Kiedy będzie dostępna szczepionka na grypę na sezon 2020/2021? Prof. Adam Antczak wyjaśnia

- Nadchodzący sezon jesienny może okazać się szczególnie ciężki. Dlatego tak ważne jest, aby jak najwięcej Polaków zaszczepiło się przeciwko grypie - mówi w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Adam Antczak. Kiedy szczepionki na sezon 2020/2021 pojawią się w aptekach i którą z nich należy wybrać?

1. Kiedy będzie dostępna szczepionka na grypę?

Eksperci jednym głosem nawołują Polaków, aby zaszczepili się przeciwko grypie. - Szczególnie jest to ważne w tym roku, ponieważ już jasne jest, że epidemie grypy i koronawirusa SARS-CoV-2 nałożą się na siebie - opowiada prof. Adam Antczak, kierownik Kliniki Pulmonologii Ogólnej i Onkologicznej UM w Łodzi oraz przewodniczący Rady Naukowej Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy.

Jedna z naszych czytelniczek postanowiła zaszczepić się już teraz, ale kiedy poszła do apteki, była bardzo zaskoczona. "Jak mamy zaszczepić się wcześniej przeciwko grypie i tym samym zadbać o bezpieczeństwo naszej rodziny, skoro szczepionek jeszcze nie ma? To ma być profilaktyka? To strata czasu" - napisała zatroskana kobieta.

Zobacz film: "Czy szczepienia na grypę osłabiają odporność?"

- Szczepionka przeciwko grypie co roku ma inny skład, ponieważ w każdym sezonie występują nowe szczepy wirusa. Jakie szczepy będą dominować? To ustala Światowa Organizacja Zdrowia (WHO). W zależności od tego WHO wyznacza skład szczepionki. Dla każdej półkuli skład ogłaszany jest w innym czasie - wyjaśnia prof. Antczak.

Zazwyczaj gotowa szczepionka przeciw grypie pojawia się w okolicach października, ale w tym roku ze względu na pandemię koronawirusa, produkcję przyspieszono.

- Pierwsza szczepionka - VaxigripTetra, powinna dotrzeć do Polski już w przyszłym tygodniu. W aptekach pojawi się natomiast nie wcześniej niż 10 września, ponieważ najpierw musi przejść tak zwaną procedurę uwalniania. Po 20 września dostępne będą kolejne szczepionki — tłumaczy prof. Adam Antczak.

2. Którą szczepionkę na grypę wybrać?

W sezonie 2020/2021 w aptekach będą dostępne cztery rodzaje szczepionek przeciwko grypie:

• VaxigripTetra
• Influvac Tetra
• Fluarix Tetra
• Fluenz Tetra

Czym się od siebie różnią? Jak tłumaczy prof. Antczak wszystkie te szczepionki są czterowalentne, czyli zawierają po dwa typy antygenów z wirusa grypy typu A oraz typu B.

- Wszystkie szczepionki mają ten sam skład antygenowy. W tym sezonie składa się on w 3/4 z nowych szczepów wirusa - tłumaczy ekspert.

Szczepionki Vaxigrip, Influvac oraz Fluarix są przeznaczone dla osób dorosłych. Wszystkie trzy są szczepionkami inaktywowanymi i podjednostkowymi, co oznacza, że nie zawierają żywego wirusa, a tylko fragment powierzchniowych antygenów wirusa. Z kolei szczepionka Fluenz Tetra, jest przeznaczona dla dzieci w wieku od 3 do 18 lat. - Jest to szczepionka donosowa, zawierająca wirusy atenuowane, czyli żywe. Są one osłabione i odpowiednio zmanipulowane w laboratorium - wyjaśnia prof. Antczak.

3. Refundacja szczepionki przeciwko grypie

Kilka dni temu Ministerstwo Zdrowia opublikowało listę leków refundowanych od 1 września. Znalazły się na niej również szczepionki przeciwko grypie. Kto może skorzystać z refundacji?

• Osoby w wieku 75+ (VaxigripTetra) - pełna refundacja
• Osoby dorosłe (18+) z chorobami współistniejącymi lub po przeszczepie (Influvac Tetra) - 50 proc. ceny
• Kobiety w ciąży (Influvac Tetra) - 50 proc. ceny
• Dzieci wieku 3-5 lat (szczepionka donosowa Fluenz Tetra) - 50 proc. ceny

- W wielu europejskich krajach refundacja szczepionki przeciwko grypie jest niemal powszechna. W Polsce dopiero w tym roku rozszerzono refundację. Uważam, że jest to ogromny krok naprzód - opowiada prof. Antczak. - Mam nadzieję, że dostępność szczepionki spowoduje, że więcej osób zdecyduje się w tym roku zaszczepić. Dla publicznej służby zdrowia wynikną z tego same korzyści, bo zawsze łatwiej i taniej jest zapobiegać, niż leczyć powikłania — dodaje ekspert.

Osoby, których refundacja nie obejmuje, mogą same kupić szczepionkę w aptece po okazaniu recepty. W tym sezonie koszt szczepionki przeciwko grypie wyniesie około 45 zł za preparat w formie zastrzyku oraz 90 zł za preparat w formie donosowej dla dzieci.

Jak podkreśla prof. Antczak - przeciwko grypie powinny się zaszczepić:

• osoby po 50. roku życia,
• dzieci i młodzież od 6. miesiąca do 18. roku życia,
• kobiety w ciąży,
• pacjenci z chorobami serca, płuc, wątroby, nerek, krwi, układu nerwowego,
• pacjenci cierpiący na cukrzycę,
• osoby z obniżoną odpornością.

- Im starsza jest osoba, tym większe jest ryzyko wystąpienia ciężkich powikłań płucnych, kardiologicznych oraz neurologicznych. Wyraźnie to widać w grupie pacjentów po 50. roku życia - podkreśla prof. Antczak.

4. Czy szczepionka przeciwko grypie obniża odporność? Kiedy najlepiej się zaszczepić?

Prof. Antczak obala mit, jakoby szczepionki przeciw grypie powodowały chwilowe obniżenie odporności. Jak podkreśla ekspert, szczepieniom można poddać się w dowolnym momencie, ale w tym roku lepiej zrobić to jak najwcześniej.

- Po podaniu szczepionki może wystąpić niepożądana reakcja. Możemy mieć podwyższoną temperaturę ciała i czuć się osłabieni. Dzieje się tak, ponieważ nasz organizm wytwarza odpowiedź immunologiczną na antygeny zawarte w szczepionce. Nie oznacza to jednak, że w tym momencie spada nam odporność — tłumaczy prof. Antczak.

Jak mówi ekspert, mimo że z góry ustalono jakie szczepy grypy będą dominować w tym sezonie, nie w sposób jest przewidzieć, jak bardzo zjadliwy będzie wirus. Wiadomo jednak, że ten sezon będzie szczególnie trudny ze względu na pandemię koronawirusa.

- Na tym etapie nie możemy prognozować przebiegu sezonu grypowego. Może on wyglądać jak w ubiegłych latach, czyli wirusem grypy zakazi się około 4 mln Polaków. Niewykluczone też, że będzie to tak zwany sezon "wysoki" ze znacznie wyższym odsetkiem zachorowań. Z pewnością natomiast można stwierdzić, że dojdzie do pokrycia się epidemii COVID-19 i masowych zakażeń wirusem grypy, co wystawi cały system opieki zdrowotnej na dużą próbę - mówi prof. Antczak.

- Zawsze zachęcaliśmy do zaszczepienia się przeciwko grypie, ponieważ jest to ciężka i powszechna choroba, którą co roku przechodzi do 30 proc. dzieci i 10 proc. dorosłych w Polsce. W tym roku jednak jest to szczególnie ważne. Zachęcam do jak najszybszego zaszczepienia się, chociażby po to, żeby uniknąć stresu związanego z testowaniem i izolacją. Objawy grypy i COVID-19 są klinicznie nie do odróżnienia. Są to choroby wywołujące wysoką gorączkę, bóle mięśni i suchy kaszel, natomiast obie są nisko nieżytowe, czyli rzadko powodują wystąpienie kataru i bólu gardła. Dlatego diagnostyka różnicowa osób zaszczepionych może być zdecydowanie łatwiejsza - podkreśla prof. Antczak.

Zobacz także: Koronawirus w Polsce. Sondaż BioStatu dla WP: Polacy obawiają się jesieni, ale przeciwko grypie zaszczepi się niewielu

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.