RDW SD – norma, wskazania, wyniki, podwyższone, obniżone

RDW SD to wskaźnik rozkładu objętości erytrocytów. Badanie, które informuje, jak bardzo objętość czerwonych krwinek odbiega od średniej, wykonuje się w trakcie tradycyjnej morfologii krwi. Wartość parametru powinna być interpretowana łącznie z wartością MCV i innymi wskaźnikami czerwonokrwinkowymi. Co oznacza podwyższone RDW i RDW SD?

1. Co to jest RDW SD?

RDW SD (RDW-SD) to wskaźnik rozkładu objętości erytrocytów. Oznacza skrót angielskiego określenia red blood cell distribution width, standard deviation. Jest jednym z parametrów rozpatrywanych podczas podstawowego badania krwi, czyli morfologii. Informuje, jakie są różnice objętości pomiędzy poszczególnymi czerwonymi krwinkami.

Erytrocyty krążące we krwi człowieka mają podobną wielkość, nie są jednak identyczne. Do większego zróżnicowania ich objętości dochodzi w sytuacji, gdy pojawiają się zaburzenia ich syntezy.

Zobacz film: "Choroby serca najczęstszą przyczyną zgonów Polaków"

Wskaźnik RDW SD jest analizowany w laboratorium. Wykorzystuje się do tego próbkę krwi. Ważne, by przed jej pobraniem pacjent był na czczo. Nie oznacza się wyłącznie samego wskaźnika RDW SD, a i interpretuje się go wraz z innymi parametrami morfologii krwi. Najważniejsza jest wskaźnik MCV (średnia objętość krwinki czerwonej), ilość erytrocytów czy poziom hemoglobiny. Dzięki niemu erytrocyty kwalifikuje się jako normocyty o prawidłowej wielkości, mikrocyty o obniżonej średnicy i makrocyty oraz megalocyty o zwiększonej średnicy.

Czerwone krwinki można podzielić na cztery typy pod względem ich wielkości:

• normocyty (7,7-8,0 µm),
• mikrocyty (<6,0 µm),
• makrocyty (>9,0 µm),
• megalocyty (>12,0 µm).

W oparciu o wartość MCV określa się wielkość RDW SD. Obliczenia są dokonywane automatycznie, na drodze analizy krzywej rozkładu wielkości krwinek czerwonych i obliczenia trzech odchyleń standardowych SD.

2. Jakie są wskazania do badania RDW SD?

RDW SD wykorzystuje się głównie w ustalaniu przyczyn niedokrwistości. To dlatego najważniejszym wskazaniem do badania jest diagnostyka anemii. Parametr pozwala także na stwierdzenie, czy u pacjenta występuje anizocytoza, czyli znaczna zmienność wielkości poszczególnych krwinek czerwonych.

Wskazaniem do badania RDW CV i innych parametrów układu czerwonokrwinkowego powinno być podejrzenie:

• niedokrwistości hemolitycznej,
• niedokrwistości z niedoboru żelaza,
• niedokrwistości megaloblastycznej,
• niedokrwistości makrocytowej,
• talasemii (tzw. „niedokrwistość śródziemnomorska"),
• kwashiorkoru, która jest wywołana niedożywieniem i niedoborem białka, witamin i minerałów.

Warto także pamiętać, że morfologia powinna być wykonana profilaktycznie raz w roku, a także wtedy, gdy pojawią się objawy sugerujące anemię.

3. Norma RDW SD

Wskaźnik RDW wyrażany jest w wartościach bezwzględnych, czyli femtolitrach (fl., RDW SD) lub procentach (jako RDW CV).

Choć laboratoria mogą mieć nieco inną normę wskaźnika RDW SD w morfologii ze względu na różne normy i rodzaje odczynników, za normę RDW SD uznaje się 37-46 fl. . Zdarza się, że w przypadku mężczyzn za prawidłowe uznaje się również wartości nieco niższe. Gdy norma RDW jest podawana w procentach, norma mieści się w przedziale 11,5-14,5%. Norma RDW SD w ciąży czy u dziecka nie zmienia się.

Wyników morfologii, nie tylko RDW SD, ale i innych parametrów, nie należy analizować samodzielnie. Powinien tym zająć się lekarza. Oceniane są bowiem trzy układy krwinkowe: czerwonokrwinkowy, białokrwinkowy i płytkowy. Interpretacja wyników wymaga oceny wszystkich parametrów krwi. Interpretacja wyniku RDW SD jako pojedynczego parametru nie dostarcza żadnych informacji o stanie zdrowia.

4. RDW SD za wysokie

RDW SD powyżej normy oznacza, że erytrocyty są większe od typowych. Świadczy o dużym zróżnicowaniu wielkości krwinek czerwonych. Może to wskazywać na takie nieprawidłowości i choroby jak:

• anemia megaloblastyczna z niedoboru witaminy B12 czy kwasu foliowego,
• niedokrwistość z niedoboru żelaza,
• przewlekły stan zapalny,
• choroba nowotworowa z przerzutami do szpiku kostnego,
• zespoły mielodysplastyczne.

Za wysokie RDW obserwuje się również po krwotoku lub transfuzji krwi.
RDW SD pomaga określić przyczyny niedokrwistości i ich rodzaj. By ustalić, jaki jest powód zaburzenia, na które wskazuje podwyższone RDW, lekarz bierze pod uwagę także inne parametry morfologii krwi. Wiele wyjaśnia MCV:

• wzrost RDW przy niskim MCV sugeruje niedokrwistość z niedoboru żelaza,
• podwyższone RDW i MCV wysokie wskazuje na niedokrwistość z niedoboru witaminy B12 i kwasu foliowego.

5. RDW SD za niskie

Obniżone RDW SD zazwyczaj nie ma znaczenia diagnostycznego. Gdy zmniejszonej wartości RDW towarzyszą inne odchylenia, może to wskazywać na anemię mikrocytarnę (postać niedokrwistości, w której charakterystyczne są mniejsze erytrocyty) lub makrocytarnej.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.