Czwarta fala koronawirusa. Kto jest najczęściej hospitalizowany z powodu COVID-19 w Polsce?
Od kilku tygodni obserwujemy tendencję wzrostową czwartej fali zakażeń koronawirusem SARS-CoV-2 w Polsce. Przybywa zakażeń, hospitalizacji i zgonów. Badania naukowców dowodzą, że mężczyźni są o ok. 20 proc. bardziej narażeni na hospitalizację od kobiet. Czy faktycznie badania znajdują odzwierciedlenie w rzeczywistości? Kto jest obecnie najczęściej hospitalizowany z powodu COVID-19 w Polsce?
1. Mężczyźni są bardziej narażeni na ciężki przebieg COVID-19
W ostatnich dniach liczba zakażeń koronawirusem w Polsce oscyluje wokół 20 tys. przypadków dziennie (w piątek 12 listopada dane są zaniżone, ponieważ z uwagi na święto przypadające poprzedniego dnia wykonano mniej testów w kierunku SARS-CoV-2), jednak eksperci bardziej niż liczbą zakażeń martwią się liczbą hospitalizacji i zgonów.
Z danych opublikowanych przez Ministerstwo Zdrowia wynika, że obecnie w całym kraju hospitalizowanych jest 12 419 osób z COVID-19. Tylko od poniedziałku z powodu ciężkiego przebiegu choroby zmarło 798 osób.
Kto najczęściej ciężko choruje na COVID-19? Z kompleksowych danych zebranych przez Światową Organizację Zdrowia dotyczących zachorowalności na koronawirusa wynika, że mężczyźni przechodzą chorobę zdecydowanie ciężej. Szacuje się, że są o około 20 proc. bardziej narażeni na hospitalizację niż kobiety. Co więcej, dłużej uwalniają SARS-CoV-2, a zatem są dłużej zakaźni dla innych. Produkują też więcej cytokin nakręcających spiralę reakcji zapalnych.
Jak tłumaczy prof. Agnieszka Szuster-Ciesielska, wirusolog z UMCS w Lublinie, chociaż statystyki dotyczące tej choroby różnią się znacznie w zależności od kraju i wielu czynników społeczno-ekonomicznych i behawioralnych, istnieją mechanizmy biologiczne, które również przyczyniają się do tego braku równowagi pomiędzy kobietami a mężczyznami w odpowiedzi na koronawirusa.
- Ważnym źródłem różnic w układzie odpornościowym jest odmienne stężenie hormonów płciowych – głównie testosteronu i innych androgenów u mężczyzn oraz estrogenu i progesteronu u kobiet. Testosteron ma właściwości immunosupresyjne, czyli wyciszające odpowiedź odpornościową – tłumaczy prof. Szuster-Ciesielska.
2. Estrogeny chronią kobiety przed ciężkim przebiegiem COVID-19
Wirusolog podkreśla, że kobiety mają dwa chromosomy X, a mężczyźni tylko jedną kopię genów chromosomów X, co może mieć wpływ na lepszą odporność u kobiet.
- Aby dostać się do komórki, SARS-CoV-2 wykorzystuje receptor ACE2 – estrogeny hamują jego wyrażanie. Materiał genetyczny SARS-CoV-2 wewnątrz komórek dendrytycznych (czyli prezentujących białka wirusowe) może być wykrywany za pomocą TLR7, białka kodowanego przez gen chromosomu X. Kobiety mając dwa takie chromosomy, produkują więcej TLR7. Takie komórki wytwarzają też więcej interferonu, cytokiny chroniącej przed wirusem inne komórki – wyjaśnia prof. Szuster-Ciesielska.
Swego czasu ukazała się obszerna praca naukowców z Uniwersytetu Illinois w Chicago, która także sugerowała, że żeńskie hormony, takie jak estrogen, progesteron oraz allopregnanolon mogą w przypadku inwazji wirusa działać przeciwzapalnie.
- Estrogeny powodują lepsze ukrwienie wszystkich narządów, a to na pewno pozytywnie wpływa na przebieg COVID-19. Pewne jest, że żeńskie hormony, o ile są w normie, działają pożytecznie na wszystkie układy, zwiększają ukrwienie serca, mózgu, nerek i innych narządów. Obserwujemy, że wszystkie choroby przebiegają lżej, kiedy kobieta ma prawidłowy cykl hormonalny, z prawidłowym poziomem estrogenów i progesteronu – tłumaczy w rozmowie z WP abcZdrowie dr Ewa Wierzbowska, endokrynolog, ginekolog.
Z kolei prof. Włodzimierz Gut, wirusolog zwrócił uwagę na jeszcze jedną zależność. Jego zdaniem znaczenie mogą mieć nie tylko biologia, ale również styl życia, sposób odżywiania, kondycja fizyczna.
- Problem sprowadza się raczej do stylu życia, niekoniecznie musi chodzić o słabszą odpowiedź immunologiczną. Owszem, obserwuje się takie zjawisko, ale u osób starszych. Jeżeli chodzi o mężczyzn w średnim wieku, to u nich decyduje tzw. zjawisko obciążające – np. to, czy naużywają alkoholu lub palą papierosy. Generalnie styl życia mężczyzn powoduje, że chorują częściej niż kobiety także na inne choroby, nie tylko na SARS-CoV-2 – podkreśla prof. Gut.
3. Kto jest najczęściej hospitalizowany z powodu COVID-19 w Polsce?
Prof. Joanna Zajkowska, specjalistka chorób zakaźnych z Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Białymstoku przyznaje, że na oddziale covidowym, na którym pracuje, faktycznie większość pacjentów z COVID-19 stanowią mężczyźni. Nie są to jednak znaczące dysproporcje.
- Przewaga mężczyzn jest, ale nie powiedziałabym, że jest bardzo duża. W Polsce hospitalizowane są przede wszystkim osoby starsze, osoby aktywne zawodowo i mające styczność z dziećmi. Ostatnio coraz więcej pacjentów zakaża się od dziecka, które przyniosło infekcję ze szkoły. Są to pacjenci w wieku 40-50 lat. Nierzadko bywa tak, że chorują też całe rodziny – stwierdza w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Zajkowska.
Zdaniem lekarki na ogólnoświatowe dane dotyczące cięższego przebiegu choroby u mężczyzn można spojrzeć też z punktu widzenia epidemiologicznego. Są kraje, w których to mężczyźni, a nie kobiety, częściej biorą udział w życiu społecznym, przez co częściej się zakażają i narażają na hospitalizacje.
- Potrzeba większych badań epidemiologicznych, aby wiedzieć, w jakich populacjach dysproporcje występują na większą skalę. Mężczyźni mogą być bardziej narażeni na zakażenie i ciężki przebieg choroby ze względu na większą liczbę interakcji między sobą. Są takie kraje, zwłaszcza te o niższym statusie socjoekonomicznym, w których kobiety częściej przebywają w domach, a mężczyźni są bardziej aktywni w kontaktach interpersonalnych. Dzieje się tak np. w Turcji czy krajach azjatyckich. A w Polsce najciężej chorują po prostu osoby niezaszczepione – stwierdza lekarka.
Zdaniem prof. Zajkowskiej w najbliższych dniach hospitalizacji będzie jeszcze więcej, zwłaszcza w województwach zachodnich. Z najnowszych danych Ministerstwa Zdrowia wynika, że dziś najwięcej zakażeń odnotowano nie w województwach lubelskim czy podlaskim – jak dotychczas, lecz mazowieckim (3082), śląskim (1432) i małopolskim (989).
- Widać, że ta fala przesuwa się na województwa zachodnie. Być może jest to efekt spotkań rodzinnych, które miały miejsce 1 listopada. Trudno przewidzieć, ile dokładnie będzie osób hospitalizowanych w najbliższych kilkunastu dniach, ale w mojej opinii ta fala niestety cały czas się rozkręca – twierdzi ekspertka.
Nie jest tajemnicą, że najciężej dotknie niezaszczepionych.
- Na kolejne tygodnie patrzę z niepokojem i żalem, ponieważ kolejne osoby są przyjmowane w ciężkim stanie. Osoby, które się nie zaszczepiły, mogły tej choroby uniknąć. Rozmowy z pacjentami, dlaczego tego nie zrobili, stwarzają wrażenie, że nie dotarliśmy z właściwą informacją do tych ludzi. Pewne środowiska zwlekały z decyzją, bo nie miały zaufania do szczepionki. Myślę, że akcja edukacyjna i promocyjna szczepień nie była wystarczająco dobra. Przez to podczas tej fali znowu obserwujemy setki zgonów, których dałoby się uniknąć – podsumowuje prof. Zajkowska.
4. Raport Ministerstwa Zdrowia
W piątek 12 listopada resort zdrowia opublikował nowy raport, z którego wynika, że w ciągu ostatniej doby 12 965 osób otrzymało pozytywny wynik testów laboratoryjnych w kierunku SARS-CoV-2.
Z powodu COVID-19 zmarło 7 osób, natomiast z powodu współistnienia COVID-19 z innymi schorzeniami zmarły 24 osoby. Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
