Anemia a choroby przewodu pokarmowego
Schorzenia przewodu pokarmowego są jednym z głównych czynników sprzyjających powstaniu anemii (niedokrwistości). Dotyczy to szczególnie pacjentów zmagających się z przewlekłymi zapalnymi chorobami jelit, celiakią, wirusowym zapaleniem wątroby, chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy, z uchyłkami jelita grubego oraz po operacjach oraz zażywających duże ilości środków przeciwzapalnych/przeciwbólowych. Czasami anemia bywa pierwszą oznaką choroby toczącej się w przewodzie pokarmowym.
1. Przyczyny anemii
Przyczyny anemii w chorobach przewodu pokarmowego mogą być różne. Zarówno w przypadku utraty krwi w wyniku krwawień jak i zaburzeń wchłaniania dochodzi do niedoborów żelaza. Problemy z wchłanianiem mogą dotyczyć także witamin niezbędnych w procesie krwiotwórczym – witaminy B12 i kwasu foliowego, a tlący się w organizmie proces zapalny może skutkować rozwojem tzw. anemii chorób przewlekłych.
2. Leczenie anemii
Rozpoznanie i leczenie anemii jest bardzo istotne w przebiegu przewlekłych chorób przewodu pokarmowego. Nieleczona - może spowodować zwiększenie odsetka śmiertelności.
Należy pamiętać, że w przypadku pojawienia się krwawienia z przewodu pokarmowego (z odbytu lub krwistych wymiotów) należy zawsze jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Obfite krwawienia są niebezpieczne, mogą powodować szybkie pogłębianie się niedokrwistości i nierzadko wymagają nawet transfuzji krwi.
U pacjentów z rozpoznaną chorobą wrzodową lub przewlekle stosujących tzw. niesterydowe leki przeciwzapalne może dojść do uszkodzenia śluzówki żołądka. Utraty niewielkich ilości krwi mogą nie być zauważane przez pacjenta, natomiast mogą znaleźć odzwierciedlenie w morfologii krwi.
Najczęściej dochodzi do anemii z niedoboru żelaza, ze względu na dużą utratę tego pierwiastka z krwią. W przypadku tzw. zanikowego zapalenia błony śluzowej żołądka często pojawia się niedobór witaminy B12, co może skutkować także pojawieniem się dolegliwości ze strony układu nerwowego.
Najbardziej niebezpieczne są nagłe i obfite krwawienia, w których dochodzi do szybkiego narastania anemii i związanych z nią objawów. Jest to szczególnie niebezpieczne u pacjentów, którzy są dodatkowo obciążeni np. chorobami serca.
3. Leki a anemia
Jeżeli zatem stosujesz leki przeciwbólowe/przeciwzapalne z różnych powodów (nawet niewielkie dawki aspiryny stosowane w chorobie wieńcowej) kontroluj często morfologię oraz stosuj leki osłonowe, które zmniejszają ryzyko uszkodzenia śluzówki żołądka. W przypadku zaobserwowania ciemnego stolca, świeżej krwi w stolcu lub wymiotów podbarwionych z krwią, skontaktuj się jak najszybciej z lekarzem.
W przypadku obecności krwi w stolcu (świeżej lub tzw. ciemnego stolca) z towarzyszącą anemią – szczególnie u osób powyżej 50. roku życia należy zachować szczególną czujność i przeprowadzić badania mające na celu wyjaśnienie przyczyny, ponieważ problemy te często bywają pierwszym i jedynym objawem raka rozrastającego się w przewodzie pokarmowym.
Objawami przewlekłych chorób przewodu pokarmowego (wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Crohna) są najczęściej uporczywe biegunki, czasami z domieszką krwi. Anemia występuje stosunkowo często i może być spowodowana wieloma czynnikami: utratą krwi, zaburzeniami wchłaniania oraz samym procesem zapalnym. Okazuje się, że problem ten może dotyczyć nawet do 70 proc. chorych.
Jeżeli zatem masz problemy z nieprawidłowymi wypróżnieniami, dolegliwościami bólowymi brzucha, a badania morfologii krwi wskazują na anemię – koniecznie skonsultuj się z lekarzem gastrologiem. Nieleczone choroby zapalne jelit skutkują różnymi powikłaniami oraz znacznie pogarszają komfort życia.
WARTO WIEDZIEĆ
4. Celiakia
Jest wrodzoną chorobą autoimmunologiczną, która powoduje zaburzenia śluzówki jelita cienkiego. Przy braku odpowiedniej diety (bezglutenowa), może dojść do istotnych problemów z wchłanianiem, a co za tym idzie, niedoborem żelaza, kwasu foliowego oraz witaminy B12.
Uchyłki są nieprawidłowymi uwypukleniami ścian jelita, w których może gromadzić się pokarm i może dojść do ich stanu zapalnego oraz krwawienia. Często dotyczą osób w podeszłym wieku. Krwawienia zazwyczaj są dość obfite i powodują szybkie pogłębianie się anemii. Pacjent zwykle wymaga przetoczenia krwi.
Następstwem operacji może być zmniejszenie powierzchni wchłaniania oraz zaburzenia trawienia, co może skutkować różnymi niedoborami pokarmowymi – min. żelaza, witaminy B12 oraz kwasu foliowego.
Leczenie anemii u pacjentów z chorobami przewodu pokarmowego uzależnione jest od przyczyny oraz ciężkości anemii. Oczywiście niezbędne jest leczenie samej choroby, w przebiegu której anemia się pojawiła. W przypadku problemów z wchłanianiem z przewodu pokarmowego lekarz może zalecić przyjmowanie preparatów zawierających żelazo lub witaminę B12 w formie innej niż doustna (dożylna, domięśniowa). Czasami konieczne są transfuzje krwi.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.