Czy można się zaszczepić przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu po szczepieniu przeciwko COVID?
Eksperci przypominają, że wakacje to okres, w którym powinniśmy szczególnie pamiętać o zagrożeniu związanym z chorobami odkleszczowymi. Na razie nie ma szczepionek przeciwko boreliozie. Są za to wakcyny, które mogą uchronić nas przed zachorowaniem na kleszczowe zapalenie mózgu. Jaki okres musi minąć między szczepieniem przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu a COVID-19? Czy szczepionki można łączyć?
1. To dobry moment na szczepienie przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu
Kleszczowe zapalenie mózgu jest wywoływane przez wirus KZM, który atakuje komórki nerwowe mózgu, powodując groźne komplikacje neurologiczne. Zakazić się można zarówno w sytuacji, kiedy zostaniemy ukąszeni przez zakażonego kleszcza, jak i drogą pokarmową - przez spożycie niepasteryzowanego mleka pochodzącego od zakażonego zwierzęcia.
Objawy choroby pojawiają się między 4. a 28. dniem od kontaktu z nosicielem.
Oto dolegliwości, które mogą świadczyć o zakażeniu:
- osłabienie,
- gorączka ok. 38 C,
- bóle głowy, stawów, mięśni,
- objawy nieżytu górnych dróg oddechowych,
- niekiedy nudności, wymioty.
Najskuteczniejszym sposobem ochrony przed kleszczowym zapaleniem mózgu są szczepienia. W Polsce są dostępne dwa rodzaje preparatów. Dla pełnej ochrony konieczne jest przyjęcie trzech dawek szczepionki.
- Normalny schemat szczepień zakłada, że w ciągu roku podajemy trzy dawki, drugą w ciągu miesiąca - do trzech po pierwszej, a trzecią po pół roku - do roku. Natomiast w przypadku tzw. schematu przyspieszonego pierwszą i drugą dawkę możemy podać w odstępie dwóch tygodni, a trzecia jest już podawana standardowo - wyjaśnia dr Łukasz Durajski, pediatra, ekspert medycyny podróży. - To jest szczepionka, którą trzeba powtarzać. Pierwszą dawkę przypominającą podajemy po trzech latach, a każdą kolejną co pięć lat - dodaje lekarz.
2. Szczepienie przeciw COVID a szczepienie przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu
Jaki odstęp trzeba zachować pomiędzy przyjęciem wakcyny przeciwko COVID-19 a szczepieniem przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu? Eksperci przypominają, że oba szczepienia, niezależnie od rodzaju preparatu, są szczepionkami z grupy "zabitych", czyli takich, które nie zawierają zdolnego do replikacji patogenu. To oznacza, że można je podawać w dowolnym odstępie czasu i nie ma przeciwskazań do ich łączenia.
Dr hab. Ewa Augustynowicz z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - PZH Zakładu Epidemiologii Chorób Zakaźnych i Nadzoru wyjaśnia, że w ostatnim czasie eksperci złagodzili dotychczasowe wymagania dotyczące zalecanego odstępu czasu pomiędzy podaniem szczepionki przeciw COVID-19 a innymi wakcynami.
- W pierwszych miesiącach programu szczepień przeciw COVID-19 obowiązywał przynajmniej 14-dniowy odstęp pomiędzy szczepieniem przeciwko COVID i jakimkolwiek innym szczepieniem. Wynikało to z procedury badania klinicznego, gdzie takie postępowanie obowiązywało. Obecnie, na podstawie doświadczeń w realizacji programu szczepień przeciw COVID-19 oraz znanego mechanizmu działania szczepionek przeciw COVID-19 (tak szczepionka mRNA, jak i wektorowa nie zawierają zdolnego do replikacji wirusa), inną szczepionkę, w tym szczepionkę przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu, można podać w dowolnym czasie od szczepionki przeciw COVID-19. Zasada ta znalazła odzwierciedlenie również w uaktualnionych kwestionariuszach przed szczepieniem przeciw COVID-19 - wyjaśnia dr Augustynowicz.
Zdaniem lekarzy lepszym rozwiązaniem jest jednak zachowanie kilkudniowego odstępu pomiędzy podawaniem pacjentom poszczególnych wakcyn. Dr Augustynowicz uspokaja, że nie chodzi o ryzyko poważnych powikłań, a raczej o komfort pacjenta.
- Wybierając terminy różnych szczepień, warto pamiętać, że po szczepieniu przeciw COVID-19 w ciągu pierwszych 2-3 dni mogą pojawić się, częściej niż po podaniu innych szczepionek, miejscowe i uogólnione niepożądane odczyny poszczepienne, które mogą wywołać gorsze samopoczucie. W związku z tym lepiej zachować choćby kilkudniowy odstęp pomiędzy szczepieniami, żeby nie nakładały się na siebie potencjalne miejscowe działania niepożądane. To ważne również, by nie zwiększać dyskomfortu pacjenta, nie wywoływać niepotrzebnego stresu, a jednocześnie problemu związanego z interpretacją, której szczepionce dane działania niepożądane przypisać - tłumaczy dr Augustynowicz.
Dr Durajski potwierdza, że w praktyce stosowane są kilkudniowe odstępy między wakcynami, chyba że jest potrzeba pilnego szczepienia, np. ze względu na długi wyjazd pacjenta.
- Chodzi przede wszystkim o to, żeby wiedzieć, po której szczepionce wystąpiły ewentualne niepożądane odczyny poszczepienne - dodaje dr Durajski.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
