Zagrożenia wynikające z zachorowania na ptasią grypę
Wirus ptasiej grypy (H5N1) wywołuje u ludzi zakażenie o bardzo ciężkim przebiegu. Wysoka (prawie 60%) śmiertelność wynika m.in. z późnego rozpoznania choroby i ograniczonej możliwości leczenia przyczynowego. Jak dotąd odnotowano około 500 przypadków zachorowania, z czego większość w Azji. Na szczęście infekcja ta nie została stwierdzona u ludzi w żadnym z krajów sąsiadujących z Polską (także w Rosji).
1. Objawy ptasiej grypy
Przede wszystkim ptasia grypa jest chorobą, którą w początkowym stadium bardzo trudno odróżnić od zwykłej grypy. Zebrawszy dane o objawach pacjentów, u których postawiono takie rozpoznanie zauważono, że częściej występują objawy ze strony przewodu pokarmowego (które same w sobie są bardzo mało swoiste) i że wirus ptasiej grypy wydaje się zajmować od razu raczej dolne drogi oddechowe (oskrzeliki, płuca) niż górne (gardło, krtań).
Niestety, u około połowy chorych w wyniku infekcji dochodzi do uszkodzenia płuc i zaburzenia prawidłowej wymiany gazowej, która zachodzi w tym narządzie. Zajęta jest głównie tkanka śródmiąższowa, które zaatakowanie początkowo objawia się dusznością a potem może przejść (u części pacjentów) w zespół ostrej niewydolności oddechowej.
Zespół ostrej niewydolności oddechowej jest bardzo poważnym stanem zagrażającym życiu, który wymaga umieszczenia chorego na oddziale intensywnej terapii i prowadzenia sztucznej wentylacji mechanicznej (podłączenia pod respirator). Niestety u wielu pacjentów z tak ciężkim przebiegiem niewydolne stają się także inne narządy - nerki, wątroba i układ krążenia. Jak pokazują badania większość pacjentów z tak krytycznym przebiegiem infekcji nie jest w stanie powrócić do zdrowia i dochodzi do zgonu.
2. Powikłania neurologiczne
Podobnie jak inne, ciężkie i uogólnione infekcje wirusowe ptasia grypa może wywoływać poważne powikłania już w okresie po wyzdrowieniu. Do takich powikłań zalicza się zespół Reya i zespół Guillaina-Barrego. Zespół Reya charakteryzuje się zmianami przede wszystkim w wątrobie i mózgu. Patologia ta jest typowo kojarzona ze stosowaniem aspiryny u dzieci (mechanizm w tym przypadku nie został jeszcze poznany). W jej przebiegu dochodzi do stłuszczenia wątroby i niewydolności tego narządu, a także do zaburzenia pracy mózgu - encefalopatii. Choroba jest potencjalnie śmiertelna - zwłaszcza u dzieci, u dorosłych występuje rzadziej i ma lżejszy przebieg.
Zespół Gullaina-Barrego jest schorzeniem autoimmunologicznym (spowodowanym nieprawidłową odpowiedzią układu odpornościowego skierowaną przeciwko własnym komórkom) dotykającym nerwów obwodowych. W jej wyniku dochodzi do uszkodzenia osłonek nerwów, co uniemożliwia ich prawidłowe funkcjonowanie. Efektem tego są niedowłady zwłaszcza obwodowych części kończyn. Czasem dochodzi natomiast do porażenia mięśni twarzy lub mięśni oddechowych (co wymaga podłączenia na jakiś czas pod respirator).
3. Leczenie ptasiej grypy
Należy sobie uświadomić, że wirus grypy cechuje się bardzo dużą zmiennością i że jego genom podlega ciągłym mutacjom. Oznacza to, że szczep wirusa, który może pojawić się w przyszłości może charakteryzować się odmiennymi właściwościami od tych już poznanych. Dużą obawę budzi zwłaszcza nabycie zdolności do przenoszenia się z człowieka do człowieka i uzyskanie odporności na dotychczas skuteczne leki - oseltamiwir i zanamiwir.
Brak zdolności do rozprzestrzeniania się między ludźmi jest jednym z czynników stanowiącym o tym, że jak dotychczas stwierdzono zaledwie ok. 500 zachorowań na ptasią grypę. W razie transmisji między ludźmi liczba ta z pewnością byłaby dużo wyższa, znacznie trudniejsze byłoby też opanowanie i ograniczenia ogniska zakażenia. Co więcej jako że podróżujący ludzie cechują się bardzo dużą mobilnością, szybko zaowocowałoby to rozniesieniem wirusa na inne kontynenty. Jeżeli chodzi natomiast o lekooporność, to nowe mutacje doprowadziły już do zaniku skuteczności wcześniej powszechnie stosowanych preparatów - np. amantadyny.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.