Przebieg łysienia anagenowego
Nagłe zwiększenie wypadania włosów zawsze budzi u ludzi niepokój, szczególnie gdy włosy wypadają nagle lub w młodym wieku. Łysienie jest schorzeniem prowadzącym do zachwiania równowagi psychicznej, ponieważ włosy stanowią ważny element wyglądu zewnętrznego. Nie każdy rodzaj łysienia przebiega w identyczny sposób, dlatego przeprowadzając diagnostykę należy dokładnie zapamiętać przebieg wypadania włosów.
1. Co nazywamy łysieniem?
Łysienie (łac. alopecia) rozpoznajemy, kiedy dzienne wypadanie włosów wynosi powyżej 100 i utrzymuje się przez kilka tygodni. Włosy w zależności od rodzaju łysienia mogą wypadać w różnym mechanizmie, z różnych okolic skóry głowy i ciała i w różnej ilości. Wyróżniamy następujące rodzaje łysienia:
- anagenowe,
- katagenowe,
- telogenowe,
- bliznowaciejące,
- androgenowe,
- plackowate,
- o podłożu psychicznym,
- z powodu złej pielęgnacji,
- związane z grzybicą skóry owłosionej głowy.
2. Co to jest łysienie anagenowe?
Nie wszystkie rodzaje łysienia występują u młodych osób. Łysienie anagenowe (czyli dystroficzne) jest właśnie przykładem wypadania włosów dotykającym osoby w każdym wieku. Utrata włosów wiąże się z zaburzeniem podziałów mitotycznych zachodzących w macierzy włosa. Zahamowanie wzrostu jest powodowane głównie przez uszkadzający czynnik zewnętrzny. Nie jest to łysienie trwałe i szpecące, gdyż w większości przypadków cebulki włosów pozostają nietknięte, a odrost następuje samoistnie.
3. Jak wygląda przebieg łysienia anagenowego?
Zahamowanie podziałów zachodzących w macierzy włosa - czyli łysienie anagenowe - jest spowodowane czynnikiem zewnętrznym uszkadzającym prawidłowe podziały komórkowe. Najczęściej uszkodzenie cebulek następuje po leczeniu choroby nowotworowej - chemioterapii lub radioterapii. Nie u wszystkich osób podczas terapii nowotworu wypadanie włosów będzie przebiegało identycznie. Łysienie zależy od wrażliwości osobniczej organizmu, od ilości przyjmowanych chemioterapeutyków i ich dawki. Środkami powodującymi wypadanie włosów są: doksorubicyna, cyklofosfamid, bleomycyna, daunorubicyna, daktynomycyna, fluorouracyl, allopurynol, metotreksat.
Poza leczeniem przeciwnowotworowym włosy wypadają po następujących lekach: L-dopie, cyklosporynie, środkach zawierających bizmut. Przyspieszenie łysienia anagenowego powodują tal, arsen, bor, ołów, złoto, bizmut oraz promieniowanie jonizujące. Zahamowanie podziałów mitotycznych występuje także w ziarninie grzybiastym, w niektórych chorobach układu dokrewnego, w alopecji areata, po silnym urazie psychicznym, w ciężkim nadciśnieniu tętniczym, pęcherzycy zwykłej. Ostatnia choroba powoduje produkcję przeciwciał przeciwko nabłonkowi mieszka włosowego.
Włosy po zahamowaniu podziałów mitotycznych stają się cieńsze, słabsze, łamliwe oraz podatne na urazy, nawet niewielkie. Charakterystyczną zmianą jest zwężenie trzonu włosa z występowaniem pęknięć w miejscu zwężenia. Cebulki włosów są długie, poszarpane, całkowicie zabarwione, nieregularne z zachowanymi osłonkami- zewnętrzną i wewnętrzną.
Utrata włosów pojawia się od kilku dni do kilku tygodni po zadziałaniu czynnika uszkadzającego. Łysienie jest w tym przypadku rozlane, a utrata włosów następuje w krótkim czasie. Dzieje się tak, ponieważ uszkodzenie dotyczy włosów w fazie intensywnego wzrostu, które stanowią najwyższy odsetek wszystkich włosów na głowie (66-96%). Utrata w krótkim czasie dużej ilości włosów u wielu osób powoduje obniżenie nastroju i depresję.
Brak owłosienia występuje przez cały okres działania czynnika uszkadzającego. Po jego wyeliminowaniu zazwyczaj samoistny odrost włosów rozpoczyna się po kilku tygodniach. W większości przypadków łysienia anagenowego nie występuje stan zapalny oraz uszkodzenie cebulek włosowych. Dodatkowe leczenie preparatami farmakologicznymi jest zbędne, jednak często pacjenci chcą przyspieszyć rozwój i odrost nowych włosów.
4. Minoksydyl w leczeniu łysienia anagenowego
Lek ten jest stosowany głównie w łysieniu androgenowym, jednak w przypadku łysienia anagenowego może on przyspieszyć naturalny odrost włosów. Substancja ta ma działanie hipotensyjne, powodujące zwiększony przepływ krwi przez naczynia krążenia skórnego. Dzięki temu mieszki są bardziej unaczynione, co pobudza i przyspiesza procesy podziałów mitotycznych i przyspiesza odrost włosów. Lek wymaga systematycznego stosowania, co pozwala na zauważenie pierwszych efektów już po około dwóch miesiącach. Najlepsze rezultaty leczenia łysienia anagenowego minoksydylem są widoczne u młodszych pacjentów. Lek stosuje się dwa razy dziennie, wcierając 1 ml płynu w skórę głowy. Lek wchłania się w niewielkich ilościach do krążenia ogólnego, dlatego objawy ogólnoustrojowe występują dość rzadko.
4.1. Działania niepożądane minoksydylu
Leku nie można stosować na uszkodzoną skórę (owrzodzenie, zapalenie, rany) oraz podczas równoczesnego podawania leków zmieniających warstwę rogową, ponieważ może to spowodować powstanie objawów ogólnoustrojowych. Zażycie doustne preparatu oraz jego przedawkowanie również wpływa negatywnie na organizm, mogą pojawić się tachykardia, bóle wieńcowe, obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, duszność, obrzęki.
Miejscowe podawanie leku może wywołać podrażnienie skóry, wypadanie lub nadmierny porost włosów. Lek jest przeciwwskazany w okresie ciąży i karmienia oraz w przypadku nadwrażliwości na któryś ze składników preparatu.
5. Diagnostyka łysienia anagenowego
Łysienie anagenowe nie wymaga leczenia, dlatego należy zróżnicować typ występującej utraty włosów. Najlepiej posłuży do tego trichogram. Do badania potrzebujemy 40-100 włosów z różnych okolic skóry głowy. Badanie pozwoli nam określić odsetek włosów w poszczególnych fazach wzrostu - anagenie, katagenie, telogenie. Norma wynosi odpowiednio- 66-96%; do 6%; 2-18% oraz włosy dysplastyczne do 18%. W łysieniu anagenowym pojawia się większa ilość włosów dysplastycznych. Łysienie tego typu można również rozpoznać w badaniu histologicznym, pobierając do niego wycinek zawierający około 25-50 mieszków.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.