Szczepienie na HPV
Rak szyjki macicy to nowotwór złośliwy, który atakuje kobiety prawie tak często, jak rak piersi. Niestety zdarza się ciągle, że panie nie robią nic, by mu zapobiec, nie stosują żadnej profilaktyki. A metody zabezpieczenia przed tym śmiertelnym niebezpieczeństwem przecież istnieją. Wystarczy szczepionka przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego i częste wykonywanie cytologii. Szczepionka chroni przed niektórymi onkogennymi szczepami wirusa, jednak do pełnej profilaktyki niezbędna jest cytologia, ponieważ istnieje wiele czynników, które sprzyjają rozwojowi nowotworu szyjki macicy. Czy to tak wiele?
1. Wirus HPV a profilaktyka raka szyjki macicy
Rak szyjki macicy wiąże się z zakażeniem wirusem HPV typu onkogennego. HPV (human papilloma virus) to wirus brodawczaka ludzkiego. Wywołuje on powstawanie brodawek na skórze okolic intymnych, zmian na szyjce macicy. To właśnie ten wirus wywołuje większość przypadków raka szyjki macicy. Na raka szyjki macicy zapada w Polsce co roku 3600 kobiet. Połowa z nich umiera. Średnio swoje rodziny zostawia więc 5 kobiet dziennie. Można się nim zarazić podczas kontaktów seksualnych, zwłaszcza jeśli:
- rozpoczyna się życie seksualne w bardzo młodym wieku,
- ma się dużą liczbę partnerów seksualnych,
- uprawia się seks bez prezerwatywy,
- nie dba się o higienę intymną.
Dodatkowe czynniki zwiększające ryzyko zachorowania to:
- palenie tytoniu,
- długotrwała antykoncepcja hormonalna, która sprzyja dużej ilości partnerów seksualnych,
- wiele przebytych porodów.
Ważnym czynnikiem, który pomaga zapobiec rakowi szyjki macicy jest częste badanie cytologiczne, wykonywane podczas wizyty u ginekologa. Kobiety, które współżyją, powinny wykonywać badanie cytologiczne raz w roku, jednak nie rzadziej niż jeden raz na 3 lata. Jego cel to wykrycie stanu przedrakowego, wywołanego zakażeniem HPV, a także przedinwazyjnych postaci raka. Ponadto może wykryć inne nieprawidłowości, jakie znajdują się w części pochwowej szyjki macicy, takie jak zapalenia, zakażenia grzybicze pochwy, zmiany o niejasnej etiologii. Badanie cytologiczne należy zrobić 3 lata po rozpoczęciu życia seksualnego lub w 21 roku życia. Trzeba je powtarzać co roku do trzydziestki, natomiast później wystarczy je wykonywać co 2-3 lata. Aktualnie kobiety w wieku 25-59 lat objęte są programem profilaktyki i wczesnego wykrywania raka szyjki macicy i mogą wykonywać bezpłatnie w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia badanie cytologiczne raz na 3 lata.
2. Szczepienie przeciw HPV
Drugim bardzo istotnym sposobem zapobiegania nowotworowi jest szczepienie. Kobiety powinny pamiętać, że istnieje szczepionka przeciwko HPV typu onkogennego sprzyjającemu powstawaniu raka szyjki macicy. Jej skuteczność wynosi niemal 100 procent, zapobiegając zakażeniu HPV. Dzięki szczepieniu przeciwko HPV liczba zgonów z powodu raka szyjki macicy zmniejszyła się na całym świecie o 95 procent. Taki zastrzyk zabezpiecza również przeciwko wystąpieniu tzw. brodawek płciowych, które negatywnie wpływają na aktywność seksualną zarówno kobiet, jak i mężczyzn oraz zwiększają szansę na urodzenie chorego potomstwa.
Szczepienia wykorzystują komórki udające wirusa HPV. Kiedy wstrzykuje się je do organizmu, wywołują jego reakcję obronną. System odpornościowy produkuje przeciwciała odpowiednio "dopasowane" do tego konkretnego wirusa, aby go zniszczyć.
Przeciwciała to komórki białkowe stworzone do rozpoznawania zagrażających organizmowi intruzów (mogą to być zarówno substancje obce dla organizmu, mikroorganizmy, jak i wirusy). Są „zapamiętywane” przez system immunoligiczny na wypadek, gdyby ten sam wirus zaatakował ponownie. Po takim uodpornieniu, jeśli w organizmie pojawi się prawdziwy wirus HPV, wytworzą się przeciwciała, które bez problemu sobie z nim poradzą.
Szczepionkę przeciwko HPV podaje się w trzech dawkach:
- pierwsza tzw. dawka zero,
- druga po dwóch miesiącach,
- trzecia po 6 miesiącach.
Bardzo ważne jest, aby szczepienie odbyło się przed pierwszym kontaktem seksualnym. Wtedy jego skuteczność jest niemal stuprocentowa. W przypadku kobiet, które już miały kontakt z wirusem, szczepienie może ochronić je tylko przed zakażeniem innymi szczepami wirusa HPV.
Szczepienia na HPV dają skuteczną ochronę przed jednym z najczęstszych wirusów przyczyniających się do powstania raka szyjki macicy. Zastrzyk nie jest tani. Jedna dawka to koszt około 500 zł. Pieniądze wydane w ten sposób ratują jednak życie, a zatem warto!
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.