Jak rozpoznać alergię? Pierwsze objawy, które powinny nas zaniepokoić

Alergia jest powszechnym schorzeniem, które może wpływać na jakość życia i samopoczucie. Wielu ludzi doświadcza różnych objawów alergicznych, nie zdając sobie sprawy, że są one wynikiem reakcji organizmu na substancje, zwane alergenami. Rozpoznanie alergii jest kluczowe dla skutecznego leczenia i uniknięcia poważniejszych komplikacji. Jakie objawy powinny nas zaniepokoić?

1. 40 proc. Polaków zmaga się z alergią

O alergii mówi się, że należy do chorób cywilizacyjnych XX i XXI wieku. Szacuje się, że ponad 40 proc. mieszkańców Polski ma różne alergie, a liczba chorych wzrasta w zaskakująco szybkim tempie.

Podstawą alergii jest nadmierna, nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego organizmu na występujące w środowisku substancje zwane alergenami, które u osób zdrowych nie wywołują żadnych oznak uczulenia.

Pierwszym sygnałem, który może sugerować alergię, jest pojawienie się nagłych i powtarzających się objawów po kontakcie z potencjalnym alergenem. Te objawy mogą występować zarówno na skórze, jak i w układzie oddechowym lub pokarmowym.

- Objawy alergii są bardzo liczne natomiast łatwo rozpoznawalne, szczególnie jeżeli występują łącznie. Najczęściej pojawia się świąd i zatkanie nosa, wodnisty wyciek, a także typowe, napadowe kichanie. Bardzo charakterystyczne są także objawy oczne, ponieważ alergia obejmuje najczęściej również spojówkę oka. Wówczas pojawia się świąd, łzawienie oraz zaczerwienienie - tłumaczy prof. Andrzej Fal specjalista chorób wewnętrznych, alergologii i zdrowia publicznego, kierownik Kliniki Alergologii, Chorób Płuc i Chorób Wewnętrznych CSK MSWiA w Warszawie.

W przypadku alergii skórnej mogą pojawić się takie objawy jak swędzenie, zaczerwienienie, pokrzywka, obrzęk lub wysypka. Skóra może być również nadmiernie sucha i podatna na podrażnienia.

- Bardzo często jest tak, że ludzie mają alergię ograniczoną jedynie do objawów skórnych. Wówczas na ciele pojawia się zaczerwienienie, intensywnie swędzące czy pokrzywkowe bąble, które występują z reguły w tych samych lokalizacjach. U wielu pacjentów objawy nawracają, migrują do innych okolic, a są najczęściej obecne co najmniej tak długo, jak trwa chociażby niewielka ekspozycja na alergen. Mogą być spowodowane różnymi alergenami, pokarmowymi, wziewnymi - takimi jak pyłki roślin, roztocza czy leki.

- Odrębną grupę stanowią tzw. alergeny kontaktowe. Ostatnio, przy pewnej "globalizacji" naszej kuchni, coraz więcej osób zmaga się z alergią pokarmową, której najczęstszą manifestacją jest zespół alergii jamy ustnej (ang. oral allergy syndrome) mogący przebiegać z obrzękiem warg i języka czy specyficznym uczuciem drapania w gardle – podkreśla alergolog.

2. Czym charakteryzują się alergie sezonowe i całoroczne?

Objawy alergii często występują sezonowo, na przykład w czasie kwitnienia roślin, co może wskazywać na alergię pyłkową. Jednak niektóre alergie oddechowe, takie jak uczulenie na sierść zwierząt czy pleśń, mogą występować przez cały rok.

- Z definicji alergie sezonowe związane są alergenami, które występują w określonym sezonie, np. kwitnienia drzew. W tym roku olcha pyliła już pod koniec stycznia, a brzoza na przełomie marca i kwietnia. Wielu ludzi tylko w tym czasie doświadcza objawów uczulenia właśnie na alergeny, które pojawiają się w tym okresie. Poza nim ogóle nie pamiętają, że mają jakąkolwiek alergię - tłumaczy ekspert.

- Do grupy alergii sezonowych zaliczamy także alergię na pyłki traw. Trawa jest bardzo powszechnym alergenem, a sezon alergiczny trwa w Polsce mniej więcej od końca maja do połowy lipca. Jest to jeden z najtrudniejszych okresów dla alergików – dodaje prof. Fal.

Alergie całoroczne występują niezależnie od pory roku i są związane z obecnością alergenów w otoczeniu przez cały czas.

- Alergią całoroczną jest np. alergia na roztocza kurzu domowego. Roztocza to mikroskopijne stworzenia, które żyją w kurzu domowym, dywanach, poduszkach i innych miejscach – wymienia ekspert.

Osoby uczulone na roztocza mogą doświadczać objawów alergii przez cały rok, takich jak kichanie, swędzenie nosa, wodnisty lub zatkany nos, świąd skóry i problemy z oddychaniem.

- Warto podkreślić, że choć objawy mogą występować przez cały rok, to nasilają się jesienią i zimą, kiedy zamykamy szczelnie okna, zaczynamy włączać ogrzewanie i wtedy roztocza łatwiej krążą w domu, mnożąc się. Podobnie jest w przypadku alergii na sierść zwierząt. Te alergeny także mogą pozostawać w otoczeniu przez cały rok – podkreśla ekspert.

Innymi alergiami całorocznymi są także: alergia na pleśń, czyli grzyby, które mogą rozwijać się w wilgotnych i ciemnych miejscach, takich jak piwnice, łazienki i zagrzybione ściany, a także alergia na substancje chemiczne, takie jak detergenty, kosmetyki, środki czystości, farby czy lateks.

Prof. Fal apeluje, aby nie lekceważyć objawów alergii, ponieważ zbagatelizowanie ich może prowadzić do poważnych konsekwencji dla zdrowia i jakości życia.

- Nieleczone i zaniedbane zapalenie alergiczne błony śluzowej nosa jest bardzo istotnym czynnikiem, prawie 10-krotnie zwiększającym ryzyko rozwoju astmy oskrzelowej, a więc przewlekłej, potencjalnie ciężkiej choroby zapalnej dróg oddechowych – kończy lekarz.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.