Gula w gardle – przyczyny, objawy, badania, leczenie, domowe sposoby
Gula w gardle (klucha w gardle, ucisk w gardle) to częsta przyczyna wizyt w gabinetach lekarskich. Jest to stałe lub przemijające uczucie obecności ciała obcego w gardle. Objaw ten może towarzyszyć wielu schorzeniom, pojawia się między innymi w przebiegu choroby refluksowej przełyku lub w wyniku zaburzonego działania zwieracza przełyku. Najczęściej jednak uczucie guli w gardle ma podłoże nerwowe. Warto poznać podstawowe informacje na temat tej dolegliwości. Jak leczyć globus histericus? Jak pozbyć się uczucia kluchy w gardle?
1. Czym jest gula w gardle?
Globus histericus, czyli gula w gardle to przejściowe lub stałe uczucie ucisku lub obecności przeszkody w okolicach gardła. Jest to objaw powiązany z somatyzacją, czyli sugerujący istnienie choroby somatycznej.
Gula w gardle bardzo często jest dolegliwością o podłożu lękowym. Cechą specyficzną tego typu objawów jest to, że wskazują one na obecność choroby, mimo tego, że nie potwierdzają tego badania. Ma to miejsce, ponieważ ciało i psychika człowieka są ze sobą bardzo ściśle powiązane i bezpośrednio na siebie oddziałują.
2. Objawy guli w gardle
Uczucie guli w gardle to wrażenie o charakterze ciągłym lub okresowym. W drugim przypadku zazwyczaj ma podłoże psychiczne i nie ma związku z faktycznym utknięciem w przełyku ciała obcego lub rozwojem choroby. Najpopularniejsze objawy globus histericus to:
- ucisk w gardle,
- klucha w gardle (kluska w gardle),
- uczucie czegoś w gardle,
- uczucie włosa w gardle,
- uczucie ucisku w szyi,
- ucisk w tchawicy,
- ucisk w krtani,
- duszenie w gardle,
- dziwne uczucie w gardle,
- uczucie, że coś stoi w przełyku,
- ściskanie w gardle,
- dławienie w gardle,
- zatykanie w gardle,
- bulgotanie w gardle,
- uczucie kłucia w gardle,
- ściśnięte gardło,
- zatkany przełyk,
- chrząkanie po jedzeniu,
- kluska w gardle przy przełykaniu,
- chrypka po jedzeniu.
Pacjenci zwykle opisują uczucie przeszkody w gardle, uczucie zalegania w gardle lub uczucie zatkanego gardła. Niekiedy zgłaszają dodatkowo szczypanie w gardle, a nawet uczucie zimna w gardle.
Charakterystyczna jest również suchość w ustach, zgaga i suchy kaszel, który może być wynikiem schorzenia dróg oddechowych lub być nawykiem na skutek uczucia ucisku.
Bardzo często uczucie kulki w gardle sprawia, że chory instynktownie odchrząkuje i próbuje pozbyć się wrażenia uczucia pełności w przełyku czy ogólnego dyskomfortu w gardle..
3. Przyczyny gula w gardle
Gula w gardle może wynikać między innymi z przewlekłego uczucia stresu, zaburzenia emocjonalne wpływają na pracę poszczególnych narządów. Silne napięcia emocjonalne często skutkują nieprawidłowym działaniem układu wegetatywnego a co za tym idzie pojawieniem się różnych symptomów.
Dość często objawy tego typu dotykają układu pokarmowego, oprócz guli w gardle może pojawić się też na przykład nerwica żołądka.
Jednak nie zawsze gula w gardle jest wynikiem nerwicy. Postawienie odpowiedniej diagnozy wymaga wykonania niezbędnych badań. Dopiero w momencie wykluczenia innych przyczyn możliwe jest rozpoznanie globus histericus.
Schorzenia, które mogą być odpowiedzialne za gulę w gardle to:
- choroby tarczycy,
- schorzenia przełyku,
- przyczyny laryngologiczne (np. powiększone migdałki),
- powiększone węzły chłonne.
Szczególne zaniepokojenie powinna wzbudzić sytuacja, gdy gula w gardle występuje razem z innymi dolegliwościami, takimi jak wysoka temperatura ciała, spadek wagi ciała oraz anemia. Stan taki wymaga przeprowadzenia bardzo szczegółowych badań w celu wykrycia przyczyn tych dolegliwości.
4. Podłoże nerwicowe
Okazuje się, że istnieje duży związek pomiędzy gulą w gardle a nerwicą. U wielu osób uczucie ucisku w gardle lub uczucie duszenia w gardle pojawia się na skutek działanie długotrwałego, silnego stresu lub stanów lękowych.
Wówczas niemożliwe jest znalezienie przyczyn fizycznych, żadne z badań nie wykazuje nieprawidłowości. U większości osób uczucie kluchy w gardle (klusek w gardle) o podłożu nerwicowym ma charakter napadowy, pojawia się sporadycznie, zwykle jako odpowiedź organizmu na silne emocje.
Uczucie czegoś w przełyku zmusza pacjenta do prowokowania kaszlu, spożywania większej ilości płynu i głośnego przełykania śliny, co dodatkowo zwiększa odczuwany stres, szczególnie w miejscach publicznych.
Zdarza się również, że uczucie duszności w gardle lub uczucie duszenia w szyi z czasem prowadzi do rozwoju dodatkowych dolegliwości psychosomatycznych, takich jak ból brzucha, nudności czy biegunka.
Wykazano, że jedną z głównych przyczyn uczucia guli w przełyku jest właśnie nerwica, zaliczana do zaburzeń asocjacyjnych. Uczucie kluski w gardle i gula w przełyku mogą być efektem złej sytuacji finansowanej, przeżytej traumy, stanów lękowych, obniżonego nastroju, a nawet depresji.
Objawy nerwicy gardłowej to również duszność w gardle, uczucie dławienia w gardle, uczucie stania w gardle czy uczucie powietrza w przełyku. Chorzy skarżą się również na nietypowy posmak w ustach, obecność gęstej wydzieliny (tzw. flegma nerwicowa) lub ucisk w przełyku.
Dolegliwości te mogą potęgować uczucie strachu o własne zdrowie i martwienie się, czy ucisk w szyi lub uczucie zatkanego przełyku nie spowoduje problemów z zaczerpnięciem powietrza.
5. Podłoże somatyczne
Choroba globus, uczucie ściskania w gardle może być wynikiem schorzeń, związanych z układem pokarmowym lub oddechowym. Najczęstsze przyczyny guli w gardle (przyczyny kluchy w gardle) o podłożu somatycznym to:
- choroby tarczycy (kluska w gardle tarczyca, ucisk w gardle tarczyca, gula w gardle tarczyca),
- powiększone węzły chłonne szyi,
- zapalenie zatok,
- zapalenie gardła,
- zapalenie migdałków,
- refluks żołądkowo-przełykowy (ucisk w gardle refluks, gula w gardle refluks),
- problemy z perystaltyką w obrębie przełyku,
- schorzenia górnych dróg oddechowych,
- choroby nagłośni.
Uczucie ściśniętego gardła o podłożu somatycznym zwykle ma charakter przewlekły i współwystępuje z dolegliwościami, takimi jak gorączka, utrata wagi, ból brzucha, wzdęcia, zaparcia lub biegunka.
Często wyżej wymienione choroby są odpowiedzialne za objawy, jak burczenie w przełyku lub burczenie w gardle, spuchnięty przełyk, opuchlizna gardła, uczucie pełności w gardle, ból tchawicy przy przełykaniu, dyskomfort w przełyku, ścisk gardła lub uczucie flegmy w przełyku.
6. Gula w gardle a nowotwór
Niestety zdarza się, że uczucie kulki w gardle (guli w gardle) to wynik raka gardła, krtani lub guza tarczycy o charakterze nowotworowym. Choroba nowotworowa najczęściej rozpoznawana jest po 40. roku życia i wywołuje dość charakterystyczne objawy, takie jak trwała chrypa, zmiana tonu głosu, nudności i wymioty, ból w obrębie gardła czy trudności z przełykaniem.
Pacjenci skarżą się też na uczucie zatykania w gardle (przytykanie w gardle), kaszel, uczucie pełności w gardle, uczucie ucisku w przełyku lub uczucie ucisku w krtani. Niektórzy doświadczają również uczucia guza w gardle, pogorszenie samopoczucia, przewlekły stan podgorączkowy, duszenie w krtani, osłabienie organizmu oraz uczucie zalegania w przełyku.
7. Badania gardła
Gula w gardle jest objawem niepokojącym i wymaga konsultacji lekarskiej. Najczęściej doświadczony lekarz w czasie podstawowego badania jest w stanie wykluczyć większość potencjalnych chorób, które mogłyby być przyczyną uczucia obecności ciała obcego w gardle. Jednak czasami konieczne jest wykonanie dodatkowych badań takich jak:
- badanie laryngologiczne,
- badanie gastrologiczne,
- ultrasonografia szyi.
8. Leczenie guli w gardle
W przypadku rozpoznaniu choroby somatycznej, rozpoczyna się odpowiednią terapię. W przeciwnej sytuacji należy przyjąć, że gula w gardle jest objawem o podłożu emocjonalnym (nerwowym). W takiej sytuacji konieczne jest rozpoczęcie psychoedukacji oraz znalezienie przyczyn problemu.
Zazwyczaj bardzo dobre efekty przynoszą techniki relaksacyjne, aktywność fizyczna oraz odpoczynek. Czasami by poznać przyczynę lęków i nauczyć się sobie z nimi radzić trzeba poprosić o pomoc psychoterapeutę.
9. Domowe sposoby na gulę w gardle
Gula w gardle, kaszel, ciągłe chrząkanie, uczucie czegoś w gardle przy przełykaniu, uczucie, że coś stoi w gardle, dziwny ucisk w gardle, gula w krtani to bardzo popularne dolegliwości, które można spróbować wyleczyć za pomocą domowych sposobów.
Poniższe metody są szczególnie skuteczne w przypadku kluchy w przełyku o podłożu psychicznym (ucisk w gardle nerwica, klucha w gardle nerwica, kula histeryczna).
Globus histericus można kontrolować i łagodzić, zwłaszcza w sytuacji, gdy pojawia się sporadycznie i wykonane badania nie wykazały żadnych nieprawidłowości.
Wówczas przyjmuje się, że nadmierny stres i zachwianie emocji są przyczyną kluski w gardle, przyczyną duszności w gardle, dławienia w gardle lub bólu gardła na tle nerwowym.
W takiej sytuacji warto zadbać o właściwą higienę snu, wietrzyć sypialnię, ograniczyć korzystanie z telefonu i komputera przed pójściem do łóżka i przeznaczyć na sen 7-8 godzin dziennie.
Nie bez znaczenia jest również zdrowa dieta, obfitująca w świeże warzywa i owoce. Lepiej spożywać mniejsze porcje, ale kilka razy dziennie. Ograniczenie uczucia przejedzenia się może zniewelować wrażenie zatkanego gardła, ucisku w gardle i dławienia w przełyku.
W przypadku ucisku w gardle przy przełykaniu warto spróbować spożywania płynnych pokarmów, np. zup krem czy koktajli owocowych. Jest to również polecany sposób w przypadku uczucia, że pozostały resztki jedzenia w gardle lub tkwi coś w gardle.
Dobrze sprawdzi się również aktywność fizyczna, zwłaszcza na świeżym powietrzu. Ruch zmniejsza stres, umożliwia odprężenie organizmu i tym samym redukuje przyczynę uczucia kluski w gardle oraz przyczynę ucisku w gardle.
Należy pamiętać również o odpoczynku w ciągu dnia i zwracania uwagi na potrzeby organizmu. Często nawet półgodzinny relaks sprawia, że zmniejsza się uczucie ucisku w gardle (uczucie kluski w gardle) i guli histerycznej.
Można wypróbować również techniki relaksacyjne i oddechowe, dzięki nim zapanujemy nad emocjami i odczuwanymi dolegliwościami o podłożu psychicznym (nerwica krtani, kołek w gardle, uczucie stania czegoś w gardle, przeszkody w przełyku, jak również uczucia duszenia, ucisku w gardle).
Kojąca może okazać się też spokojna muzyka lub odgłosy deszczu. Pozytywny wpływ na gardło i przełyk wykazują również herbaty ziołowe na bazie melisy i rumianku oraz tabletki z prawoślazem lekarskim, porostem islandzkim lub podbiałem, które działają łagodząco na chrypkę, zatykanie w przełyku, ból gardła, gulę w gardle i kaszel.
Niezwykle ważne jest też zrezygnowanie z picia alkoholu i palenia papierosów. Używki te podrażniają gardło, potęgują wrażenie kluchy w gardle i ściskania w przełyku, mogą być też przyczyną łaskotania w gardle.
Warto pamiętać, że w przypadku braku poprawy lub pogorszania się samopoczucia należy udać się do lekarza w celu wykonania badań diagnostycznych. Niektóre dolegliwości mogą wskazywać na choroby układu oddechowego lub pokarmowego (ból w krtani i klatce piersiowej, odbijanie, kaszel, duszności, dyskomfort w przełyku i tchawicy).
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.