Trwa ładowanie...

W jaki sposób prawidłowo wykonywać wstrzyknięcia insuliny?

Avatar placeholder
28.05.2020 13:05
W jaki sposób prawidłowo wykonywać wstrzyknięcia insuliny?
W jaki sposób prawidłowo wykonywać wstrzyknięcia insuliny? (Gettyimages)

Podawanie insuliny polega na jej podskórnym wstrzykiwaniu. Jest to tzw. iniekcja, czyli podanie leku do tkanek organizmu przy pomocy igły i strzykawki. Do wstrzykiwania insuliny może służyć specjalny dozownik zwany penem. Swoją budową przypomina wieczne pióro, stąd też wzięła się jego nazwa. Wstrzykiwacz gotowy do użycia przypomina długopis przyciskowy. Jest to przyrząd półautomatyczny, który pozwala precyzyjnie dawkować insulinę.

spis treści

1. Jak działa pen do wstrzykiwania insuliny?

Do wstrzykiwaczy stosuje się specjalne fiolki z insuliną (naboje). Fiolki w górnej części mają gumowy korek, a w dolnym gumowy tłoczek. W insulinoterapii używa się fiolek o pojemności 1,5 ml ze 150. jednostkami międzynarodowymi insuliny, lub fiolek o pojemności 3 ml ze 300. jednostkami międzynarodowymi insuliny.

Każdy pen zaopatrzony jest w instrukcję obsługi, z którą diabetyk musi się dobrze zapoznać. Wstrzykiwacze poszczególnych producentów różnią się między sobą m.in. sposobem ustawiania dawki insuliny. Zmiana fiolki z insuliną w penie przypomina zmianę naboju w piórze. Należy wyciągnąć zużytą fiolkę i włożyć nową do oprawy w penie. W celu odpowietrzenia wstrzykiwacza należy odciągnąć niewielką ilość insuliny i wypuścić ją na wacik.

2. Jak wykonywać wstrzykiwania insuliny?

Zobacz film: "Jak wstrzykiwać insulinę?"

Insulina pomaga zachować właściwy poziom cukru u diabetyków. Przed podaniem insuliny należy zdezynfekować miejsce wkłucia. W warunkach domowych wystarczy przemycie skóry wodą z mydłem. W warunkach szpitalnych skórę odkaża się często spirytusem, ale z wkłuciem igły należy wtedy poczekać kilkanaście sekund do momentu wyschnięcia spirytusu.

Wstrzykiwanie insuliny nie boli, gdy jest ono wykonywane poprawnie. Należy pamiętać o tym, by:

  • iniekcję wykonać głęboko podskórnie;
  • zadbać o spokój i intymność podczas podawania insuliny;
  • poprosić kogoś bliskiego o wykonanie iniekcji, jeśli cierpisz na igłofobię;
  • zmieniać miejsca wstrzyknięć;
  • często zmieniać igły od pena, ponieważ tępe lub zatkane sprawiają ból.

3. Gdzie najlepiej wykonywać wstrzyknięcia insuliny?

Miejsce iniekcji powinno zapewniać łatwe i równomierne wchłanianie insuliny. Insulina będzie wchłaniać się stopniowo, jeśli przy wykonywaniu zastrzyku ujmiesz luźną tkankę skórną w fałd. Miejsca wkłuć należy sukcesywnie zmieniać, aby nie wystąpiły działania niepożądane po insulinie. Podawanie insuliny jest zalecane w takie okolice ciała, jak: pod łopatką, w środkową część ramienia, w okolice brzucha – w odległości 10 cm od pępka, w pośladek oraz w udo.

Miejsca wstrzyknięć można zmieniać według ruchu wskazówek zegara, czyli: łopatka →ramię →brzuch →pośladek →udo. Ważne jest, aby miejsce iniekcji w daną okolicę ciała było odległe o około 2,5 cm od poprzedniego. Insulinę krótko działającą podaje się w okolice brzucha lub ramienia, natomiast insulinę o przedłużonym działaniu wstrzykuje się w udo. Mieszanki insulinowe podaje się w okolice brzucha, ramienia i uda.

4. Zasady wstrzykiwania insuliny

  1. Zmierz poziom cukru we krwi przed podaniem insuliny.
  2. Sprawdź wygląd preparatu i datę ważności.
  3. Dokładnie dawkuj insulinę.
  4. Przed podaniem insuliny umyj skórę.
  5. Wstrzyknij insulinę 30 minut przed posiłkiem.
  6. Po wpuszczeniu insuliny potrzymaj igłę około 10 sekund w skórze.
  7. Nie masuj miejsca wkłucia.
  8. Zmieniaj miejsca iniekcji.
  9. Pamiętaj, że jeden pen służy do podawania jednego rodzaju insuliny.

5. Techniki iniekcji

PacjentZalecana długość igłyTechnika iniekcji
dziecko6 mmbrzuch, udo, zalecane ujęcie fałdu skórnego, kąt 45º, ramię – bez ujęcia skóry w fałd
dorosły, normalna budowa ciała6 mmbrak fałdu skórnego lub wkłucie w fałd, kat 90º
dorosły, normalna budowa ciała8 mmbrzuch, udo, ujęcie fałdu skórnego, kąt 45º, ramię – bez ujęcia skóry w fałd
osoba otyła6 mmudo, ujęcie skóry w fałd, kąt 90º, brzuch – bez ujęcia fałdu skórnego
osoba otyła8 mmujęcie skóry w fałd, kąt 90º
osoba szczupła6 mmbardzo szczupli – przygotowanie fałdu skórnego
osoba szczupła8mmujęcie skóry w fałd, kąt 45º

6. Działania niepożądane po podaniu insuliny

  • lipoatrofia poinsulinowa – polega na zaniku tkanki tłuszczowej w miejscu wstrzyknięcia, a nawet w innej okolicy ciała; tkanka zwłókniała, pozbawiona unaczynienia i unerwienia;
  • hipertrofia poinsulinwa – przerost tkanki podskórnej w miejscu wkłucia, który ma gąbczastą konsystencję;
  • uczulenie – główną przyczyną reakcji alergicznych jest obecność domieszek, gatunek insuliny, pH preparatu, insulinoterapia przerywana oraz błędy w technice zabiegu;
  • poinsulinowe odczyny typu natychmiastowego – odczyny pojawiające się w ciągu 10-15 minut po podaniu insuliny. Mogą się manifestować m.in.: pokrzywką, skurczem oskrzeli, kołataniem serca, omdleniami, zaczerwieniem, bąblem w miejscu wstrzyknięcia, świądem, rumieniem;
  • poinsulinowe odczyny typu opóźnionego – pojawiają się po kilku-kilkunastu wstrzyknięciach insuliny. Mają postać małych, niewidocznych, ale wyczuwalnych i swędzących nacieków albo zaczerwienień skóry. Przy większych odczynach mogą zajmować duże powierzchnie ciała z towarzyszącym im rumieniem skóry i bólem;
  • obrzęki poinsulinowe – pojawiają się u chorych leczonych przez dłuższy czas nieprawidłowo. Są to zazwyczaj obrzęki kończyn dolnych, okolicy krzyżowej i oczu.

Urządzenia do wstrzykiwania insuliny, czyli tak zwane peny, są nieocenione w leczeniu cukrzycy. Należy jednak stosować się do wskazówek odnośnie do ich właściwego użycia.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze