Objawy grzybicy fałdów skórnych

W terminologii lekarskiej grzybica fałdów skórnych określana jest jako wyprzenia drożdżakowe (Candidal intertrigo). Wywołuje ją drobnoustrój Candida albicans, który naturalnie żyje na ludzkiej skórze i błonach śluzowych. Istnieje jednak wiele czynników, które powodują, iż staje się on chorobotwórczy. Powoduje wtedy bardzo uporczywe objawy pod postacią swędzących i piekących wykwitów oraz pęcherzy i pęknięć naskórka.

1. Zakażenia drożdżakowe

Zakażenia drożdżakowe to schorzenia wywołane przez grzyby z rodzaju Candida. Pasożytujące na skórze i błonach śluzowych drożdżaki mogą wywoływać liczne schorzenia skóry i błon śluzowych, takie jak:

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Dlaczego warto robić screening?"

• wyprzenia fałdów skóry,
• wyprzenia międzypalcowe,
• zmiany drożdżakowe na błonach śluzowych jamy ustnej i narządów płciowych,
• drożdżyce niemowląt,
• zakażenia wałów paznokciowych i paznokci.

Drożdżaki mogą wywoływać również zmiany chorobowe w obrębie narządów wewnętrznych. Pomimo dość znacznego rozpowszechnienia tych grzybów (przebywają jako saprofity w jamie ustnej, w przewodzie pokarmowym i na skórze) powodują one chorobę tylko u niektórych osób i tylko w warunkach sprzyjających ich rozwojowi, czyli na powierzchniach wilgotnych, zmacerowanych, jak na przykład:

• fałdy skórne u osób otyłych,
• u osób skłonnych do pocenia się,
• u osób chorych na cukrzycę,
• u małych dzieci źle pielęgnowanych,
• na powierzchniach międzypalcowych stóp,
• na błonach śluzowych.

2. Diagnostyka grzybicy fałdów skórnych

Rozpoznanie grzybicy fałdów skórnych, czyli wyprzeniowych postaci kandydozy powinno być przeprowadzone na podstawie:

• charakterystycznego umiejscowienia w fałdach skóry narażonych na macerację,
• częstego przekraczania obszarów bezpośredniego styku przylegających powierzchni skóry,
• ciemnoczerwonej, lśniącej powierzchni wykwitów,
• ostrego odgraniczenia i obecności rąbka odwarstwionego naskórka na ich obwodzie oraz tak zwanych satelitów w sąsiedztwie,
• obecności grzybów w łuskach i wydzielinach, z potwierdzeniem ich rodzaju w posiewie.

3. Umiejscowienie grzybicy fałdów skórnych

Grzybica fałdów skórnych występuje w konkretnych, predysponowanych do tego miejscach. Są to:

• pachwiny,
• wewnętrzna powierzchnia ud (zmiany są obustronne, ale także często bardziej nasilone po jednej stronie, mogą rozprzestrzeniać się do pośladków lub ku górze brzucha),
• fałd międzypośladkowy i okolice odbytu,
• okolica pod piersiami,
• okolica podnapletkowa,
• okolica pach,
• fałdy skórne u osób otyłych.

4. Objawy grzybicy fałdów skórnych

Kandydoza wyprzeniowa przekracza zazwyczaj obszar wzajemnego przylegania fałdów skóry, wykazuje matowobiałą powierzchnię. W dalszym przebiegu zmiana ta ulega złuszczeniu, czego wynikiem jest obszar o barwie ciemnoczerwonej, o powierzchni połyskliwej i lekko sączącej. Ogniska odgraniczone są od skóry zdrowej rąbkiem odwarstwionego, zbielałego naskórka i nierzadko na dnie fałdu występuje głęboka rozpadlina. Charakterystyczne jest pojawienie się w najbliższym i nieco dalszym sąsiedztwie głównej zmiany chorobowej: oddzielnych, okrągłych ognisk rumieniowo-złuszczających, czasem o charakterze pęcherzyków, zwanych satelitami. Zmianom tym towarzyszy świąd o różnym nasileniu.

5. Objawy specyficzne dla postaci klinicznych grzybicy wyprzeniowej

• zmiany w fałdzie międzypośladkowym i w okolicy odbytu należą do najczęstszych i szczególnie uporczywych pod względem nasilenia objawów. Typowym objawom klinicznym towarzyszy zwykle znaczny świąd prowadzący do zadrapań i niekiedy wtórnych nadkażeń bakteryjnych;
• zmiany podnapletkowe u mężczyzn występują często łącznie z zakażeniem grzybiczym narządów rodnych u kobiet. Schorzenie żołędzi i wewnętrznej blaszki napletka, a niekiedy także ujścia cewki moczowej, przebiega z różnym nasileniem stanu zapalnego i świądu. Na tle rumienia powstają nacieki drobnogrudkowe, niekiedy pęcherzyki przekształcające się w drobne i większe nadżerki sączące wydzielinę surowiczą o swoistym zapachu. Przy wtórnym zakażeniu bakteryjnym serowatych mas podnapletkowych może dojść do bolesnego surowiczo-ropnego stanu zapalnego z obrzękiem węzłów chłonnych. Przewlekle nawrotowy przebieg tego schorzenia może doprowadzić do zwężenia napletka z promienistymi rozpadlinami na jego wolnym obrzeżu;
• zapalenie czerwieni wargowej oraz kącików ust są następstwem zakażenia grzybiczego przeniesionego z jamy ustnej na okolice przyległe, zmacerowane śliną. Może to skutkować stanem zapalnym warg z obrzękiem, nawarstwieniem łusek i złuszczaniem, a nawet dość głębokimi rozpadlinami w obrębie warg oraz fałdów w kątach ust;
• wyprzenia między palcami stóp – oprócz objawów wyprzeniowych, białawej, zmacerowanej lub znamiennie czerwonej, połyskliwej powierzchni, nierzadko z bolesną rozpadliną w głębi fałdu oraz szczelinowato odwarstwiającym się naskórkiem na brzegu ognisk, mogą pojawiać się na obwodzie drobne pęcherzyki. Zmiany te przekraczają granice przylegania fałdów skóry, przechodzą na grzbiety palców i grzbiet stopy, tworząc ognisko w kształcie trójkąta, którego wierzchołek łączy się ze szparą międzypalcową, oraz dochodzą do poprzecznego podpalcowego fałdu na podeszwie.

6. Diagnostyka różnicowa grzybicy fałdów skórnych

Rozpoznanie różnicowe dotyczy:

• wyprzenia bakteryjnego - w przypadkach znacznego podobieństwa klinicznego decyduje o jego rozpoznaniu brak wzrostu C. albicans w posiewie,
• grzybicy pachwin, którą charakteryzuje aktywne obrzeże, nikły stan zapalny w centrum i brak satelitów,
• dermatofitoz rozsianych skóry gładkiej, które wykazują zarysy wyraźniej obrączkowate, a na obwodzie tych zmian występuje intensywny rumień, pęcherzyki i łuszczenie,
• dermatofitozy stóp, które częściej wykazują obecność pęcherzyków i sączenia, rzadziej zmacerowaną i mniej intensywnie czerwoną, a raczej różową powierzchnię; decydują wyniki badań mikroskopowych i posiewów mikologicznych;
• zapalenia nadżerkowego napletka, które rozpoznaje się jako niegrzybicze tylko w przypadku braku dodatnich wyników badań mikologicznych;
• opryszczki zwykłej napletka i żołędzi u mężczyzn i warg sromowych u kobiet, które charakteryzuje obecność nielicznych zwykle pęcherzyków lub nadżerek na nacieczonym podłożu, a także znaczna bolesność i częsta skłonność do nawrotów przedzielonych dłuższymi okresami bezobjawowymi;
• kiłowej nawrotowej osutki grudkowej w okolicy narządów płciowych, którą wyróżnia znaczne nacieczenie odosobnionych brunatnoczerwonych grudek o różnej wielkości, nie powodujących objawów subiektywnych, którym towarzyszy niebolesne powiększenie węzłów chłonnych; o rozpoznaniu zakażenia kiłowego decydują swoiste odczyny serologiczne.

Pęknięcia naskórka, pęcherze oraz piekące i swędzące wykwity to objawy, których nie wolno lekceważyć. Konieczna jest konsultacja lekarska i podjęcie leczenia.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.