyczyny raka jelita cienkiego najczęściej wskazuje się nałóg tytoniowy i alkoholowy. Osoby, które chorowały na celiakię, chorobę Leśniowskiego i Crohna, lub te, których krewni cierpieli na polipowatość, również znajdują się w grupie ryzyka. Ponadto nowotwór jelita cienkiego może współwystępować z rakiem piersi lub rakiem gruczołu krokowego u mężczyzn.

Objawy raka jelita cienkiego nie są charakterystyczne, w związku z czym trudno go rozpoznać. Symptomy, które powinny wzbudzić czujność, to nagłe wzdęcia, wymioty i zaparcia. Niepokojąca jest również niedokrwistość wywołana niedoborem żelaza.

Pozostałe objawy nowotworu jelita cienkiego to:

• guz w obszarze brzucha (wyczuwalny dopiero w zaawansowanym stadium chorobowym),
• bóle brzucha,
• spadek wagi ciała,
• krwawienie.

Postawienie diagnozy wymaga przeprowadzenia szeregu badań. Wśród nich znajduje się badanie krwi, badanie moczu i stolca, badanie endoskopowe. Leczenie raka jelita cienkiego zależy od jego formy. W terapii ma znaczenie, czy jest to nowotwór łagodny czy złośliwy, czy przybrał postać tłuszczaka czy chłoniaka.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.