Wewnątrzmaciczne ograniczenie rozwoju płodu (IUGR)

Wewnątrzmaciczne ograniczenie rozwoju płodu, czyli IUGR lub hipotrofia wewnątrzmaciczna, to termin, który odnosi się do nieprawidłowego wzrostu dziecka w łonie matki, gdy waga płodu jest poniżej dziesiątego percentyla dla danego wieku. Schorzenie to dotyczy około 3-10% wszystkich ciąż. Wyróżniamy hipotrofię symetryczną oraz asymetryczną. Pierwsza polega na proporcjonalnym zahamowaniu wzrostu – cały płód jest mniejszy. Tymczasem hipotrofia asymetryczna ma miejsce w sytuacji, kiedy wymiary główki i nóżek płodu są prawidłowe, ale zmniejszeniu ulega przede wszystkim obwód brzucha.

1. Przyczyny wewnątrzmacicznego ograniczenia rozwoju płodu

Jest wiele czynników, które prowadzą do IUGR. Wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu płodumoże być spowodowane:

• chorobą serca matki,
• przebywaniem na dużych wysokościach geograficznych,
• ciążą mnogą,
• problemami z łożyskiem,
• stanem przedrzucawkowym lub rzucawką,
• wrodzonymi lub chromosomalnymi nieprawidłowościami,
• niektórymi infekcjami w czasie ciąży, na przykład różyczką, wirusem cytomegalii, toksoplazmozą i syfilisem,
• nadużywaniem alkoholu przez ciężarną,
• nałogiem narkotykowym,
• wysokim ciśnieniem,
• niedożywieniem matki,
• paleniem papierosów.

Zobacz film: "Choroby serca najczęstszą przyczyną zgonów Polaków"

W zależności od przyczyny IUGR, płód może być symetrycznie mały lub mieć głowę normalnych rozmiarów, a resztę ciała mniejszą od prawidłowej. Hipotrofia asymetryczna to stan, w którym główka i nóżki płodu mają właściwą wielkość, ale na przykład obwód brzucha jest mniejszy niż powinien być.

2. Objawy hipotrofii wewnątrzmacicznej

Typowym objawem tej choroby jest to, że:

• Dziecko sprawia wrażenie wychudzonego, tracącego na wadze;
• Skóra jest nadmiernie pofałdowana, wysuszona, łuszcząca się, podbarwiona smółką;
• Paznokcie i pępowina są podbarwione smółką;
• Tkanka podskórna jest słabo rozwinięta; brak ciała tłuszczowego policzka;
• Obwód głowy i długość jest odpowiednia do wieku ciążowego;
• Ma rzadkie włosy na głowie;
• Zwiększona aktywność, pobudzenie;

• Często nie oddaje moczu w pierwszych godzinach życia;
• Pępowina wysycha szybko.

3. Zapobieganie i leczenie hipotrofii wewnątrzmacicznej

Podejrzenie hipotrofii wewnątrzmacicznej może wystąpić, gdy macica ciężarnej jest mała. Zwykle wykonuje się badanie ultrasonograficzne, aby potwierdzić te przypuszczenia. Niekiedy konieczne są dalsze badania, aby sprawdzić, czy mają miejsce infekcja lub problemy genetyczne. IUGR zwiększa ryzyko śmierci płodu, dlatego kobieta, u której stwierdzono hipotrofię wewnątrzmaciczną, powinna przebywać pod opieką lekarza. Zwykle wykonuje się kilka badań ultrasonograficznych, aby mierzyć rozwój płodu, jego ruchy, przepływ krwi i płyny otaczające dziecko.

Przebieg ciąży w przypadku hipotrofii płodu wymaga szczególnego nadzoru nad płodem ze względu na nierzadko obserwowane zjawisko obumarcia płodu po 36 tygodniu ciąży. Niezwykle istotne jest intensywne monitorowanie ciąży obejmujące NST – non-stress test, liczenie ruchów płodu, określenie profilu biofizycznego płodu (BPP) oraz badanie ultrasonograficzne z dopplerowskim badaniem przepływów naczyniowych. Ciężarne powinny unikać kontaktu z czynnikami ryzyka. Należy rzucić palenie, nie pić alkoholu, nie brać narkotyków i regularnie badać się w czasie ciąży.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.