Żylaki przewodu pokarmowego
Żylaki przewodu pokarmowego mogą występować zarówno w jego odcinku górnym – żylaki przełyku, jak i odcinku dolnym, końcowym – żylaki odbytu. Krwawienia z odbytu oraz wymiotowanie krwią, towarzyszące często żylakom przełyku, może prowadzić do niedokrwistości, objawiającej się bladością skóry, łamliwością włosów i ogólnym stanem przemęczenia. Żylaki zatem to nie tylko problem sam w sobie, ale również przyczyna wielu innych poważnych chorób. Już pierwsze objawy żylaków powinny nas zaalarmować.
1. Czym są żylaki przewodu pokarmowego?
Żylaki przewodu pokarmowego, zarówno żylaki przełyku, jak i żylaki odbytu, mają skłonność do pękania i krwawienia. W przypadku tego rodzaju żylaków przełyku krwawienie to ma zwykle charakter jawny, tzn. dochodzi do wymiotowania krwią.
Czasami jednak krwawienia z przełyku przebiegają w sposób utajony, tzn. mogą objawiać się smolistymi stolcami. W przypadku żylaków odbytu często występuje krwawienie z odbytu. Żylaki przełyku są charakterystyczne dla zaawansowanej marskości wątroby. Do najczęstszych objawów związanych z krwawieniem przewodu pokarmowego należą:
- fusowate wymioty (treść przypominająca fusy od kawy) w przypadku krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego, którego nasilenie zmniejszyło się;
- wymiotowanie krwią w przypadku aktualnie trwającego krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego;
- smoliste stolce w przypadku krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego i jelit;
- smugi krwi w stolcu najczęściej spowodowane hemoroidami lub guzkami;
- przyspieszenie tętna i spadek ciśnienia tętniczego krwi;
- nudności, obfite poty, bladość;
- uczucie pragnienia, osłabienie, niepokój.
Przewlekłe utajone krwawienie z przewodu pokarmowego spowodowane przez żylaki może objawiać się pod postacią niedokrwistości, zwanej inaczej anemią.
2. Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia żylaków przewodu pokarmowego
- istniejąca wcześniej choroba wrzodowa lub choroba wątroby często z towarzyszącym nadciśnieniem wrotnym, przy którym występują żylaki przełyku;
- przebyte leczenie żylaków obliteracyjne;
- przyjmowanie leków, np. przeciwreumatycznych albo przeciwkrzepliwych;
- nadużywanie alkoholu.
3. Postępowanie przy żylakach przewodu pokarmowego
W przypadku wystąpienia krwawych wymiotów, wymiotów fusowatych czy innych objawów nasilonego krwawienia w wyniku pęknięcia żylaków przewodu pokarmowego należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Leczenie żylaków odbytu i żylaków przełyku polega na zabiegu gastroskopii i kolonoskopii.
Krwawienie z żylaków przełyku tamuje się za pomocą sondy zakładanej do żołądka, w której specjalny balon napełniony powietrzem uciska krwawiące naczynie. Czasem też stosuje się obliterację, czyli nastrzykiwanie żylaków preparatami prowokującymi ich zamykanie i wchłanianie. Gdy powyższe metody nie skutkują, lekarz może zlecić leczenie operacyjne.
4. Przyczyny anemii
O niedokrwistości, powszechnie nazywanej anemią, mówimy wówczas, gdy organizm produkuje zbyt mało czerwonych krwinek lub gdy traci ich zbyt dużo, a także w sytuacji, kiedy czerwone krwinki ulegają zniszczeniu szybciej niż organizm jest w stanie je wyprodukować.
Czerwone krwinki krwi – erytrocyty – zawierają hemoglobinę, białko, które bierze udział w transportowaniu tlenu z płuc do wszystkich komórek ciała. Podstawowym składnikiem budowy hemoglobiny jest żelazo. Zbyt mała ilość żelaza w organizmie skutkuje zmniejszoną ilością czerwonych krwinek w organizmie, objawiającą się anemią.
To właśnie żylaki przewodu pokarmowego są jedną z przyczyn anemii z powodu niedoboru żelaza. Wywołują przewlekłe krwawienia, które skutkują dużą utratą krwi i deficytem jonów żelaza w organizmie. Żylaki przełyku i żylaki odbytu to zatem nie tylko choroba układu pokarmowego, ale także asumpt do wystąpienia chorób hematologicznych, jaką jest m. in. anemia.
Główne dolegliwości anemii wynikają ze zmniejszania dostępności tlenu do tkanek i narządów. Należą do nich: postępujące osłabienie, łatwe męczenie, duszności przy wysiłku, zaburzenia koncentracji, bóle głowy, zaburzenia snu, biegunki, odbijania, wzdęcia, bladość skóry, owrzodzenia w kącikach ust, przedwczesne wypadanie włosów.
W związku z faktem, iż anemia z niedoboru żelaza jest związana z krwawieniem, w czasie diagnozowania choroby należy poszukać źródła ewentualnego krwawienia. Trzeba zatem zbadać przewód pokarmowy i sprawdzić obecność w nim lub brak żylaków przełyku i żylaków odbytu.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.