Ostra białaczka szpikowa u dzieci

Ostra białaczka szpikowa u dzieci występuje rzadziej niż białaczka limfoblastyczna, ale z równą częstotliwością jak przewlekła białaczka szpikowa. Przyczyny tego schorzenia nie są do końca jasne i nie można stwierdzić, kto jest obarczony ryzykiem zachorowania. W Polsce najczęściej na białaczkę chorują dzieci między 3. a 5. rokiem życia. Na szczęście dzięki postępowi medycyny coraz więcej małych pacjentów chorujących na białaczkę udaje się uratować i ok. 75% chorych wygrywa walkę z rakiem.

1. Przyczyny ostrej białaczki szpikowej

Pomimo iż wciąż trwają zaawansowane badania medyczne nad białaczką, nie udało się ustalić jednoznacznej przyczyny rozwoju schorzenia. Nie została potwierdzona także teza o genetycznym podłożu ostrej białaczki szpikowej, ponieważ jest to choroba, która wynika z nabytego uszkodzenia DNA rozwijających się komórek w szpiku kostnym. W przypadku tego schorzenia nie można mówić o przyczynach, ale raczej o czynnikach rozwoju białaczki. Należą do nich:

• wysokie promieniowanie – wpływ promieniowania na rozwój białaczki zostało poznane po wybuchu bomby atomowej w Japonii,
• substancje chemiczne – benzen, gaz musztardowy,
• preparaty stosowane podczas chemioterapii (leki alkilujace, inhibitory topoizomerazy II) w leczeniu raka piersi, jajników czy chłoniaka.

2. Objawy ostrej białaczki szpikowej

Zobacz film: "Guzy miednicy mniejszej"

Rozpoznanie ostrej białaczki szpikowej nie jest łatwe. Początek choroby jest nagły i zaczyna się jako zespół niespecyficznych objawów. Ostra białaczka szpikowa może być sygnalizowana przez następujące symptomy:

• bóle kostno-stawowe wynikające z rozrostu komórek białaczkowych w szpiku,
• owrzodzenia błony śluzowej jamy ustnej,
• nawracającą anginy przebiegające z gorączką i osłabieniem,
• zapalenie płuc,
• kołatanie serca,
• plamica skóry i błon śluzowych - plamica jest to choroba skórna objawiająca się wykwitami krwotocznymi, grudkowymi, obrzękowymi lub pęcherzowymi, którym towarzyszą bóle stawowe,
• krwotoki z nosa i błon śluzowych,
• owrzodzenia,
• krwiomocz,
• bladość i zażółcenie skóry,
• zanik tkanki właściwej skóry.

2.1. Jak rozpoznać ostrą białaczkę szpikową u dzieci?

Białaczka szpikowa to rodzaj białaczki, który w 80% występuje u dorosłych i w 20% u dzieci. W przypadku tej ostatniej grupy pacjentów choroba nie jest łatwa do rozpoznania, ponieważ nie u wszystkich dzieci wygląda jednakowo. Rodzicie powinni zgłosić się do lekarza, gdy zauważą u swojej pociechy zespół niepokojących objawów, do których należą: osłabienie, słabość i bladość; długotrwałe infekcje, którym towarzyszy gorączka niewidomego pochodzenia; częste krwawienia z nosa i krwawienia z zębów podczas mycia; siniaki lub ciemnoczerwone wybroczyny, pojawiające się bez wyraźnych przyczyn; utykanie i niechęć do wstawania wynikająca z bólu mięśni i stawów. W większości przypadków objawy ostrej białaczki szpikowej u dzieci występują nagle, najczęściej w ciągu dwóch tygodni i wymagają niezwłocznej wizyty u lekarza. Specjalista będzie mógł dokładnie zbadać dziecko, sprawdzić czy nie powiększyły się narządy wewnętrzne w jamie brzusznej, zlecić serię badań.

3. Leczenie ostrej białaczki szpikowej

Leczenie ostrej białaczki szpikowej jest uzależnione od jej typu, wieku, stanu pacjenta, zaburzeń chromosomalnych i innych czynników. Celem terapii jest doprowadzenie do reemisji, czyli stanu, w którym z krwi i ze szpiku znikną wszelkie białaczkowe komórki blastyczne, obraz krwi obwodowej będzie prawidłowy, unormują się wyniki badań (ilość płytek krwi będzie powyżej 100 000 w milimetrze sześciennym i ilość granulocytów obojętnochłonnych powyżej 1500 w milimetrze sześciennym) oraz znikną wszelkie objawy pozaszpikowe. Najczęściej stosowaną metodą leczenia ostrej białaczki szpikowej jest chemioterapia. Tę formę leczenia poprzedza zazwyczaj leczenie indukujące. Jest formą antybiotykoterapii, polegającą na podawaniu choremu antybiotyku antracyklinowego z cytarabiną w celu uzyskania remisji. Jednakże osiągnięcie tego stanu nie jest równoznaczne z zakończeniem leczenia. Po remisji stosuje się długotrwałą terapię, w której podaje się dożylnie wysokie dawki cytarabiny. Następnie choremu na białaczkę szpikową ostrą zaleca się stałe wykonywanie badań i kontrole lekarskie.

4. Rokowanie w ostrej białaczki szpikowej

Rokowania w białaczce szpikowej są uzależnione od stopnia zaawansowania zmian w konkretnych chromosomach i translokacjach jakie zachodzą między poszczególnymi chromosomami. Poza tym w rokowaniu białaczki szpikowej istotne są także następujące czynniki:

• wiek pacjenta,
• podtyp ostrej białaczki szpikowej,
• otrzymywanie chemioterapii w przeszłości,
• nawrót choroby bądź pierwsze zapadnięcie na białaczkę,
• zaatakowanie bądź nie, przez komórki białaczkowe centralnego układu nerwowego,
• obecność innych chorób, np. cukrzycy.

Ostra białaczka szpikowa u dzieciwystępuje rzadziej niż ostra białaczka limfoblasyczna. Na szczęście osoby, które przeszły białaczkę w wieku dziecięcym nie są skazane na to, że ich potomstwo będzie w przyszłości obarczone ryzykiem choroby.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.