Trwa ładowanie...

Nadmiar witaminy D - przyczyny, objawy, leczenie, zatrucie witaminą D

 Paula Jakubasik
31.05.2023 17:28
Nadmiar witaminy D należy skonsultować z lekarzem.
Nadmiar witaminy D należy skonsultować z lekarzem. (123rf)

Nadmiar witaminy D, a także niedobór tej substancji to stan niekorzystny dla organizmu, który wywołuje wiele nieprzyjemnych dolegliwości. Nadmiar witaminy D występuje rzadko, ale stan ten określany jest jako niebezpieczny i wymagający konsultacji lekarskiej. Co warto wiedzieć o witaminie D?

spis treści

1. Rola witaminy D w organizmie

Istnieją dwa najpopularniejsze rodzaje witaminy D:

  • witamina D3 (cholekalcyferol) - powstaje w skórze i jest obecna w pożywieniu,
  • witamina D2 (ergokalcyfelor) - znajduje się wyłącznie w żywności, przede wszystkim w produktach pochodzenia roślinnego.
Zobacz film: "Polacy żyją aż 7 lat krócej niż Szwedzi"

Witamina D jest niezbędna do prawidłowej budowy kości i zębów, przemian wapnia, fosforu, a także regulacji ich stężenia. Dodatkowo wspiera funkcjonowanie układu odpornościowego i warunkuje skuteczną obronę przed drobnoustrojami.

Jest też obecna podczas produkcji i wydzielania insuliny, odpowiada za utrzymywanie właściwego poziomu glukozy w krwioobiegu. Witamina D oddziałuje również na kondycję skóry, odbudowę komórek i walkę ze stanami zapalnymi. Ma również wpływ na kondycję mięśni, a także działanie układu nerwowego.

2. Dawkowanie witaminy D

  • do 6. miesiąca życia - 400 IU,
  • 6-12. miesiąc życia - 400–600 IU,
  • 1-18 lat - 600–1000 IU,
  • powyżej 18. roku życia - 800–2000 IU,
  • powyżej 65. roku życia - 800–2000 IU,
  • kobiety w ciąży - 1500–2000 IU,
  • kobiety karmiące - 1500–2000 IU,
  • osoby otyłe - 1600–4000 IU.

3. Przyczyny nadmiaru witaminy D

Przedawkowanie witaminy D występuje stosunkowo rzadko i nigdy nie jest spowodowane sposobem żywienia ani ilością godzin spędzonych na słońcu. Witamina pozyskana ze słońca jest gromadzona w tkance tłuszczowej i uwalnia się stopniowo nawet przez 2 miesiące.

Rzeczywisty nadmiar może mieć miejsce, gdy pacjent będzie stosował suplementy w dawce czterokrotnie większej niż zalecana. Jest to niekorzystny stan, który wymaga konsultacji z lekarzem.

Zbyt duże stężenie witaminy D prowadzi do powstawania szkodliwych nadtlenków w organizmie, gromadzenia wapnia w tętnicach, nerkach czy sercu. W efekcie istnieje duże prawdopodobieństwo wystąpienia zaburzeń pracy serca i mózgu.

Zobacz także:

4. Objawy nadmiaru witaminy D

Witamina D jedynie w niewielkiej ilości jest usuwana z organizmu, ponieważ gromadzi się w wątrobie, mózgu, kościach i skórze. Nadmiar witaminy D powoduje dolegliwości, takie jak:

  • nudności i wymioty,
  • ból brzucha,
  • złe samopoczucie,
  • osłabienie,
  • brak apetytu,
  • biegunka,
  • zaparcia,
  • otępienie,
  • nadmierne pragnienie,
  • wzmożone oddawanie moczu,
  • bóle głowy,
  • bóle oczu,
  • świąd skóry,
  • nadmierna potliwość,
  • metaliczny smak w ustach,
  • zapalenie skóry,
  • powiększona śledziona,
  • powiększona wątroba,
  • nadpobudliwość,
  • drgawki.

Nadmiar witaminy D nie jest korzystny dla organizmu, z tego względu należy stosować się do dawkowania rozpisanego na konkretnym preparacie, a najlepiej określić obecny poziom witaminy, a następnie omówić z lekarzem najlepszą dawkę i rodzaj suplementacji.

5. Skutki nadmiaru witaminy D

Przewlekły nadmiar witaminy D prowadzi do zaburzeń pracy serca i mózgu, kamicy nerek i pęcherzyka żółciowego, a także gromadzenia się wapnia w tętnicach. Dodatkowo istnieje ryzyko wystąpienia deformacji płodu, a także chorób układu kostnego u noworodków.

6. Nadmiar witaminy D a zatrucie

Nadmiar witaminy D, czyli hiperwitaminoza ma miejsce wtedy, gdy jej stężenie przekacza 50-60 ng/ml. Toksyczne działanie witaminy D to sytuacja, gdy jej poziom jest wyższy 100 ng/ml i dodatkowo obserwuje się hiperkalcemię oraz hiperkalciurię.

Zatrucie witaminą D jest bardzo niebezpiecznym stanem, który przekłada się na problemy z nerkami, żołądkiem, jelitami, układem krążenia oraz nerwowo-mięśniowym.

7. Leczenie nadmiaru witaminy D

Zbyt wysoki poziom witaminy D wymaga częstego nawadniania mieszaniną z solą fizjologiczną oraz zażywania furosemidu. Kolejnym krokiem jest wprowadzenie środków, które redukują nadmierną funkcję osteoklastów, np. kalcytoninę.

Dozwolone jest również zastosowanie glikokortykoidów i bisfosfonianów, które wpływają na uwalnianie i wchłanianie wapnia. W skrajnych przypadkach konieczne jest wykonanie hemodializy.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze