Skóra cukrzyka - czy wiesz jak ją pielęgnować?
Cukrzyca jest chorobą ogólnoustrojową. Ma wpływ na funkcjonowanie całego organizmu, w tym skóry. Mniej więcej jedna trzecia osób chorych na cukrzycę odczuwa problemy ze skórą (np. podrażnienia).
Niektóre z nich mogą być objawem nierozpoznanej choroby, a inne pojawiają się dopiero po długoletnim przebiegu cukrzycy. Dobrą wiadomością jest fakt, iż większość może być z powodzeniem leczona, jeżeli tylko zostaną one odpowiednio wcześnie zdiagnozowane.
Najważniejsze jest regularne kontrolowanie poziomu cukru we krwi. Prawidłowe wartości glikemii zapobiegną powstaniu problemów skórnych oraz innych powikłań cukrzycy. To jednak nie wszystko.
1. Przyczyny wrażliwości skóry u cukrzyków
Osoby chorujące na cukrzycę są bardziej narażone na wiele chorób skóry. Schorzenia te mogą mieć ścisły związek z chorobą zasadniczą i być powikłaniem zmian, jakie zachodzą w małych naczyniach krwionośnych (tzw. mikroangiopatii) czy w nerwach obwodowych (neuropatii).
Dolegliwości skórne mogą też mieć związek z insulinoterapią lub występować pod postacią współistniejących zakażeń (bakteryjnych czy grzybiczych).
Osoby chorujące na cukrzycę są w większym stopniu narażone na poważne i nawracające infekcje skóry.
Dotyczy to zwiększonej podatności zarówno na zakażenia bakteryjne, jak i grzybicze. Najczęściej dotyczy to osób z niewyrównaną cukrzycą, u których dochodzi do częstych wahań poziomu glikemii.
Jedną z głównych przyczyną powstawania problemów skórnych w cukrzycy są procesy, jakie zachodzą w naczyniach krwionośnych, tzw. angiopatie. Najprościej mówiąc, wysoki poziom glikemii prowadzi do zmian zwyrodnieniowych w naczyniach włosowatych, tętniczkach oraz żyłach.
Skutkiem tego jest upośledzenie funkcjonowania układu naczyniowego, a konsekwencją między innymi niedotlenienie i upośledzenie dostarczania skórze substancji odżywczych.
Najczęściej przejawia się to dużą suchością skóry, łuszczeniem się czy nadwrażliwością na zmiany temperatury i promieniowanie UV. Występuje także większa podatność na uszkodzenia skóry i wczesne zmiany skórne w cukrzycy. Często pierwszym objawem sugerującym rozpoznanie angiopatii jest uporczywy świąd skóry.
Jeżeli proces chorobowy zajmuje mniejsze naczynia (mikroangiopatia), może także prowadzić do powstania w skórze i tkance podskórnej wynaczynień. Zmiany te występują zazwyczaj pod postacią brunatnych plam i są najczęściej zlokalizowane na podudziach po ich wyprostnej stronie. Zabarwienie wykwitów związane jest z odkładaniem się barwnika krwi w tkankach.
Zmiany skórne w przypadku zajęcia dużych naczyń mogą prowadzić do pojawienia się na skórze zmian martwiczych (najczęściej dotyczy to palców stóp) – w takiej sytuacji mamy także do czynienia z uszkodzeniem nerwowych włókien obwodowych, które w tym przypadku również pełnią rolę odżywczą.
2. Trudne gojenie się ran w cukrzycy
Proces gojenia się w cukrzycy jest utrudniony przez występowanie charakterystycznych dla tej choroby powikłań, które obejmują uszkodzenie układu naczyniowego, układu nerwowego oraz metabolizmu komórkowego.
Zaburzenia układu krążenia polegają na szybszym tworzeniu się blaszki miażdżycowej w tętnicach, co spowalnia przepływ w krwi w naczyniach. W konsekwencji tego, do tkanek dostaje się nie tylko mniej tlenu, ale również wszelkich innych składników – w tym tych niezbędnych do przyspieszenia procesu gojenia rany.
Zaburzenia w obrębie układu nerwowego dotyczą przede wszystkim uszkodzenia obwodowych części nerwów, co prowadzi do tzw. neuropatii. Objawia się ona między innymi drętwieniem i upośledzeniem czucia. Ponieważ chorzy nie odczuwają np. obcierania butów, częściej dochodzi u nich do obtarć i powstawania ran.
W przebiegu gojenia się ran niezbędny jest prawidłowo funkcjonujący układ odpornościowy. W przypadku cukrzycy dochodzi do nieprawidłowego funkcjonowania komórek odpornościowych, stąd większa podatność na zakażenia. Wyleczenie zakażenia jest konieczne, aby rana mogła się zagoić.
3. Kosmetyki przyspieszające gojenie się ran
Osoby chorujące na cukrzycę powinny szczególnie dbać o swoją skórą zarówno poprzez kontrolę choroby podstawowej, przestrzeganie odpowiedniej diety, jak również poprzez troskliwą pielęgnację skóry.
Osoby takie powinny wybierać preparaty przeznaczone do suchej lub bardzo suchej skóry. Mogą to być np. emolienty, pozostawiające na skórze tzw. film, chroniący skórę przed utratą wody oraz zmniejszający świąd.
Warto jednak zwrócić uwagę na preparaty zawierające w swoim składzie alantoinę.
Alantoina jest to pochodna mocznika występująca w naturze w żywokoście, którego liście były stosowane zgodnie z ludowymi tradycjami jako gojące okłady na skaleczenia, obrzęki i drobne rany. Mała ilość alantoiny występuje również naturalnie w naszych organizmach.
Alantoina jest substancją o działaniu łagodzącym, przeciwzapalnym i regenerującym. Pobudza proliferację komórek naskórka, sprzyjając tym samym jego odnowie i gojeniu. Poza tym łagodzi podrażnienia skóry, zmniejsza zaczerwienienie, działa nawilżająco, zmiękcza i wygładza skórę.
Sprzyja także tworzeniu się prawidłowego płaszcza hydrolipidowego skóry, co ułatwia utrzymanie właściwego jej nawodnienia.
W powierzchownych ranach u osób z cukrzycą rola alantoiny może być ogromna, a szybkie zastosowanie preparatu nie tylko znacznie przyspiesza odnowę uszkodzonego naskórka, ale również znacznie ogranicza dolegliwości bólowe dzięki jej kojącemu działaniu.
W większości przypadków ból w obrębie drobnych ranek ustępuje już po kilku aplikacjach maści lub kremu zawierających alantoinę. Jednocześnie maść zawierająca alantoinę może być bezpiecznie stosowana przez osoby ze wszystkich grup wiekowych ze względu na bardzo dobrą tolerancję przez większość pacjentów – zarówno tych najmłodszych, jak i najbardziej wiekowych. Ponadto alantoina nie wywołuje podrażnień oraz alergii.
Należy pamiętać, że cukrzyca jest poważną chorobą metaboliczną, a pacjent cierpiący na tę chorobę często wymaga opieki wielu specjalistów.
W przypadku problemów skórnych bardzo ważne jest, aby ich nie bagatelizować, należy więc stosować się ściśle do zaleceń lekarza diabetologa dotyczących dawek i rodzaju przyjmowanych leków oraz odpowiedniej diety.
Nie można również zapomnieć o właściwej pielęgnacji skóry, dzięki której można zapobiec wielu nieprzyjemnym powikłaniom.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.