Long COVID. Czy szczepienia zmniejszają ryzyko pojawienia się długotrwałych objawów? Nowe badania
Najnowsze badania przeprowadzone w Izraelu dowodzą, że osoby, które przyjęły co najmniej dwie dawki szczepionki przeciwko COVID-19 są w mniejszym stopniu narażone na tzw. long COVID. O ile szczepionki zmniejszają ryzyko długotrwałych objawów zakażenia koronawirusem?
1. Long COVID. Jakie są objawy?
Szacuje się, że nawet 1 na 5 osób nadal zmaga się z objawami COVID-19, które utrzymują się od czterech do pięciu tygodni po pozytywnym wyniku testu na COVID-19. Obszerne badania opublikowane na łamach czasopisma "Nature" sugerują, że 32-87 proc. osób uskarża się na przynajmniej jeden z objawów nawet kilka miesięcy po przejściu COVID-19.
Według definicji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) określiła Long-COVID jako "stan, który występuje u osób z historią prawdopodobnego lub potwierdzonego zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2 z objawami trwającymi co najmniej dwa miesiące, których nie można wytłumaczyć alternatywną diagnozą".
Long COVID charakteryzuje się trzema głównymi typami objawów:
- efekty poznawcze (spowolnione myślenie lub "mgła mózgowa"),
- objawy fizyczne (zmęczenie, duszność i ból),
- objawy zaburzenia zdrowia psychicznego (zmieniony nastrój i niepokój).
2. Kto jest najbardziej narażony na long COVID ?
Jak podkreśla WHO, objawy długiego COVID mogą się zmieniać lub nawracać w czasie. Mogą pojawić się po wyzdrowieniu po ostrym epizodzie COVID-19 lub stanowić "kontynuację" choroby. Kto jest najbardziej narażony na long COVID?
- Czynniki ryzyka rozwoju długiego COVID nie zostały w pełni zbadane. Uważa się, że są one powiązane z podeszłym wiekiem, istniejącymi wcześniej schorzeniami (nadciśnienie, otyłość, zaburzenia psychiczne) oraz z immunosupresją (wywołaną innymi chorobami lub lekami) – tłumaczy prof. Agnieszka Szuster-Ciesielska, wirusolog z Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.
Wirusolog dodaje, że u dzieci długi COVID-19 pojawia się rzadziej niż u dorosłych.
- Najbardziej kompleksowym do tej pory było duże badanie z udziałem dzieci w wieku 5-17 lat z łagodnym COVID-19 w Wielkiej Brytanii. Spośród 1734 dzieci 4,4 proc. zgłaszało utrzymujące się objawy 28 dni po rozpoczęciu choroby – informuje prof. Szuster- Ciesielska.
3. Czy szczepienia przeciw COVID-19 zmniejszają ryzyko pojawienia się długotrwałych objawów?
W ostatnich dniach ukazał się kolejny preprint badań dotyczących long COVID-19. Badania przeprowadzono w Izraelu z udziałem 951 osób z dodatnim wynikiem testu na SARS-CoV-2, który stwierdzono u zaszczepionych (tzw. infekcje przełamujące) i niezaszczepionych.
Z badań wynika, że pełne szczepienie (minimum dwie dawki) wiązało się ze znacznym spadkiem zgłaszania najczęstszych i długotrwałych objawów po COVID-19 (u 36-72 proc. osób) oraz wzrostem ilości zgłoszeń pełnego wyzdrowienia, szczególnie u osób w wieku powyżej 60 lat. Tej zależności nie obserwowano wśród osób, które otrzymały jedną dawkę szczepionki przeciwko COVID-19 i zakażonych koronawirusem.
- Chociaż ryzyko pojawienia się long COVID istnieje w przypadku infekcji przełamujących (zwłaszcza u osób starszych), to jest ono znacząco niższe niż u osób niezaszczepionych i zakażonych koronawirusem. Przypominam, że długoterminowe objawy mogą się pojawić nawet przy braku symptomów COVID-19 – wyjaśnia prof. Szuster-Ciesielska.
Kardiolog dr Michał Chudzik dodaje, że preprint badań z Izraela nie jest dla niego zaskoczeniem. Wnioski płynące z obserwacji polskich pacjentów są bowiem podobne.
- Od kilku miesięcy z własnych badań wiemy, że w większości przypadków long COVID dotyka osoby, które doświadczyły ciężkiego przebiegu choroby i wymagały hospitalizacji, zwłaszcza na oddziałach intensywnej terapii. Osoby, które lekko przechodzą zakażenie SARS-CoV-2 dwukrotnie rzadziej doświadczają objawów long COVID. W związku, że wiemy, iż szczepionki powodują lekki przebieg i bardzo ograniczają hospitalizację, to automatycznie ryzyko long COVID-19 po szczepionkach będzie niższe. Jest to zasługa kluczowego działania szczepionek, które polega na ograniczeniu ciężkiego przebiegu choroby – tłumaczy w rozmowie z WP abcZdrowie dr Michał Chudzik, kardiolog z Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, który prowadzi badania dotyczące pacjentów z long COVID w Polsce.
Lekarz dodaje, że jedynie 10 proc. pacjentów z ciężkim przebiegiem COVID-19 nie doświadcza powikłań pochorobowych.
- Z naszych badań wynika, że aż 90 proc. pacjentów, którzy doświadczają ciężkiego przebiegu choroby, zmaga się później z powikłaniami. Wśród grupy, która lekko przechorowała COVID-19, long COVID dotyka ok. 40-50 proc. osób. Można powiedzieć, że szczepiąc się, zmniejszamy ryzyko long COVID dwukrotnie – podsumowuje ekspert.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Zobacz także:
- "Człowiek nie wierzy, że z tego wyjdzie" - pacjentka opowiada o mgle mózgowej i walce z long COVID
- Groźne powikłania po COVID. Dr Sutkowski: w dalszym ciągu utrzymuje się tendencja późnego zgłaszania do lekarza (WIDEO)
- Bartosz Fiałek o long covid: mamy kolejną jednostkę chorobową, która będzie toczyła system ochrony zdrowia (WIDEO)
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.