Przerost endometrium - przyczyny, objawy, leczenie. Choroby towarzyszące
Endometrium to błona śluzowa, która wyściela macicę. Niewiele kobiet wie, co to jest endometrium. Muszą sobie jednak zdawać sprawę, że z endometrium jest związanych wiele groźnych chorób, w tym endometrioza, zapalenie błony śluzowej macicy i rak endometrium. Dlatego tak ważne jest, aby uświadomić kobietom co to jest endometrium.
1. Czym jest endometrium?
Endometrium jest błoną śluzową, która wyściela wnętrze macicy. Jest to tkanka, której działanie jest regulowane przez hormony żeńskiego układu rozrodczego – głównie estrogeny. W związku z działaniem tych steroidowych substancji w trakcie cyklu miesięcznego podlega ono ciągłym zmianom. W pierwszej fazie cyklu endometrium ulega rozrostowi w związku z dojrzewaniem pęcherzyków Graafa i przygotowywaniem błony śluzowej macicy na zagnieżdżenie zarodka. W drugiej fazie natomiast wzrost stężenia progesteronu powoduje wyhamowanie powiększania endometrium czego następstwem jest jego złuszczanie i miesiączka.
W warunkach nieprawidłowych może dochodzić do przerostu endometrium. Najczęściej przerost błony śluzowej macicy jest spowodowany zaburzonym działaniem gospodarki hormonalnej. Ta dolegliwość występuje przede wszystkim u kobiet po 55 roku życia.
W diagnostyce chorób endometrium wykonuje się badanie USG. Na wyniku badania można często przeczytać o endometrium niejednorodnym. Jednak nie należy panikować, niejednorodne endometrium nie jest powodem do zmartwienia, ponieważ każdy wynik USG należy interpretować po przejrzeniu wyników innych badań. Często niejednorodne endometrium może wskazywać na którąś z częstych chorób.
2. Przerost endometrium
Badanie endometrium macicy jest oparte w pierwszych etapach głównie o diagnostykę obrazową przy użyciu USG. Ponadto wykonuje się badania hormonalne a także histeroskopię. Lekarz ginekolog decyduje o kolejnych etapach badań biorąc pod uwagę grubość endometrium, która jest zależna przede wszystkim od wieku a także od tego czy kobieta miesiączkuje czy jest już może po menopauzie.
W przypadku kobiet miesiączkujących grubość endometrium powinna wynosić od 10-12 mm zaś u pań po menopauzie 7-8 mm. W przypadku podejrzeń nieprawidłowego rozrostu endometrium lekarz może zalecić wykonanie biopsji oraz badania histopatologicznego pobranego wycinka. To badanie pozwala odpowiedzieć na pytanie czy istnieje ryzyko wystąpienia procesu nowotworowego czy też można go wykluczyć.
2.1. Co wpływa na przerostu endometrium?
Przerost endometrium zdarza się dość często. Jest to schorzenie, które dotyczy zarówno kobiet miesiączkujących, jak i tych po menopauzie. Do zmiany grubości endometrium dochodzi pod wpływem działania hormonów. Do objawów przerostu endometrium należą różne odchylenia w przebiegu miesiączki, bóle w podbrzuszu lub okolicy jajników. Jeśli kobieta zauważy u siebie jakieś niepokojące objawy, powinna udać się do ginekologa.
Za przerost endometrium są odpowiedzialne zaburzenia hormonalne. Zmiany związane z przerostem endometrium po pewnym czasie utrudniają normalne funkcjonowanie, ponieważ prowadzą do bardzo obfitych krwawień, również między miesiączkami.
Gdy lekarz zdiagnozuje przerost endometrium, powinien zlecić inne badania, m.in. USG narządów rodnych, poziomu hormonów i badanie narządów rodnych. Zdarza się również, że lekarz wykonuje biopsję przerostu endometrium.
2.2. Leczenie przerostu endometrium
Leczenie przerostu błony śluzowej macicy jest zależne od stopnia jego zaawansowania. Jeśli przerost jest stosunkowo niewielki to można próbować wdrażać terapię hormonalną.
Niemniej jednak najczęściej stosuje się łyżeczkowanie jamy macicy. Jest to zabieg inwazyjny polegający na usuwaniu nadmiaru tkanki. Zwykle wykonywany jest w znieczuleniu. Ponadto w czasie około 3-4 dni po jego wykonaniu mogą pojawiać się krwawienia. Jeżeli występują one dłużej to bezwłocznie należy udać się do lekarza.
Ponadto po łyżeczkowaniu jamy macicy również przeprowadzane jest kontrolne badanie histopatologiczne usuniętej tkanki, co pozwala na stwierdzenie stanu przednowotworowego lub nowotworu. W takich sytuacjach wykonywana jest histerektomia czyli całkowite usunięcie macicy oraz jajników w celu uniknięcia groźnych następstw.
Badania diagnostyczne endometrium są niezwykle ważne dla kobiet szczególnie po 55 roku życia, które szczególnie narażone są na rozwój nowotworów narządu rodnego.
3. Endometrioza a resekcja macicy
Endometrioza (gruczolistość) to druga najczęstsza przyczyna usunięcia macicy oraz hospitalizacji na oddziałach ginekologicznych. Endometrium naturalnie wyściela macicę, jednak u chorych na endometriozę kobiet, znajduje się poza nią. U chorych endometrium przemieszcza się do jajników, pochwy, jajowodów i otrzewnej miednicy mniejszej.
Komórki przyczepione do innych narządów wykazują aktywność wydzielniczą i reagują na zmiany hormonalne, które zachodzą w organizmie kobiety. Na skutek tego dochodzi do wewnętrznych krwawień, przewlekłych reakcji zapalnych, powstania guzków, blizn i zrostów, a także do zmiany stosunków anatomicznych narządów w miednicy mniejszej. Konsekwencją tych zmian może być bezpłodność.
Wiodące objawy endometriozy to ból w obrębie miednicy mniejszej, który towarzyszy miesiączce. Pojawia się kilka dni przed jej wystąpieniem i trwa do jej końca. Dodatkowo, kobieta może odczuwać ból podczas stosunku, ból przy oddawaniu moczu i stolca.
Mogą także pojawić się bóle pleców, silny zespół napięcia przedmiesiączkowego, obfite miesiączki, krwiomocz, nudności, zaparcia, oraz krwawienia między miesiączkami.
Leczenie endometriozy polega na zatrzymaniu pracy jajników lub na wywołaniu tzw. odwracalnej menopauzy.
4. Zapalenie śluzówki macicy
Zapalenie śluzówki macicy spowodowane jest przedostaniem się drobnoustrojów patologicznych lub mikroorganizmów flory bakteryjnej pochwy do macicy. Choroba jest najczęściej powikłaniem po porodzie lub zabiegach takich jak:
- łyżeczkowanie,
- założenie wkładki wewnątrzmacicznej,
- histeroskopia,
- używanie tamponów
- usunięcie ciąży.
Zapalenie błony śluzowej macicy objawia się najczęściej pieczeniem pochwy, świądem, żółtymi upławami, stanami podgorączkowymi lub gorączką, bólem podbrzusza, krwawieniem z macicy. Może doprowadzić do zapalenia jajowodów i jajników.
Leczenie zapalenia śluzówki macicy opiera się na złuszczaniu endometrium i podawaniu antybiotyków.
5. Rak endometrium
Rak endometrium jest najczęstszym rodzajem złośliwego nowotworu błony śluzowej macicy. Do głównych czynników ryzyka rozwoju raka endometrium należy otyłość późna menopauza, cukrzyca, nadciśnienie i uwarunkowania genetyczne. Rak endometrium częściej występuje również u kobiet, które nie mają dzieci. Ponadto rak endometrium jest związany z zespołem policystycznych jajników, cyklami bezowulacyjnymi oraz hiperestrogenizmem endo- i egzogennym. Czynnikiem ryzyka raka endometrium jest również długie leczenie raka sutka tamoksifenem.
Rak endometrium (nowotwór trzonu macicy) ujawnia się na dwa sposoby. Pierwszy, częstszy typ raka endometrium, występuje u kobiet w okresie około menopauzalnym. Rozwija się na podłożu rozrostu endometrium i wiąże się ze stymulacją estrogenami.
Drugi, rzadszy typ raka endometrium, dotyka kobiet koło 60-70 roku życia i nie jest powiązany ze zmianami hormonalnymi. Rokowania w przypadku tego rodzaju raka endometrium są gorsze. Charakterystycznym objawem są plamienia i krwawienia z dróg rodnych kobiety.
Zobacz także:
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
