Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Dr n. med. Maria Magdalena Wysocka-Bąkowska

Bóle kręgosłupa - przypadki kliniczne

Bóle kręgosłupa - przypadki kliniczne
Bóle kręgosłupa - przypadki kliniczne

Bóle kręgosłupa to szeroki temat wiążący wszystkie prawie specjalności To jeden z najczęstszych powodów zgłoszenia do lekarza, zarówno w praktyce lekarza rodzinnego jak i neurologa, ortopedy, a nawet ginekologa czy urologa.

spis treści

Warto zastanowić się nad możliwą przyczyną bólu, bo właściwe rozpoznanie pozwoli na prowadzenie iezbędnej diagnostyki i właściwego leczenia.

Niektórzy pacjenci poprzestają na samo leczeniu, niekiedy na własną rękę zgłaszają się do masażystów, „nastawiaczy”, „zaklinaczy”, bez konsultacji, bez podstawowej diagnostyki obrazowej; co może prowadzić do poważnych komplikacji. Konieczna ocena stanu ogólnego pacjenta, wydolności krążenia, nerek, wątroby.

Zobacz film: "Najlepsze ćwiczenia na kręgosłup"

Podstawy anatomiczne budowy kręgosłupa, rdzeń kręgowy, korzenie nerwowe i nerwy; opony nerwowe.

Możliwe przyczyny schorzeń kręgosłupa:

  • anomalie rozwojowe, wrodzone;
  • zmiany pourazowe;
  • zmiany zwyrodnieniowe;
  • zmiany zapalne;
  • zmiany nowotworowe;
  • zmiany niedokrwienne: tętnicze i żylne;
  • malformacje naczyniowe wewnątrz rdzeniowe, tętniaki aorty.

Schorzenia sąsiednich struktur w otoczeniu kręgosłupa: naciek, ucisk.

Najczęstsze zespoły bólowe:

  • rwa barkowa,
  • rwa kulszowa,
  • neuropatia półpaścowa popółpaścowa,
  • neuropatie bolesne,
  • neuropatie z ucisku: zespół cieśni nadgarstka, łokieć tenisisty,
  • neuropatie toksyczne, po chemioterapii, zatruciu talem, pestycydami,
  • neuropatie jatrogenne, po chemioterapii,
  • neuropatie metaboliczne: cukrzycowa,
  • neuropatie niedoborowe: alkoholowa.

Warto szerzej spojrzeć na problematykę leczenia bólu u pacjentów, uwzględnić inne schorzenia, nawyki, tryb życia, używki.

Jak widać na przykładzie opisanych przypadków ból może mieć złożoną etiologię, dlatego konieczne jest szersze spojrzenie na Pacjenta, pod kątem chorób towarzyszących, możliwych niedoborów pokarmowych, witaminowych.

Warto zwrócić uwagę na obciążenia zawodowe i tryb życia, nałogi i używki.

Ostre bóle należy szybko intensywnie leczyć lekami NLPZ, tu bardzo przydatne diklofenak i ketoprofen; dostępne w różnych dawkach i postaciach jak tabletki, czopki, iniekcje i żel, co pozwala dostosować formę leku do potrzeb pacjenta.

Należy stosować leki NLPZ: diklofenak czy ketoprofen, krótko a intensywnie, pomocne leki zmniejszające napięcie mięśniowe.

W ostrym okresie bólu należy zalecić odciążenie, leżenie.

Zwykle leczenie nie powoduje objawów ubocznych, jeśli stosowane jest zgodnie z zaleceniami, z zachowaniem ostrożności i uwzględnieniem indywidualnych obciążeń chorobowych ze strony układu pokarmowego, nerek czy wątroby.

Konieczne leki, ale także modyfikacja trybu życia i odżywiania, unikanie używek.

Leki wspomagające, suplementy mogą się okazać bardzo pomocne w leczeniu bólu.

Przewlekłe bolesne drętwienia kończyn dolnych należy wiązać raczej z objawami polineuropatii cukrzycowej, alkoholowej, niedoborowej.

W okresie zaostrzenia bólu wskazane krótkie terapie lekami przeciwbólowym, przeciwzapalnymi, jak Ketoprofen, diklofenak.

W razie dolegliwości gastrycznych: okresowo terapie osłonowa lekami z grupy IPP, jak Pantoprazol. W przypadku istotnych przeciwwskazań do stosowania leków NLPZ, pomocne opioidy same lub w połączeniu z paracetamolem.

Lekami z wyboru przy bólu neuropatycznym są preparaty z grupy leków przeciwpadaczkowych jak karbamazepina, gabapentyna, pregaballina.

Często wskazane jest dołączenie leków poprawiających nastrój i sen. Konieczna dobra dieta i uzupełnianie innych możliwych niedoborów : żelaza, kwasu foliowego, witaminy D i witamin z grupy B. Bardzo wskazane witaminy z grupy B, w iniekcjach domięśniowych lub doustnie.

Rehabilitacja: ćwiczenia mobilizujące, regularna gimnastyka, fizykoterapia; masaże; odgrywają ważna rolę w procesie odzyskiwania sprawności przez Pacjenta.

Konieczne wsparcie bliskich, psychoterapia.

1. Przypadek 1

Dr n. med. Magdalena Wysocka-Bąkowska

Rwa kulszowa u 45 letniego mężczyzny z chorobą wieńcową.

Pan Marek, Pacjent 45 letni , pracownik fizyczny, zgłosił się z objawami rwy kulszowej, nasilonej od kilku dni po dźwiganiu w czasie przeprowadzki.

Badanie RTG nie wykazało wyraźnych zmian w kręgosłupie lędźwiowo-krzyżowym; mierne zmiany zwyrodnieniowe . Leczy się z powodu choroby wieńcowej i łagodnego nadciśnienia . Przyjmuje profilaktycznie kwas acetylosalicylowy, ASA ( acard ) w dawce 75 mg na noc

Pacjent poza bólem podaje uporczywe drętwienie tylno-bocznej powierzchni prawej kończyny dolnej (PKD).

BADANIE NEUROLOGICZNE: chód ostrożny, z odciążaniem PKD, w pochyleniu, objaw Lasegue’a (+++) po prawej przy uniesieniu do 60 stopni, a po lewej (+++) przy kącie 70 stopni; odruchy kolanowe OK żywe=, odruchy skokowe OA brak po prawej, osłabiony po lewej. Włączono leczenie: ketoprofen 2x100 mg po jedzeniu, Pantoprazol 20 mg rano; Już po 5 dniach ustąpiły objawy bólowe i drętwienie a po tygodniu pacjent bez dolegliwości bólowych. Zalecono ćwiczenia wzmacniające kręgosłup, kontrolę w Poradni Neurologicznej.

2. Przypadek 2

Dr n. med. Magdalena Wysocka-Bąkowska

Ostra rwa kulszowa u młodego managera.

Pan Adam Mężczyzna 30 letni , manager sprzedaży. Praca siedząca, częste wyjazdy autem, dużo stresów, nie ćwiczy regularnie. Od kilku dni po grze w squash silne bóle grzbietu, kręgosłupa lędźwiowego, ostre bóle w okolicy kręgosłupa lędźwiowego promieniujące do kończyn dolnych, do pośladków i nóg zwłaszcza prawostronnie. Drętwienie po stronie zewnętrznej prawej kończyny dolnej.

MRI kręgosłupa lędźwiowego: wygładzona lordoza: przepuklina centralno-prawostronna L4-L5 z uciskiem na worek oponowy i korzeń nerwu, ograniczona nieco rezerwa płynowa.

Napięte mięśnie przykręgosłupowe, objaw Lasegue’a dodatni obustronnie 60 stopni, żywe odruchy OK i OA.

Leczenie: włączono leczenie ketoprofen 2x100 mg po jedzeniu, oraz ketoprofen żel 3xdziennie - miejscowo w okolicy przykręgosłupowej, lędźwiowo-krzyżowej. Zalecono leżenie, ostrożną rehabilitację. Obserwowana wyraźna poprawa już po 5 dniach. Zalecono dalszą rehabilitację, ćwiczenia wzmacniające mięsnie przykręgosłupowe. W razie nawrotu do rozważenia konsultacja neurochirurgiczna

Ketoprofen działą szybko, skutecznie, ma mało interakcji i dlatego korzystny dla młodego, ogólnie zdrowego pacjenta , do stosowania w okresie ostrego bólu!

3. Przypadek 3

Dr n. med. Magdalena Wysocka-Bąkowska

Bóle kręgosłupa u 72 letniej krawcowej, przyjmującej profilaktycznie ASA ; z refluksem , chorobą wrzodową żołądka,

Pani Wanda Pacjentka 72 letnia, pracowała wiele lat jako krawcowa.

Duże zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, stawów biodrowych i rąk. Zgłasza silne bóle „na zmianę pogody”, po podróży czy dłuższym staniu. Ma problemy z zapamiętywaniem, łatwo się męczy. Bóle brzucha o typie refluksu, ostatnio czuje się dobrze na diecie. Przewlekła kardiomiopatia, napadowe FA, profilaktycznie pacjentka przyjmuje od 2 lat kwas acetylosalicylowy (Acard ), 75 mg wieczorem.

Przedmiotowo: blada, szczupła, przygarbiona ; bez niedowładów, ograniczona ruchomość w stawach, wynikająca z postawy i wieku, siła dobra, odruchy mierne, bez objawów patologicznych. Zalecono badania laboratoryjne krwi: morfologia, OB, CRP w granicach normy, niedobór witaminy 25 OH D3 =15 ; poziom niedostateczny poniżej 30 , poziom pożądany 30-100.

Zalecane leczenie: ketoprofen miejscowo 2x dziennie; diklofenak 2x 50 mg po posiłku przez 3 dni w okresie nasilenia bólów, potem tylko doraźnie.

Ze względu na obciążający wywiad zalecono zastosowanie IPP: Pantoprazolu 20 mg rano na czczo przez 3 tygodnie. Ostrożne, ale regularne ćwiczenia, gimnastyka.

Zauważalna poprawa już po 2 tygodniach. Pacjentka nie zgłasza objawów ubocznych. Lepiej porusza się, jest sprawniejsza; ćwiczy, poprawa nastroju i snu.

Diklofenak jest bezpieczniejszy przy dłuższym stosowaniu, lepszy w przypadku zmian zwyrodnieniowych. Ze względu na dolegliwości brzuszne, okresowo wskazana osłona IPP, Pantoprazol. Możliwe łączenie diklofenaku i profilaktyki preparatami ASA.

4. Przypadek 4

Dr n. med. Magdalena Wysocka-Bąkowska

Bóle kręgosłupa i drętwienia kończyn u 54 letniego hydraulika nadużywającego przewlekle alkohol, z chorobą wrzodową i zespołem wieloniedoborowym

Pan Wiesław lat 54; pracownik fizyczny, hydraulik. Pacjent zgłasza silne bóle kręgosłupa, miewa bóle i drętwienia nóg. Szczupły, łatwo się męczy; od lat cierpi na chorobę wrzodową żołądka, ma problemy z wątrobą; wzdęcia i luźne stolce. Od lat nadużywał alkoholu, palił po 20 papierosów dziennie; jada nieregularnie; zgłaszał drętwienia kończyn i niepewny chód.

Przedmiotowo: Zaburzenia naczynioruchowe, sinica obwodowa, bladość, słabe włosy i paznokcie; niedobór wagi. Szybki puls, niska tolerancja wysiłku.

Badanie neurologiczne: siła dobra, zaburzenia czucia powierzchownego i głębokiego oraz czucia ułożenia w kończynach dolnych, w stopach odruchy kolanowe i skokowe żywe. Objaw Lassegue’a miernie dodatni 80o.

Badania laboratoryjne: anemia makrocytarna, podwyższone transaminazy, niski poziom witaminy B12

Zalecane leczenie : Doraźnie: diklofenak 2-3 x 50 mg w tabletkach powlekanych; przez 5 dni, potem tylko doraźnie ; możliwe dodanie paracetamol. Ketoprofen żel miejscowo na bolące okolice kręgosłupa. Suplementacja witaminy D i witamin z grupy B.

Zaprzestanie palenia, regularna dieta, leki osłonowe zmniejszające wydzielanie kwasu żołądkowego, zalecono pantoprazol w dawce 40 mg na czczo przez 6 tygodni.

Diklofenak jest bezpieczniejszy przy dłuższym stosowaniu, lepszy w przypadku zmian zwyrodnieniowych. Ze względu na dolegliwości brzuszne, okresowo wskazana osłona IPP, Pantoprazol

Możliwe łączenie diklofenaku i profilaktyki preparatami ASA. Diklofenak jest bezpieczniejszy przy dłuższym stosowaniu, lepszy w przypadku zmian zwyrodnieniowych. Ze względu na dolegliwości brzuszne, okresowo wskazana osłona IPP, Pantoprazol

Pacjent rzucił palenie. Badanie kontrolne po miesiącu: wyraźna poprawa: ustąpiły bóle kończyn, poprawa czucia głębokiego, czucia ułożenia w kończynach dolnych. Ustąpiły bóle w nadbrzuszu. Pacjent jada regularnie, z apetytem, przybrał na wadze 2 kilogramy.

Wizyta kontrolna po 3 tygodniach: wyraźna szybka poprawa, mniejsze bóle. Poprawia się stan ogólny, mniejsze drętwienia i parestezje Dzięki wsparciu rodziny i wizytom w Poradni Odwykowej, pacjent nie pije alkoholu, jada regularnie.

5. Podsumowanie do przypadków

Warto szerzej spojrzeć na problematykę leczenia bólu u pacjentów, uwzględnić inne schorzenia, nawyki, tryb życia, używki.

Jak widać na przykładzie opisanych przypadków ból może mieć złożoną etiologię, dlatego konieczne jest szersze spojrzenie na Pacjenta, pod kątem chorób towarzyszących, możliwych niedoborów pokarmowych, witaminowych.

Warto zwrócić uwagę na obciążenia zawodowe i tryb życia, nałogi i używki.

Ostre bóle należy szybko intensywnie leczyć lekami NLPZ, tu bardzo przydatne diklofenak i ketoprofen; dostępne w różnych dawkach i postaciach jak tabletki, czopki, iniekcje i żel, co pozwala dostosować formę leku do potrzeb pacjenta.

Należy stosować leki NLPZ: diklofenak czy ketoprofen, krótko a intensywnie, pomocne leki zmniejszające napięcie mięśniowe.

W ostrym okresie bólu należy zalecić odciążenie, leżenie.

Zwykle leczenie nie powoduje objawów ubocznych, jeśli stosowane jest zgodnie z zaleceniami, z zachowaniem ostrożności i uwzględnieniem indywidualnych obciążeń chorobowych ze strony układu pokarmowego, nerek czy wątroby.

Konieczne leki, ale także modyfikacja trybu życia i odżywiania, unikanie używek.

Leki wspomagające, suplementy mogą się okazać bardzo pomocne w leczeniu bólu. Przewlekłe bolesne drętwienia kończyn dolnych należy wiązać raczej z objawami polineuropatii cukrzycowej , alkoholowej, niedoborowej.

W okresie zaostrzenia bólu wskazane krótkie terapie lekami przeciwbólowym, przeciwzapalnymi, jak Ketoprofen, diklofenak.

W razie dolegliwości gastrycznych: okresowo terapie osłonowa lekami z grupy IPP, jak Pantoprazol. W przypadku istotnych przeciwwskazań do stosowania leków NLPZ, pomocne opioidy same lub w połączeniu z paracetamolem.

Lekami z wyboru przy bólu neuropatycznym są preparaty z grupy leków przeciwpadaczkowych jak karbamazepina czy gabapentyna.

Często wskazane jest dołączenie leków poprawiających nastrój i sen.

Konieczna dobra dieta i uzupełnianie innych możliwych niedoborów: żelaza, kwasu foliowego, witaminy D i witamin z grupy B. Bardzo wskazane witaminy z grupy B w iniekcjach domięśniowych lub doustnie.

Rehabilitacja: ćwiczenia mobilizujące, regularna gimnastyka, fizykoterapia; masaże ; odgrywają ważna rolę w procesie odzyskiwania sprawności przez Pacjenta.

Konieczne wsparcie bliskich, psychoterapia.

MEDYCYNA JEST SZTUKĄ ! Polem do popisu, dającym satysfakcje obu stronom. Każdy Pacjent jest wyzwaniem dla Lekarza! Sukces zależy od Lekarza i Pacjenta

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze