Szczepienie pięciolatków
Pięcioletnim dzieciom podaje się domięśniowo szczepionkę DTaP, która zawiera bezkomórkowy komponent krztuśca, oraz doustnie szczepionkę atenuowaną poliwalentną OPV. Pierwsza szczepionka ma za zadanie uodpornić dzieci na błonicę, tężec oraz krztusiec. Natomiast pierwsza dawka przypominająca szczepionki OPV ma chronić dzieci przed zachorowaniem na polio. Dlaczego tak ważne jest uodpornienie najmłodszych na te choroby? Jakie zagrożenia wiążą się z zachorowaniem na błonicę, tężec, krztusiec oraz polio?
1. Błonica u dzieci
W latach 20. XX wieku błonica była najczęstszą przyczyną śmierci u dzieci. Od wprowadzenia szczepionki na błonicę w krajach rozwiniętych udało się znacznie ograniczyć częstotliwość występowania choroby, która obecnie pojawia się niezwykle rzadko. Jednak w mniej rozwiniętych częściach świata, gdzie szczepionki nie są łatwo dostępne, co jakiś czas dochodzi do zachorowań. Mimo postępu medycyny, błonica nie jest do końca znaną infekcją. Wiadomo, że do zarażenia bakterią błonicy dochodzi poprzez kontakt z wydzieliną z nosa, oczu lub śliną chorego. Choroba powoduje obrzęk i uszkodzenie tkanek gardła oraz uszkodzenia w mięśniu sercowym i nerwach. Bakteria wydziela truciznę, która zabija komórki mózgu i uszkadza nerwy w całym ciele.
Wczesne symptomy błonicy mogą być błędnie zdiagnozowane jako objaw silnego bólu gardła. U chorego pojawia się gorączka, uczucie zmęczenia, nudności, trudności z połykaniem, ból gardła oraz obrzęk węzłów chłonnych. Z czasem symptomy stają się coraz poważniejsze. Pojawiają się wymioty, dreszcze, wysoka gorączka, obrzęk szyi oraz trudności z oddychaniem. Obrzęk gardła spowodowany błonicą zagraża życiu chorego. Uszkodzone tkanki mogą całkowicie zablokować przepływ powietrza do płuc i spowodować uduszenie. Około 5-10% dzieci chorych na błonicę umiera, a ci chorzy, którym udaje się przeżyć zmagają się z trwałym uszkodzeniem mózgu i nerwów. Wydzielana przez bakterię błonicy trucizna jest szczególnie niebezpieczna. Może bowiem wywoływać bezpośrednie uszkodzenia w mózgu i nerwach, które powodują trudne do zatrzymania napady padaczkowe. Na szczęście błonica jest w dzisiejszych czasach możliwa do wyleczenia. Leczenie należy jednak podjąć jak najwcześniej. Zbyt późne podanie antybiotyków i antidotum może nie uchronić chorego od śmierci.
2. Skuteczność szczepionki na tężec
Szczepionka na tężec jest najbardziej skuteczna ze wszystkich znanych obecnie szczepionek. Dzięki jej wynalezieniu możliwe było uchronienie milionów ludzi od śmierci. Przed opracowaniem szczepionki w czasie pierwszej wojny światowej tężec był główną przyczyną śmierci wśród żołnierzy na polu bitwy. Zakażenie tężcem było powszechnym problemem między innymi dlatego, że bakteria wywołująca tę chorobę jest obecna wszędzie. Znajduje się ona w ziemi, na zanieczyszczonych powierzchniach, a także we wnętrznościach ludzi i zwierząt. Bakteria nie jest w stanie przeniknąć przez zdrową skórę. Dostaje się do ciała tylko wtedy, gdy na skórze znajduje się skaleczenie lub rana. Nie sposób zarazić się tężcem od innej osoby. W krajach rozwijających się noworodki często umierają z powodu tężca, ponieważ ich matki rzadko są poddane szczepieniom, a w czasie porodu może dojść do przecięcia pępowiny niesterylnymi i zanieczyszczonymi narzędziami.
Do objawów tężca należą: sztywność szczęk, trudności z połykaniem, gorączka, dreszcze, ból gardła, kurcze gardła, zesztywnienie rąk i nóg, kurcze mięśni całego ciała, także twarzy, trudności z oddychaniem oraz paraliż. Bez odpowiednio szybkiego podjęcia leczenia tężec niemal zawsze prowadzi do śmierci chorego. Toksyny tężca powodują napięcie całego ciała, które skutkuje uduszeniem.
3. Zachorowalność na krztusiec
Epidemie krztuśca mają miejsce w 3-5-letnich cyklach. Choroba jest nadal dość powszechna, nawet w krajach rozwiniętych. Dość częste występowanie krztuśca w krajach zachodnich ma związek z rezygnacją przez niektórych rodziców ze szczepień. Obawiają się oni skutków ubocznych szczepionek i wolą nie szczepić dzieci, co jest dużym błędem. W przypadku nastolatków i dorosłych krztusiec nie jest chorobą zagrażającą życiu, ale gdy chorują dzieci, sprawa staje się poważna. Kaszel będący objawem choroby może być bardzo gwałtowny, co może utrudniać oddychanie. Niemowlęta poniżej 6. miesiąca życia mogą przestać oddychać i w krótkim czasie zsinieć. Częste ataki kaszlu mogą powodować napady padaczkowe i wywołać trwałe uszkodzenie mózgu na skutek niedotlenienia. Zdarzają się również zgony.
Krztuścem zarażamy się drogą kropelkową. Choroba jest bardzo zakaźna. Jeśli jeden z domowników ma krztusiec, prawdopodobieństwo zarażenia wszystkich pozostałych niezaszczepionych członków rodziny wynosi aż 90%. Starsze dzieci i dorośli przenoszą zwykle chorobę na niemowlęta. Do pierwszych objawów krztuśca należą katar, kichanie oraz kaszel. Z czasem symptomy pogarszają się, pojawiają się wówczas napady kaszlu trwające ponad minutę, zasinienie lub zaczerwienienie z powodu niedotlenienia oraz wymioty po ataku kaszlu. Jeśli pojawił się kaszel, infekcji nie da się wyleczyć. Lekarze często przepisują antybiotyki, by zmniejszyć ryzyko zarażenia innych osób. Antybiotyki nie łagodzą jednak kaszlu ani nie skracają czasu trwania choroby. Niemowlęta dotknięte krztuścem są zwykle hospitalizowane, by monitorować ich oddychanie.
4. Polio u dzieci
Polio to wysoce zakaźna choroba wirusowa, która dotyka głównie małych dzieci. Wirus jest przenoszony poprzez zanieczyszczony pokarm i wodę, po czym mnoży się w jelitach, skąd atakuje układ nerwowy. U wielu zarażonych osób nie pojawiają się żadne objawy, przy czym wirus jest wydalany z kałem i przenoszony na kolejne osoby. Do wczesnych objawów polio należą: gorączka, uczucie zmęczenia, ból głowy, wymioty, usztywnienie szyi oraz ból kończyn. U niewielkiej liczby chorych polio powoduje paraliż, który często pozostaje na stałe. Chorobie można zapobiegać jedynie poprzez podanie szczepionki.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.