Łuszczenie skóry – przyczyny, objawy, leczenie i pielęgnacja
Łuszczenie skóry to problem wielu osób. Bywa, że jest jedynie defektem kosmetycznym, z którym można sobie dość szybo poradzić. Zdarza się jednak, że to objaw poważnej choroby, tak dermatologicznej, jak i ogólnoustrojowej. Wówczas postępowanie jest bardziej zdecydowane i specjalistyczne. Co warto wiedzieć?
1. Kiedy łuszczenie skóry jest problemem?
Łuszczenie skóry nie zawsze stanowi problem. Jej złuszczanie jest bowiem procesem naturalnym, który obejmuje powierzchniowe warstwy naskórka, który wiąże się z procesem jej regeneracji (różnicowanie się komórek naskórka to keratynizacja).
Problemem jest nadmierne łuszczenie się skóry, tak sucha łuszcząca się skóra na całym ciele, jak i:
- łuszczenie skóry głowy,
- sucha, łuszcząca się skóra na nogach,
- sucha łuszcząca się skóra na rękach,
- łuszcząca się skóra na dłoniach i stopach,
- sucha łuszcząca się skóra na plecach,
- czerwona łuszcząca skóra na twarzy (w tym zaczerwienienie i łuszczenie skóry wokół nosa),
- łuszcząca się skóra w uszach.
2. Łuszczenie skóry – najczęstsze przyczyny
Łuszczenie skóry najczęściej wynika z jej przesuszenia, co może wynikać z odwodnienia organizmu, nadmiernej utraty wody przez naskórek, zaburzenia składu i funkcji hydrofobowej macierzy międzykomórkowej, zaburzenia procesu rogowacenia naskórka czy naruszenia płaszcza hydrolipidowego (bariery ochronnej) wskutek działania różnych czynników zewnętrznych, niewłaściwej pielęgnacji czy starzenia się organizmu.
Problem może mieć także związek z nieprawidłową pracą gruczołów łojowych, które są odpowiedzialne za produkcję sebum (przyczyną problemu jest brak odpowiedniej ilości sebum).
Zdarza się także, że łuszczenie skóry to objaw poważnej choroby, takiej jak:
- atopowe zapalenie skóry (AZS),
- łupież różowy Giberta,
- łuszczyca,
- kontaktowe zapalenie skóry (alergiczne, niealergiczne),
- łojotokowe zapalenie skóry,
- pokrzywka,
- grzybica.
Za łuszczenie skóry odpowiadać może również anemia, niedobór witamin i składników mineralnych czy zaburzenie hormonalne, jak i choroby ogólnoustrojowe, takie jak:
- niedoczynność tarczycy,
- choroba Hashimoto,
- cholestaza,
- cukrzyca typu II,
- miażdżyca.
Łuszczenie skóry – łuszczyca
Jedną z najczęstszych przyczyn łuszczące się skóry jest łuszczyca. To choroba, która atakuje różne rejony ciała: plecy, kończyny, twarz i głowę. Jest też bardzo zróżnicowana. Nie dość, że występuje w dwóch typach: młodzieńczym (I) i późnym (II), to wyróżnia się jej wiele odmian. To na przykład łuszczyca krostkowa, kropelkowa, plackowata, wysiewna.
Przyczyny łuszczycy nie zostały ustalone. Według specjalistów jest to skutek nieprawidłowej pracy układu odpornościowego. Nie bez znaczenia są uwarunkowana genetyczne.
Za łuszczycę, a co za tym idzie proces łuszczenia się skóry, mogą odpowiadać takie czynniki jak:
- stosowane leki,
- silny stres,
- przebyte choroby bakteryjne i wirusowe (np. angina ropna),
- dna moczanowa, cukrzyca,
- uszkodzenie mechaniczne skóry (zadrapane, zabieg chirurgiczny).
3. Łuszczenie skóry – leczenie i pielęgnacja skóry
Łuszczenie się skóry wywołuje nie tylko dyskomfort, ale i ryzyko rozwoju dokuczliwych dolegliwości, takich jak pękanie skóry i powstawanie ran. Może również prowadzić do rozwoju przewlekłej dermatozy. To dlatego tak ważne jest, by problemu nie lekceważyć. Odpowiednie postępowanie, które zależy od przyczyny problemu, jest koniecznością. Co robić?
Jeśli zmiany skórne nie mają związku z chorobą skórną czy ogólnoustrojową, by cieszyć się gładką skórą, wystarczy zadbać o ciało ze szczególną starannością. Pomóc mogą zarówno kosmetyki nawilżające (dermokosmetyki, emolienty), jak i peelingi, czyli złuszczanie naskórka.
W tym celu można wykorzystać gotowy produkt lub przygotować go samodzielnie, na przykład z cukru i oliwy z oliwek. Peeling działa złuszczająco, ale i sprawia, że skóra staje się miękka, gładka, oczyszczona i głęboko nawilżona. Warto wykonywać także różne zabiegi w gabinetach kosmetycznych.
Co jeszcze można zrobić? Warto też ograniczyć spożywanie produktów, które wypłukują wodę z organizmu (np. kawa, alkohol i mocna czarna herbata). Ważne jest, by spożywać pokarmy zasobne w witaminy A, C i E, beta-karoten oraz kwasy omega-3. Kluczowe jest picie odpowiedniej ilości wody, czyli zadbać o optymalne nawilżanie od wewnątrz.
Łuszczenie się skóry, gdy jest związane z chorobą, jest większym wyzwaniem. Przede wszystkim wiąże się bowiem z koniecznością ustalenia przyczyny i leczeniem choroby podstawowej. Niestety nie każde schorzenie można pokonać. W przypadku łuszczycy można na przykład jedynie starać się wydłużać okres remisji między nawrotami.
Łuszczycę leczy się miejscowo, stosując:
- preparaty z witaminą A i D3, kwasem salicylowym, dziegciem, mocznikiem,
- fototerapię,
- okłady.
W trudnych przypadkach wykorzystuje się leki doustne, ale i kortykosteroidy w postaci zastrzyków doogniskowych. Bardzo ważne jest, by w okresie remisji choroby dbać o kondycję skóry (higiena, nawilżanie, unikanie stresu i używek).
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.