Środki plemnikobójcze

Środki plemnikobójcze są popularnym sposobem zapobiegania niechcianej ciąży. Chemiczne środki antykoncepcyjne, takie jak: pianki plemnikobójcze, żele antykoncepcyjne czy globulki dopochwowe należą do bezpiecznych metod zapobiegania ciąży ze względu na ich nieinwazyjność. Jednak skuteczność środków plemnikobójczych nie jest tak wysoka jak w przypadku antykoncepcji hormonalnej czy mechanicznych metod zapobiegania ciąży. Zaletą preparatów plemnikobójczych jest ich dostępność bez recepty.

1. Antykoncepcja chemiczna

Przez antykoncepcję chemiczną rozumie się wszelkie preparaty, które mają zapobiegać ruchliwości plemników. Jest to metoda antykoncepcyjnastosowana w zmienionej formule już od starożytności, kiedy to jako nośnik środków plemnikobójczych używano gąbek nasączonych roztworem octu. Współcześnie substancje, na bazie których powstają środki plemnikobójcze, określa się jako spermicydy. Najpopularniejsze z nich to:

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Jak dobrać najlepszą dla siebie antykoncepcję?"

• nonoksynol;
• menfegol;
• octoxynol-9;
• Delfen.

Spośród wymienionych powyżej substancji najczęściej w środkach antykoncepcyjnych wykorzystywany jest nonoksyl. Działa on na dwa sposoby. Po pierwsze, funkcjonuje jako rodzaj detergentu, który cienką warstwą pokrywa witkę plemnika, uniemożliwiając jej w ten sposób dotarcie do jajowodu. Po drugie, nonoksyle nie powodują uszkodzenia materiału genetycznego. Jeśli zatem dojdzie do zapłodnienia, spermicyd nie spowoduje żadnego uszkodzenia płodu i nie przyczyni się do powstania wad genetycznych. Na bazie spermicydów powstają następujące środki antykoncepcyjne:

• globulki antykoncepcyjne;
• tabletki dopochwowe;
• maści, galaretki i kremy plemnikobójcze;
• pianki plemnikobójcze;
• żele antykoncepcyjne.

Środki antykoncepcyjne powstałe na bazie spermicydów są powszechnie dostępne, są sprzedawane w aptekach i innych miejscach bez recepty, dlatego też cieszą się dużą popularnością wśród par aktywnych seksualnie.

2. Działanie środków plemnikobójczych

Zanim zastosujesz jakiś środek antykoncepcyjny, musisz dokładnie zapoznać się z ulotką dołączoną do opakowania. Cechą większości środków plemnikobójczych jest to, że zaczynają one działać dopiero po kilkunastu minutach od zaaplikowania. Efekt danego preparatu zależy od tego, w jakim czasie rozpuści się w okolicach szyjki macicy, by jego stężenie było na tyle duże, by mogło zadziałać tuż po wytrysku. Z tego powodu najskuteczniejsze wydają się być pianki plemnikobójcze w aerozolu, które można łatwo zaaplikować. Pomimo łatwości stosowania, niehormonalne metody antykoncepcji, takie jak środki plemnikobójcze, mają jednak swoje wady. Ich skuteczność według wskaźnika Pearla (określa ilość ciąż wśród setki kobiet stosujących daną metodę antykoncepcyjną) dla "idealnego stosowania" wynosi 6, a dla "typowego stosowania" 26, co oznacza, że stosując daną metodę w 6 lub 26 przypadkach doszło do zapłodnienia. Dlatego też środki plemnikobójcze najlepiej jest stosować w połączeniu z innymi metodami zapobiegającymi ciąży, np. z prezerwatywą.

3. Jak stosować środki plemnikobójcze?

Ze względu na to, że skuteczność wszelkich globulek, żelów, galaretek czy pianek plemnikobójczych wynosi ok. 80% (dla porównania skuteczność prezerwatywy wynosi 99%), należy dokładnie zapoznać się z techniką ich stosowania. Środki plemnikobójcze należy aplikować ok. 10-15 minut przez spodziewanym wytryskiem, co dla wielu par oznacza zburzenie gry miłosnej i przerwanie nastrojowej chwili. Co więcej, pianki antykoncepcyjne i inne środki plemnikobójcze tylko częściowo chronią przed zakażeniem innymi chorobami, np. wirusem HIV, dlatego nie powinno się ich stosować w trakcie przypadkowych stosunków seksualnych lub przy częstej zmianie partnera. Najlepiej zdecydować się na nie, jeśli wiadomo, że osoba, z którą się współżyje, jest w pełni zdrowa. Środki antykoncepcyjne nie zapewniają także ochrony przed zapłodnieniem, jeśli stosunek jest uprawiany częściej niż raz dziennie. Ponadto antykoncepcja w tej formie może powodować podrażnienie pochwy i uszkadzać jej błonę, co w przyszłości może oznaczać większą podatność na choroby. Środki plemnikobójcze polecane są natomiast osobom, które nie tolerują antykoncepcji hormonalnej, karmią piersią, uprawiają seks sporadycznie ze stałym partnerem, są powyżej 45 roku życia i mają nieregularne cykle miesiączkowe.

Antykoncepcja w postaci środków plemnikobójczych ma swoje niewątpliwe zalety, ale najlepiej stosować ją jako uzupełnienie innych metod zapobiegających zapłodnieniu.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.