Trwa ładowanie...

Wirus świńskiej grypy

Avatar placeholder
15.01.2016 13:08
Wirus świńskiej grypy
Wirus świńskiej grypy

W ostatnim czasie, kiedy wirus ptasiej grypy (H5N1) nieco stracił na znaczeniu, na całym świecie, w tym również wśród polskiego społeczeństwa niepokój zaczął wzbudzać kolejny wirus – wirus świńskiej grypy.

spis treści

1. Globalny zasięg wirusa

Według najnowszych danych zakażeniu uległo 18 965 osób w skali globalnej, w wyniku czego śmierć poniosło 64 osoby. Zarazek na dobre rozpanoszył się w 64 krajach świata. Czy w związku z tym są powody do obaw? Czy istnieje realne zagrożenie zarażenia się tym drobnoustrojem? Czy wirusa można w jakiś sposób pokonać?

Wirus świńskiej grypy (H1N1), podobnie jak i wirus ptasiej grypy (H5N1), należą do tej samej rodziny wirusów co wirusy ludzkiej grypy (typu A, B i C) – Ortomikowirusów. Każdy z nich składa się z genomu, czyli zapisanej informacji genetycznej determinującej charakterystyczne cechy wirusa, w tym również jego zjadliwość (zdolność do wywoływania choroby).

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Czy warto wykonywać badania profilaktyczne?"

ŚMIERCIONOŚNY WIRUS

Nie tylko wirus świńskiej grypy stanowi ogromne żagrożenie dla współczesnego człowieka. Równie niebezpieczny jest wirus eboli , który nieustannie zbiera śmiercionośne żniwo. Czy wiesz o nim wystarczająco dużo?

2. Nazewnictwo wirusów

Skąd się biorą te „dziwne” nazwy? Otóż, każdy wirus z rodziny Otomiksowirusów posiada oprócz charakterystycznego dla siebie genomu, charakterystyczną osłonkę, która otacza jego materiał genetyczny. W osłonkę wbudowane zostają glikoproteiny – hemaglutynina nazywana w skrócie „H” i neuraminidaza nazywana odpowiednio „N”. Spełniają one rolę antygenów, tzn. podstawowych czynników zdolnych do wywołania przeciwko sobie reakcji immunologicznej w zaatakowanym organizmie. W uproszczeniu można powiedzieć, że antygeny, w wyniku aktywacji różnych procesów są odpowiedzialne za wystąpienie choroby. Wszystkie szczepy wirusów oznacza się, oraz różnicuje poprzez określenie specyficznej kombinacji antygenów hemaglutyniny i neuraminidazy. Te zestawienia są niepowtarzalne i charakterystyczne dla danego szczepu, stanowiąc niejako „imię i nazwisko”, swoisty kod przynależności do danej grupy drobnoustrojów. Wirus świńskiej grypy, w odróżnieniu od ptasiej odmiany nie posiada jednego białka, nazywanego PB1-F2, które stanowi podstawy czynnik decydujący o zdolności wirusa do wywoływania poważnych powikłań, w tym również decyduje o stopniu śmiertelności.

Pierwotnie rezerwuarem wirusa były świnie, u których zarazek nie powoduje poważniejszych powikłań i odznacza się niską śmiertelnością. W wyniku wielokierunkowych zmian, nazywanych mutacjami, wirus nabył zdolność zakażania człowieka, dla którego jest większym zagrożeniem. Sporadyczne przypadki zachorowania na świńską grypę wśród ludzi zdarzały się już wcześniej. Pierwsze doniesienia o przypadkach choroby pochodzą z II połowy ubiegłego wieku. W 1976 roku w stanie New Jersey w Stanach Zjednoczonych kilku żołnierzy zapadło na dziwną chorobę, która objawami przypominała zwykłą grypę. Okazało się, że był to właśnie wirus świńskiej grypy. Wówczas epidemia została bardzo szybko ograniczona, a straty w ludziach były niewielkie. Aktualnie rozprzestrzeniająca na całym świecie odmiana wirusa miała swój początek najprawdopodobniej w Ameryce Południowej, w Meksyku. W kwietniu br. zaczął chorować cały świat.

Czym jest
Czym jest

Grypa to choroba zakaźna wywoływana przez wirusy. Wyróżnia się jej kilka odmian. Przyczyną cięższych

zobacz galerię

3. Grupa ryzyka

Najbardziej narażone są osoby, które mają bezpośredni kontakt z zakażonymi świniami, czyli hodowcy i pracownicy ubojni, chociaż potwierdzone zostały także przypadki zachorowań niezależnych u osób, które nie miały kontaktu z chorymi zwierzętami. Kiedy już wirus wniknie i rozgości się w organizmie człowieka jego dalsze rozprzestrzenianie jest ułatwione. Podobnie jak i klasyczny wirus grypy przenosi się z człowieka na człowieka, w wyniku bezpośredniego kontaktu drogą kropelkową. Niebezpieczna jest każda wydzielina z dróg oddechowych chorego, dlatego lekarze i epidemiolodzy apelują, aby o ile to możliwe unikać kontaktów z zakażonymi osobami. Infekcja w jednakowym stopniu może dotknąć osobę każdej płci i w każdym wieku. Należy pamiętać także o możliwości zakażenia się nawet po ustąpieniu podstawowych objawów choroby. Wirus ptasiej grypy nie przenosi się tak łatwo pomiędzy ludźmi i w znacznej większości przypadków transmisja choroby następuje na linii ptak – człowiek. Wirusem świńskiej grypy nie można się zarazić jedząc wieprzowinę, gdyż wysoka temperatura (około 70 stopni Celsjusza), której poddaje się mięso podczas obróbki, jest dla wirusa zabójcza.

4. Zakażenie przypominające klasyczną grypę

Choroba od początku ma ostry przebieg i towarzyszy jej znaczne podniesienie temperatury ciała, które utrzymuje się mniej więcej przez okres 4-5 dni. Wysoka gorączka może być powikłana dreszczami. Osłabienie z poczuciem ogólnego rozbicia, brak napędu i apetytu oraz silne wyczerpanie doskonale wpisują się w obraz choroby. Kaszel początkowo suchy, następnie przechodzi w wilgotny. Silne bóle mięśni i stawów, bóle głowy, ból gardła dopełniają całości. U dzieci dodatkowo mogą wystąpić nudności i wymioty, biegunki i skórne wysypki. Szczególne zaniepokojenie powinny wywoływać problemy z oddychaniem, połączone z silnymi bólami w klatce piersiowej, które mogą być związane z rozwijaniem się niebezpiecznych dla życia powikłań. Do najpoważniejszych, nierzadko śmiertelnych następstw należy zapalnie oskrzeli oraz zajęcie płuc prowadzące do niewydolności oddechowej. Pogrypowe zapalenie mięśnia sercowego i niewydolność nerek są także często spotykane. W przypadku klasycznej odmiany grypy powikłania zazwyczaj dotyczą małych dzieci oraz osób w podeszłym wieku. Nieco inaczej przedstawia się sytuacja w odniesieniu do wirusa grypy. Tutaj powikłania w jednakowym stopniu dotykają wszystkich.

Wirus świńskiej grypy, podobnie jak i inne wirusy grypy ma zdolność do szybkiej, wielokierunkowej zmiany. Jednym słowem łatwo mutują, dlatego ogromną trudnością jest opracowanie odpowiedniej zabezpieczającej szczepionki. Obecnie dostępna jest tylko szczepionka przeznaczona dla trzody. W żadnym wypadku nie chroni ona człowieka.

„umiarkowaną”, chociaż nadal istnieje ryzyko pandemii, czyli szóstego, najwyższego stopnia zagrożenia w skali WHO.

5. Ptasia grypa atakująca inne zwierzęta

Pierwsze doniesienia o wirusie ptasiej grypy (H5N1) pochodzą z 1901 roku. Od tamtej pory co jakiś czas wirus daje o sobie. Pierwotnym rezerwuarem wirusa jest ptactwo, zarówno dzikie, które stanowi bezobjawowego nosiciela, jak i bardziej podatne na chorobę ptactwo hodowlane. Jednakże drobnoustrój może także atakować inne gatunki. Potwierdzone zostały przypadki identyfikacji wirusa u świń, koni, fok, a nawet wielorybów! Podobnie jak wirus świńskiej grypy, wirus grypy ptasiej nie oszczędza człowieka, wywołując u niego poważne problemy zdrowotne.

Charakterystyczną cechą wirusów jest patogenność, czyli zdolność do wywoływania choroby. I właśnie patogenność stała się podstawowym czynnikiem umożliwiającym rozróżnienie dwóch typów wirusa ptasiej grypy. Pierwszą grupę stanowią bardzo zjadliwe wirusy (tzw. wirusy HPAI), które są niebezpieczne nawet dla ptaków. W wyniku zakażenia dochodzi do rozwoju ogólnoustrojowej choroby, charakteryzującej się porażeniem większości podstawowych układów umożliwiających życie. Nic więc dziwnego, że śmiertelność w tym przypadku sięga praktycznie 100 procent. Na przełomie lutego i marca 2006 roku ten typ wirusa zidentyfikowano w Polsce. Drugi typ wirusów obejmuje większą, ale za to mniej zjadliwą grupę drobnoustrojów (tzw. wirusy LPAI), wywołującą łagodną postać grypy z towarzyszącymi niewielkimi zaburzeniami ze strony układu oddechowego i pokarmowego.

Pomimo wielu medialnie nagłośnionych przypadków zachorowań wśród ludzi, trzeba jasno podkreślić, że wirus ptasiej grypy tylko sporadycznie wywołuje zakażenie u człowieka. Potencjalnym źródłem zakażenia dla człowieka są ptaki dzikie, wolnożyjące. Szczególną rolę w tej kwestii zdają się odgrywać gatunki wodne. I wcale nie jest konieczny kontakt bezpośredni. Do zakażenia równie dobrze może dojść w wyniku kontaktu ze skażoną wodą.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze