Cytoliza i cytoliza pochwowa – co warto o nich wiedzieć?

Cytoliza to rozpad struktur komórkowych, które utrudniają prawidłową ocenę cytologiczną. Najczęściej spowodowana jest złym pobraniem materiału do badań. Cytolizy nie należy mylić z cytolizą pochwową, która jest wynikiem przerostu pałeczek kwasu mlekowego w pochwie. Co warto nich wiedzieć?

1. Co to jest cytoliza?

Cytoliza to liza, czyli rozpad struktur komórkowych. Pojawienie się w opisie wyniku badania cytologicznego hasła „cytoliza” najczęściej świadczy o nieprawidłowo wykonanym wymazie z pochwy lub błędzie laboratoryjnym, w wyniku czego prawidłowa ocena cytologiczna jest niemożliwa.

Możliwe jest to w sytuacji, że ginekolog niewłaściwie pobrał próbkę, choć wynik badania zależy nie tylko od jego umiejętności czy doświadczenia, ale także od tak zwanych czynników modyfikujących. Mowa o:

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Czym jest ból?"

• rodzaju szczoteczki wykonywanej do pobrania wymazu,
• obecności procesu zapalnego,
• lokalizacji zmiany.

W celu pozyskania materiału do badania cytologicznego, lekarz używa specjalnej szczoteczki, którą złuszcza komórki nabłonka wielowarstwowego płaskiego. By wymaz był prawidłowy i diagnostyczny, zaleca się pobranie materiału z obu części szyjki macicy. Tak pozyskaną próbkę umieszcza się na szkiełku i odpowiednio wybarwia.

Czasem zdarza się, że preparat przygotowany do badania mikroskopowego nie zawiera wystarczającej liczby komórek bądź są one zanieczyszczone czy niewłaściwie wybarwione. Co ważne niewłaściwa ilość nie musi być skutkiem niepoprawnie pobranego wymazu. Zdarza się, że to konsekwencja toczącego się procesu chorobowego, podczas którego doszło do destrukcji prawidłowych komórek.

Cytologię, która jest elementem rutynowego badania ginekologicznego, należy wykonywać regularnie. To badanie, polegające na pobraniu wymazu z tarczy i szyjki macicy oraz wykonaniu rozmazu i laboratoryjnej oceny materiału, jest ważne. Pozwala na ocenę mikroskopową komórek i rozpoznanie: stanu zapalnego, zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), nadżerki czy zmian nowotworowych (raka w stadium przedinwazyjnym).

Ocena morfologii komórek w badaniu mikroskopowym jest niezwykle istotna i stanowi doskonałe narzędzie prewencji raka szyjki macicy. Standardowo badanie cytologiczne powinno się wykonywać co roku, a czasem co trzy lata. Te widełki czasowe to kwestia indywidualna. Cytologa jest badaniem bezpiecznym i może być wykonywana w ciąży. Wyniki mogą być zinterpretowane i opisane za pomocą skali Bethesda lub Papanicolau.

Jeżeli przyczyna nie leży po stronie lekarza czy laboratorium, za rozpad komórek może odpowiadać proces zapalny. W obydwóch przypadkach badanie należy powtórzyć. Gdy przyczyną była infekcja, ponowna cytologia jest wskazana po zakończeniu leczenia.

2. Przyczyny i objawy cytolizy pochwowej

Cytolizy nie należy mylić z cytolizą pochwową, czyli namnażaniem się pałeczek kwasu mlekowego, co może prowadzić do zaburzenia równowagi pH pochwy. Określa się ją również jako cytolizę Doderleina czy zespół zwyrodnieniowy Lactobacillus.

Generalnie bakterie Lactobacillus zapewniają prawidłowe wartości pH pochwy i pełnią funkcję ochronną, a co za tym idzie, ograniczają także ryzyko rozwoju infekcji. Kiedy jednak namnożą się ponad normę, mogą obniżać wartość pH. Warto pamiętać, że za kwaśne środowisko prowadzi do zapalenia śluzówki pochwy.

Cytoliza pochwowa, ze względu na podobieństwo przebiegu, mylona bywa z infekcją grzybiczą. Objawy występują przede wszystkim w drugiej połowie cyklu menstruacyjnego. Przepływ krwi pomaga zneutralizować zbyt kwaśne pH pochwy, łagodząc nieprzyjemne dolegliwości, dlatego po menstruacji kobiety często odczuwają ulgę. Miesiączka pomaga neutralizować nadmierną kwasowość pochwy.

Czynnikami, które wpływają na pojawienie się cytolizy pochwowej jest:

• antybiotykoterapia, zwłaszcza długotrwała,
• niewłaściwa higiena okolic intymnych, w tym stosowanie nieodpowiednich kosmetyków,
• środki antykoncepcyjne, np. wkładki domaciczne.

Objawy cytolizy pochwowej są zbliżone do zakażenia drożdżakami z rodzaju Candida. To najczęściej:

• uporczywy świąd,
• podrażnienie okolic intymnych,
• białe, gęste i bezwonne upławy,
• pieczenie, obrzęki i zaczerwienienie sromu,
• zwiększone oddawanie moczu,
• ból podbrzusza,
• bóle podczas stosunków.

Leczenie cytolizy pochwowej skupia się na eliminacji nadmiernej ilości pałeczek kwasu mlekowego. jest przeprowadzenie irygacji, czyli płukania pochwy roztworem sody oczyszczonej z wodą.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.