Infekcje intymne w ciąży – co stosować i jak zapobiegać nawracającym infekcjom?

Infekcje intymne w ciąży to częsty problem, z którym mierzą się przyszłe mamy. W tym czasie w organizmie kobiety zachodzą liczne przemiany hormonalne, które wpływają na pracę układu immunologicznego i zmianę środowiska pochwy. Co na infekcje intymne w ciąży?

1. Infekcje intymne – czym są?

Infekcje intymne to dość powszechny problem, z którym zmagają się kobiety. Są to zakażenia, które występują w obrębie układu rozrodczego i dotykają narządów płciowych. Schorzenia w tych okolicach mogą być wywoływane przez różnego rodzaju drobnoustroje chorobotwórcze.

Na tej podstawie wyróżnia się:

Zobacz film: "Opryszczka narządów płciowych u kobiet w ciąży"

• infekcje intymne bakteryjne,
• infekcje intymne grzybicze (grzybica pochwy),
• infekcje intymne pasożytnicze,
• infekcje intymne wirusowe.

Infekcje intymne mogą mieć także charakter mieszany, obejmować kilka czynników chorobotwórczych, np. infekcje bakteryjno-grzybicze.

2. Jakie infekcje intymne występują najczęściej w ciąży?

W ciąży najbardziej powszechne są infekcje grzybicze. W większości przypadków za grzybicę pochwy odpowiadają grzyby Candida albicans. Szacuje się, że problem ten występuje u ponad 40 proc. kobiet w ciąży.

Stosunkowo częstymi infekcjami intymnymi w ciąży są także bakteryjne zakażenia pochwy. Mają miejsce wtedy, gdy prawidłowa flora bakteryjna pochwy zostaje zdominowana przez szczepy bakterii patologicznych. Szacuje się, że problem dotyczy ok. 15 proc. ciężarnych.

Stosunkowo rzadsze w czasie ciąży są infekcje intymne wirusowe, czy rzęsistkowica. Rzęsistkowica to choroba pasożytnicza powodowana przez pierwotniaka Trichomonas vaginalis. Przenoszona jest drogą płciową.

3. Jakie są objawy infekcji intymnych u kobiet w ciąży?

Prawidłowa wydzielina z pochwy jest bezwonna, przejrzysta, lepka. Gdy zostanie nadkażona bakteriami, wówczas upławy stają się szare, żółte, mają charakterystyczny rybi zapach. Jeśli staną się białe o konsystencji grudkowatej, wówczas można domniemywać, że infekcję intymną wywołały grzyby.

Inne możliwe objawy infekcji intymnych w ciąży:

• pieczenie pochwy, świąd,
• ból podczas stosunku,
• nieprzyjemny zapach,
• dyskomfort w czasie oddawania moczu,
• ból w dolnej części brzucha,
• uczucie suchości w pochwie,
• obrzęk, bolesność warg sromowych.

4. Zagrożenia związane z infekcjami intymnymi w ciąży

Pieczenia pochwy w ciąży, czy innych niepokojących objawów nie należy lekceważyć. Jeśli są one nieleczone lub leczone nieprawidłowo, zarazki mogą przedostać się do kanału szyjki macicy i owodni, jak również do pęcherza moczowego i nerek kobiety.

Nieleczona infekcja intymna w ciąży może prowadzić m.in. do następujących zagrożeń:

• poronienie,
• poród przedwczesny,
• zapalenie błon płodowych,
• zatrzymanie wzrostu płodu,
• zakażenia płodu.

5. Przyczyny infekcji intymnych w ciąży

W pochwie panuje szczególne środowisko na straży, którego stoją pałeczki kwasu mlekowego. Odpowiadają one za kwaśny odczyn okolic intymnych i chronią je przed wnikaniem do nich chorobotwórczych mikroorganizmów.

Czasem jednak dochodzi do zmniejszenia ilości pałeczek kwasu mlekowego, np. w wyniku przesadnej higieny intymnej. Wówczas grzyby lub bakterie gwałtownie się namnażają, powodując zaburzenie naturalnej flory bakteryjnej. W ciąży pH w pochwie zmienia się też na skutek zmian hormonalnych.

W czasie ciąży organizm kobiety jest również nieco osłabiony. Dużo zmian zachodzi również w obrębie pochwy, która w tym okresie jest rozpulchniona, zwiększa się ponadto ilość wydzieliny. Ryzyko rozwoju infekcji rośnie też, gdy u kobiety zdiagnozowano cukrzycę ciężarnych.

Bakteryjnemu i grzybiczemu zapaleniu pochwy w ciąży sprzyjają ponadto:

• infekcje bakteryjne górnych dróg oddechowych,
• zapalenie pęcherza,
• stres,
• częste stosunki seksualne,
• niedobór witamin z grupy B,
• nadmierna higiena miejsc intymnych,
• częste stosowanie zapachowych środków higienicznych (wkładek).

6. Infekcje intymne w ciąży – diagnostyka

O kierunku diagnostyki zawsze decyduje lekarz na podstawie przeprowadzonego wywiadu oraz badania ginekologicznego. Najczęściej przeprowadzane jest badanie czystości pochwy (biocenoza), które polega na pobraniu wymazu z pochwy.

W zależności od jego wyników konieczne mogą być także dalsze badania diagnostyczne, które pozwolą ustalić rodzaj zakażenia.

7. Leczenie infekcji intymnych u kobiet w ciąży

Kobiece intymne infekcje w ciąży leczy się odpowiednio dobranymi antybiotykami dopochwowymi (w przypadku bakteryjnego zapalenia pochwy) lub środkiem przeciwgrzybicznym (czasem z nystatyną). Leczenie powinno również obejmować partnera seksualnego kobiety, któremu zaleca się stosowanie maści miejscowych.

Jeśli dojdzie do zakażenia paciorkowcem GBS, wówczas konieczne jest podanie doustne antybiotyku.

Wszelkie domowe sposoby na infekcje intymne w ciąży zaleca się stosować tylko za zgodą lekarza.

8. Leki przeciwwskazane do stosowania w ciąży w przypadku infekcji intymnych

Leczenie infekcji pochwy w ciąży zawsze powinno przebiegać pod okiem lekarza. Ciężarna nie powinna przyjmować żadnych leków bez uprzedniej konsultacji lekarskiej, gdyż mogą negatywnie wpływać na rozwój płodu.

Nie zaleca się także samodzielnego stosowania w ciąży leków bez recepty na infekcje intymne. Priorytetem jest ustalenie przyczyny problemu. Inaczej bowiem leczy się infekcje grzybicze, bakteryjne, czy wirusowe. Bez rozpoznania patogenu, będącego przyczyną zakażenia, leczenie pozostaje nieskuteczne.

Nie należy także wykonywać irygacji pochwy (przepłukania wodą lub specjalnie dedykowanymi substancjami).

9. Czy infekcje intymne mogą wpływać na przebieg ciąży i zdrowie płodu?

Jak już zostało wspomniane, nieleczone infekcje intymne mogą mieć negatywny wpływ na przebieg ciąży, prowadząc m.in. do poronienia, czy przedwczesnego porodu.

Są one także bardzo niebezpieczne dla płodu. Stanowią też zagrożenie dla dziecka, które podczas porodu fizjologicznie narażone jest na kontakt z zakażonymi miejscami (przechodzi przez kanał rodny).

Nieleczone infekcje intymne mogą prowadzić do infekcji oczu, czy uszu u dziecka. Szczególnie niebezpieczne są zakażenia Streptococcus agalactiae, które mogą prowadzić do zapalenia płuc, zapalenia opon mózgowych, a nawet sepsy.

10. Zapobieganie infekcjom intymnym w ciąży

Jak zapobiegać infekcjom intymnym w ciąży? Kluczowa pozostaje odpowiednia higiena okolic intymnych – regularne podmywanie, właściwy kierunek mycia (od przodu do tyłu), unikanie podmywania gąbkami, korzystanie z odpowiednich kosmetyków myjących (łagodne, bezzapachowe).

Kobiety, które mają skłonność do częstych infekcji intymnych, powinny omówić ten problem z lekarzem prowadzącym ciążę. Lekarz może zdecydować o wdrożeniu suplementacji probiotyków, które pomogą w zachowaniu/przywróceniu równowagi flory bakteryjnej.

Jak jeszcze dbać o okolice intymne w ciąży?

10.1. Infekcje intymne u kobiet w ciąży – profilaktyka

Oprócz powyższych profilaktyka infekcji intymnych w ciąży sprowadza się do:

• zbilansowanej diety, unikania słodyczy,
• odpowiedniego kierunku podcierania po defekacji czy mikcji,
• unikania długich kąpieli w gorącej wodzie,
• noszenia bawełnianej bielizny,
• ograniczenia stosowania wkładek higienicznych, zwłaszcza zapachowych,
• unikania zbyt ciasnej odzieży,
• samoobserwacji (śluzu, zapachu, innych zmian) oraz regularnych badań,
• ostrożności podczas korzystania z publicznych basenów i toalet.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.