Jakie badania profilaktyczne warto wykonywać?
Wizyta u lekarza bywa traktowana jak przysłowiowy dopust boży. Zwykle umawiamy się na konsultacje dopiero wtedy, gdy uciążliwe objawy dają się nam we znaki, a leki dostępne bez recepty nie przynoszą pożądanych efektów. Nierzadko okazuje się wówczas, że proces chorobowy jest zaawansowany, a dostępne metody terapeutyczne zawodne. Aby nie dopuścić do takiej sytuacji, warto zadbać o profilaktykę, obejmującą regularne badania diagnostyczne.
1. Rola badań profilaktycznych
Wiele chorób, w tym schorzenia układu sercowo-naczyniowego, rozwija się przez lata. Mało aktywny tryb życia, stosowanie używek, błędy żywieniowe, chroniczne zmęczenie i stres z czasem prowadzą do zaburzeń fizjologicznych i biochemicznych w organizmie. Ich następstwem jest upośledzenie tolerancji glukozy, zaburzenia gospodarki lipidowej, nadwaga i nadciśnienie tętnicze, czyli problemy zdrowotne prowadzące do rozwoju schorzeń układu krążenia.
Chorobom układu sercowo-naczyniowego można skutecznie zapobiegać, ale na zmianę trybu życia większość Polaków decyduje się dopiero po przebytym udarze mózgu lub zawale mięśnia sercowego.
2. Jak często wykonywać badania diagnostyczne?
Zdrowe osoby bez obciążeń w postaci uwarunkowań genetycznych powinny co najmniej raz w roku wykonywać podstawowe badania profilaktyczne (morfologia krwi, ogólne badanie moczu, poziom cholesterolu we krwi, stężenie kreatyniny, mocznik, elektrolity, poziom cukru, OB). Osoby palące papierosy powinny dodatkowo poddać się badaniom pojemności płuc (spirometria) i RTG klatki piersiowej.
Po ukończeniu 35 roku życia ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego rośnie, dlatego wskazane są systematyczne pomiary ciśnienia krwi i pierwsze EKG spoczynkowe. Natomiast po 40 roku życia zaleca się badanie gęstości kości, pomiar ciśnienia tętniczego w oku, badanie ostrości wzroku oraz test na obecność krwi utajonej w kale. Mężczyźni po czterdziestce powinni zacząć badania profilaktyczne w kierunku raka jąder i prostaty (samobadanie + badanie u urologa), a kobiety po dwudziestce co miesiąc powinny badać samodzielnie piersi, by odpowiednio wcześnie wykryć niepokojące zmiany (guzki, zmiany koloru skóry). Panie powinny co najmniej raz w roku odwiedzać ginekologa i wykonywać badanie cytologiczne. Po 49 roku życia kobiety powinny poddawać się również mammografii (raz na dwa lata).
Bez względu na wiek, raz na pół roku należy skontrolować stan uzębienia u stomatologa. W razie konieczności wskazane jest usunięcie kamienia nazębnego.
Artykuł powstał na podstawie materiałów Programu Profilaktyki Zdrowotnej „Siła Serca”. Jest on realizowany przez Fundację Rozwoju Kardiochirurgii im. prof. Z. Religi.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.