Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek – objawy, przyczyny i leczenie
Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek to postać bakteryjnego zakażenia układu moczowego z zajęciem jego górnego odcinka i miąższu nerek. Jakie są główne przyczyny ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek? Czy schorzenie o charakterze przewlekłym jest wskazaniem do kontaktu z lekarzem? Jakie objawy powinny niepokoić?
1. Co to jest ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek?
Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek (OOZN) jest rodzajem zakażenia układu moczowego wywołanego przez bakterie, rzadziej grzyby. Za patologię odpowiada najczęściej Gram ujemna pałeczka okrężnicy Escherichia coli, choć może się zdarzyć, że infekcję wywołuje Klebsiella, Encterococcus, Proteus oraz Pseudomonas.
Istotą patologii jest proces zapalny w obrębie układu kielichowo-miedniczkowego oraz przylegającego do niego miąższu nerki. Do rozwoju ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek dochodzi w sytuacji, gdy do miedniczki nerkowej przedostają się chorobotwórcze mikroorganizmy.
Dzieje się tak drogą wstępującą, z dolnego odcinka układu moczowego, poprzez moczowody. Zakażenie może się także szerzyć w wyniku rozsiania zakażenia ogólnoustrojowego lub przez ciągłość z innych narządów.
Warto wiedzieć, że z uwagi na charakter, wyróżnia się dwa rodzaje patologii, jaką jest odmiedniczkowe zapalenie nerek. To nie tylko ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek u dzieci i dorosłych, ale i przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek. Choroba jest określana jako także zakażenie górnego odcinka układu moczowego.
2. Czynniki ryzyka ostrego odmiedniczkowego zapalenie nerek
Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek, ale i inne infekcje układu moczowego to choroby, które w dużej zależą od wieku, płci i stanu zdrowia. Specjaliści wyróżnili kilka czynników ryzyka, takich jak:
Do czynników ryzyka zakażeń układu moczowego należą:
- stany powodujące utrudnienie odpływu moczu, wrodzone wady układu moczowego, zespół nerczycowy, zaburzenia czynnościowe dróg moczowych, kamica w układzie moczowym,
- upośledzenie odporności (nabyte lub wrodzone),
- podeszły wiek,
- obecność materiałów obcych w układzie moczowym,
- niedawno przebyte zabiegi na drogach moczowych,
- cukrzyca,
- ciąża i połóg.
3. Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek – objawy
Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek może mieć różny przebieg: od łagodnego i skąpoobjawowego, po zakażenie ciężkie i szybko postępujące. Zdarza się, że choroba przechodzi w urosepsę mogącą doprowadzić do wstrząsu i zgonu.
OOZN zwykle rozwija się szybko. Jakie objawy mogą wskazywać na ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek? Typowe symptomy to:
- ból w okolicy lędźwiowej, o nasileniu od niewielkiego, do bardzo dużego,
- gorączka, często z dreszczami,
- osłabienie i złe samopoczucie,
- nudności i wymioty,
- pieczenie podczas oddawania moczu, uczucie parcia, częstomocz czy oddawanie moczu małymi porcjami.
4. Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek – diagnostyka
Rozpoznanie OOZN ustala się na podstawie wyników badania przedmiotowego i podstawowych badań laboratoryjnych. Jakie są metody diagnostyczne stosowane w wykrywaniu ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek?
Zakażenie układu moczowego potwierdza dodatni wynik posiewu moczu (wskazuje na obecność patogenu odpowiedzialnego za zakażenie), także badanie ogólne moczu (wykazuje obecność bakterii bez określenia ich rodzaju czy dokładnej liczebności oraz leukocytów, niekiedy także erytrocytów oraz azotyn).
W diagnostyce OOZN wykonuje się także badania laboratoryjne z krwi, które wskazują na podwyższenie wskaźników stanu zapalnego (OB., CRP) czy białych krwinek. Pomocne są także badania obrazujące układ moczowy, takie jak USG lub tomografia komputerowa.
5. Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek – leczenie
Postępowanie w OOZN polega na leczeniu przeciwbakteryjnym (leczenie przyczynowe) i leczeniu przeciwbólowym oraz przeciwgorączkowym (leczenie objawowe). Duże znaczenie ma optymalne nawadnianie.
Podstawowym leczeniem ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek jest antybiotykoterapia. W przypadkach lżejszych doustna, a w cięższych dożylna, prowadzona w szpitalu.
Odmiedniczkowe zapalenie nerek - jaki antybiotyk?
Początkowo antybiotyk dobiera się empirycznie (podaje się lek, który najczęściej jest skuteczny w danym typie infekcji). Po analizie wyniku posiewu możliwe jest dokonanie jego zmiany (na inny antybiotyk, zgodnie z antybiogramem).
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.