Trwa ładowanie...

Niedobór witaminy D – przyczyny, objawy i zapobieganie

Avatar placeholder
13.04.2021 14:33
Niedobór witaminy D jest nie tylko niekorzystny dla zdrowia, ale i groźny.
Niedobór witaminy D jest nie tylko niekorzystny dla zdrowia, ale i groźny. (123rf)

Niedobór witaminy D jest nie tylko niekorzystny dla zdrowia, ale i groźny. To powszechny problem, z którym zmaga się znaczny odsetek populacji. Ma to związek ze sposobem dostarczania jej organizmowi. Głównym źródłem witaminy D jest synteza skórna, do której dochodzi pod wpływem promieniowania słonecznego. Drugim sposobem jest zbilansowana dieta. Co stanowi problem? Co warto wiedzieć?

spis treści

1. Przyczyny niedoboru witaminy D

Niedobór witaminy D jest powszechny. Zmagają się z nim zarówno dzieci, jak i dorośli. Problem pojawia się zwłaszcza w miesiącach jesiennych i zimowych, najczęściej wśród mieszkańców krajów leżących na północy. Ma to związek ze sposobem dostarczania organizmowi witaminy D.

Głównym źródłem witaminy D jest synteza skórna, do której dochodzi pod wpływem promieniowania słonecznego. To dlatego nazywana jest witaminą słoneczną. Z pożywienia jest pozyskiwana w zdecydowanie mniejszym stopniu.

Zobacz film: "Takiej witaminy D jeszcze nie widziałeś. To nie tabletki"

Jej niedobór jest przede wszystkim konsekwencją niedostatecznej ilości słońca, które jest dostarczane przez cały rok (nie od września do marca, jak dotąd sądzono), ale i zbyt małego kąta padania promieni słonecznych, co uniemożliwia produkcję cholekalcyferolu w skórze.

Deficyt witamin D może wynikać również z:

  • zaburzeń wchłaniania w przewodzie pokarmowym,
  • chorób utrudniających przemianę witaminy D w aktywne metabolity w nerkach i wątrobie,
  • nieodpowiedniej diety,
  • braku suplementacji,
  • działania niektórych leków (np. przeciwnowotworowych).

2. Źródła witaminy D

Witamina D3 jest syntetyzowana w głębszych warstwach skóry w wyniku ekspozycji ciała na promieniowanie słoneczne (promieniowanie ultrafioletowe). W naszej szerokości geograficznej organizm jest w stanie pozyskać witaminę D wyłącznie wtedy, gdy:

  • dni są słoneczne,
  • przebywa się na słońcu między godziną 10.00 a 15.00,
  • czas ekspozycji trwa co najmniej kwadrans,
  • odsłonięte i niepokryte filtrem przeciwsłonecznym jest najmniej 20 procent powierzchni skóry.

Witamina D3 jest wytwarzana przez sam organizm, ale może być także dostarczana wraz z odpowiednią dietą (niestety w niedostatecznym zakresie). Do produktów bogatych w witaminę D zalicza się:

  • tłuste ryby (takie jak węgorz, makrela, łosoś, śledź),
  • drób,
  • nabiał,
  • sery pleśniowe i dojrzewające.

3. Objawy niedoboru witaminy D

Grupą szczególnie narażoną na skutki niedoboru witaminy D są niemowlęta i dzieci. W ich przypadku jest to szczególnie groźne. W wieku dziecięcym kształtuje się układ kostny i nerwowy, a zmiany wywołane niedoborem mogą stać się nieodwracalne.

Objawy niedoboru witaminy D u niemowląt i małych dzieci:

  • powolne zrastanie ciemiączka, płaska główka, guzy czołowe,
  • krzywica żeber i kości,
  • [powolny[wzrost](https://portal.abczdrowie.pl/co-wzrost-mowi-na-temat-twojego-zdrowia),
  • możliwe zaparcia.

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Niedobór witaminy D to powszechny problem dorosłych. Jego objawy to najczęściej:

  • bóle kości. Niedobór witaminy D może upośledzić zdolność organizmu do wchłaniania wapnia do kości. To powoduje ich osłabienie, przez co pojawiają się bóle mięśniowo-szkieletowe,
  • złamania kości, skrzywienia i zwyrodnienia układu kostnego, zniekształcenie sylwetki, osteomalacja (rozmiękanie kości), osteoporoza,
  • bóle mięśni. Deficyt witaminy D sprawia, że zmniejsza się masa mięśniowa, a mięśnie nie regenerują się w odpowiednim tempie. Czasem dochodzi do rozwoju fibromialgii. To reumatyczna choroba tkanek miękkich, która objawia się tym, że po obudzeniu się pacjent czuje się wyczerpany, obolały i zesztywniały. Zawodzi go również pamięć,
  • problemy w zakresie funkcjonowania układu nerwowego, drażliwość, obniżony nastrój, lęki i stany depresyjne. W skrajnych przypadkach może dojść nawet do rozwoju choroby psychicznej, takiej jak schizofrenia,
  • szybkie przemęczanie się, osłabienie,
  • stany zapalne skóry,
  • bezsenność i inne zaburzenia snu,
  • choroby przyzębia, wypadanie zębów,
  • pogorszenie słuchu,
  • przyspieszony proces starzenia,
  • spadek odporności.

Niedobór witaminy D wiązany jest z takimi chorobami jak:

4. Suplementacja witaminy D

Witamina D to grupa steroidowych organicznych związków rozpuszczalnych w tłuszczach. Do najważniejszych zalicza się D3 (cholekalcyfelor) oraz D2 (ergokalcyferol). Nie sposób jej przecenić, ponieważ pełni w organizmie wiele ról:

  • pobudza wchłanianie wapnia i fosforu, ma ogromny wpływ na prawidłowe kształtowanie i gęstość kości u niemowląt i dzieci, wzmacnia kości,
  • wzmacnia układ odpornościowy,
  • może zapobiegać nadciśnieniu, chorobom serca, alergii, anemii oraz cukrzycy.

Z uwagi na to, że dostarczanie witaminy D organizmowi w okresie jesienno-zimowym jest znacznie utrudnione (a dieta zaspokaja zapotrzebowanie w niedostatecznym zakresie), objawy niedoboru zaś są szkodliwe i dokuczliwe, rekomenduje się jej suplementowanie. Zalecenia te dotyczą wszystkich osób zdrowych, bez konieczności wykonywania badań określających jej rzeczywisty poziom we krwi (warto pamiętać, że prawidłowe stężenie witaminy D we krwi powinno mieścić się w zakresie 30−50 nmol/l).

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze