Trądzik - choroba tylko młodzieży?
Trądzik jest najczęstszą chorobą skóry. Chociaż wydawać by się mogło, że trądzik jest dolegliwością dotykającą głównie nastolatki, tak nie jest. Trądzik może wystąpić u osoby w każdym wieku, od niemowlęcia do osoby starszej. Najnowsze dane pokazują, że 25% dorosłych mężczyzn i dwa razy więcej kobiet cierpi z powodu tej kłopotliwej i powodującej dyskomfort choroby.
1. Trądzik u dorosłych
Typowo okres największej produkcji łoju związany jest okresem dojrzewania, jednak u wielu dorosłych między 20 a 40 rokiem życia (a nawet starszych) obserwuje się wzmożoną jego produkcję, a to jak wiadomo jest kluczowe w tworzeniu się zmian trądzikowych.
Trądzik bez tajemnic
Trądzik dotykający osoby dorosłe może być dużo bardziej uciążliwy niż ten pojawiający się w okresie dojrzewania. Dzieje się tak nie tylko z powodu samych zmian trądzikowych, ale także z powodu zakłóceń w wielu ważnych dla chorego dziedzinach życia. Większość osób uważa trądzik w wieku dorosłym jako bardziej traumatyczny niż w okresie adolescencji. 50% badanych osób uznaje go za bardziej uciążliwy od zmarszczek. U osób dorosłych trądzik wpływa również na obniżenie samooceny i nastroju, a także utrudnia kontakty społeczne, co może prowadzić do izolacji i zaburzeń psychicznych.
2. Przyczyny powstawania trądziku u dorosłych
Przyczyny powstawania trądziku w wieku dorosłym są bardziej złożone i nietypowe. Należą do nich między innymi zmiany hormonalne, genetyczne predyspozycje, czynniki środowiskowe, styl życia.
Zmiany hormonalne dotyczą nie tylko osób w okresie dojrzewania, u osób dorosłych również bardzo często obserwuje się wahania hormonalne, które mogą być przyczynąpowstawania zmian trądzikowych. Androgeny są hormonami wydzielanymi przez korę nadnerczy, jajniki i jądra, to one w dużej mierze odpowiadają za regulację wytwarzania łoju przez gruczoły łojowe. Pobudzają one te gruczoły do wytwarzania sebum (łoju), przez co skóra staje się bardziej podatna na tworzenie zmian trądzikowych.
Trądzik dorosłych częściej dotyka kobiety niż mężczyzn. Jest to związane z większymi wahaniami hormonalnymi u kobiet, szczególnie podczas owulacji, miesiączki, ciąży, menopauzy czy w okresie okołomenopauzalnym. Wahania hormonalne mogą być także wywołane przez stosowanie doustnej antykoncepcji (choć jest to rzadkością). Trądzik u kobiet może się nagle rozwinąć w każdym okresie życia i mieć różny stopień nasilenia. Dorośli mężczyźni również narażeni są na powstanie trądziku, jednak typowo choroba u dorosłych mężczyzn jest przedłużeniem tej rozpoczynającej się już w okresie dojrzewania. Zmiany trądzikowe, co prawda, dotykają dorosłych mężczyzn rzadziej niż dorosłe kobiety, jednak przebieg choroby jest w ich przypadku zazwyczaj poważniejszy. Wynika to z wyższego poziomu testosteronu w organizmie mężczyzn.
Do powstania trądziku może dojść również w sytuacji zaburzeń hormonalnych spowodowanych chorobą, np. w przypadku zespołu policystycznych jajników. Dlatego, gdy poza trądzikiem zaobserwujemy inne zmiany w naszym organizmie, należy niezwłocznie udać się do lekarza.
Trądzik ma również tendencję do występowania rodzinnego. Jeżeli jedno z rodziców miało trądzik w jakimkolwiek momencie swojego życia, ryzyko zachorowania dziecka w wieku dorosłym jest zwiększone. Bardziej podatne są również osoby o skórze skłonnej do przetłuszczania, a typ cery także dziedziczymy po rodzicach.
Trądzik w wieku dorosłym objawia się zazwyczaj mniejszą ilością zmian trądzikowych, nie są one tak rozsiane jak w przypadku trądziku u młodzieży, najczęściej zajmują dolną część twarzy (dolne części policzków, okolice ust, broda, szyja). Wykwity mają też nieco inny charakter i zazwyczaj występują pod postacią grudek zapalnych, krost i guzków.
3. Leczenie trądziku u dorosłych
Leczenie trądziku dorosłych oparte jest na tych samych zasadach co u osób w wieku dorastania. W ostatnich latach możliwości lecznicze znacznie się rozszerzyły i niemal każdy dorosły chorujący na trądzik może być leczony z dobrym efektem. Jeżeli trądzik nie jest nasilony, często wystarczające okazują się różnego rodzaju preparaty (kremy, żele, płyny) do stosowania zewnętrznego zawierające m.in. nadtlenek benzoilu czy kwas siarkowy. Jeżeli jednak zmiany są bardziej nasilone lub leczenie ww. preparatami jest nieskuteczne, można zastosować preparaty do miejscowego stosowania zawierające w swoim składzie retinoidy. Dzięki tym preparatom dochodzi do uregulowania procesu rogowacenia, zmniejszenia wydzielania sebum, a także, co bardzo istotne w wieku dorosłym, skóra staje się gładsza, a zmarszczki mniej widoczne.
4. Preparaty stosowane w leczeniu trądziku u dorosłych
Jeżeli jednak leczenie miejscowe okazuje się nieskuteczne, konieczne jest wdrożenie leczenia ogólnego. W tej postaci trądziku najczęściej stosuje się leczenie doustne izotretinoiną lub lekami antyandrogenowymi (np. octan cyproteronu, spironolakton).
Działanie izotretinoiny polega na hamowaniu aktywności gruczołów łojowych oraz zmniejszeniu ich wielkości. Izotretinoina wpływa również hamująco na proces namnażania Propionibacterium acnes, bakterii odpowiedzialnej za rozwój trądziku. Substancja ta ma także działanie przeciwzapalne, ponadto normalizuje proces rogowacenia oraz przywraca prawidłowy proces różnicowania się komórek skóry. Jak widzimy, izotretinoina jest bardzo skutecznym lekiem przeciwtrądzikowym, działającym wielowymiarowo. Należy jednak pamiętać, że stosowanie izotretinoiny poza niepodważalnymi korzyściami. Wiąże się z możliwością wystąpienie wielu działań niepożądanych, dlatego leczenie powinno być prowadzone przez doświadczonego dermatologa.
Jak widzimy, trądzik nie jest chorobą dotykającą jedynie osoby w wieku dorastania, coraz częściej chorują na nią także osoby dorosłe. Trądzik u osób dorosłych często bywa bardziej dokuczliwy niż u młodzieży, dlatego wymaga zdecydowanych kroków terapeutycznych. Chętnie wśród tej grupy wiekowej stosowane są doustne preparaty izotretinoiny.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.