Kto może korzystać ze świadczeń zdrowotnych poza kolejnością?
Problem kolejek pacjentów oczekujących na wykonanie świadczeń opieki zdrowotnej to nie tylko problem, z którym mamy do czynienia w Polsce. To w zasadzie problem powszechny. Występuje wszędzie tam, gdzie dostępność do świadczeń opieki zdrowotnej jest niewystarczająca w stosunku do potrzeb pacjentów.
Jeżeli świadczenie opieki zdrowotnej, np. porada lekarska lub zabieg w szpitalu, nie mogą zostać zrealizowane w dniu zgłoszenia, wówczas poradnia lub szpital, do którego zgłasza się pacjent powinien wpisać pacjenta na listę oczekujących i jednocześnie wskazać termin, w którym określone świadczenie zdrowotne będzie mogło być wykonane.
Prowadzenie list oczekujących jest obowiązkiem podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych. Jest to bardzo istotny i ściśle kontrolowany aspekt działalności każdego podmiotu prowadzącego leczenie, ma bowiem na celu zapewnienie wszystkim pacjentom równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej.
Zobacz film: "Polacy żyją aż 7 lat krócej niż Szwedzi"
Wpisywanie pacjentów na listę oczekujących, jeżeli nie świadczenia opieki zdrowotnej nie mogą zostać zrealizowane w dniu zgłoszenia, jest zasadą. Od tej zasady istnieją jednak liczne wyjątki.
W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, że pacjenci wpisywani na listę oczekujących są kwalifikowani do określonej kategorii medycznej. Wyróżniamy dwie kategorie medyczne, tj. przypadek pilny i przypadek stabilny.
Przypadek pilny występuje wówczas, gdy istnieje konieczność pilnego udzielenia świadczenia ze względu na dynamikę procesu chorobowego i możliwość szybkiego pogorszenia stanu zdrowia lub znaczącego zmniejszenia szans na powrót do zdrowia. Pacjenci o tej kategorii muszą być leczeni wg kolejności wpisów, przed pacjentami z kategorii „przypadek stabilny”.
Przypadki stabilne obejmują pacjentów, którzy nie znajdują się w stanie nagłym i nie zostali zaliczeni do przypadków pilnych Pacjenci o tej kategorii muszą być leczeni wg kolejności zgłoszenia, po wszystkich pacjentach z kategorii „przypadek pilny”.
Zarówno pacjenci zakwalifikowani jako „przypadek pilny” oraz jako „przypadek stabilny” są wpisywani na listę oczekujących. Jednak poza kolejnością wynikającą z listy świadczenia opieki zdrowotnej są udzielane dla pacjentów w tzw. stanie nagłym.
Pacjentem kwalifikowanym, jako znajdujący się w stanie nagłym jest pacjent, w stosunku do którego istnieje konieczność natychmiastowego udzielenia świadczenia. Odwołując się do przepisów ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym, należy wskazać, że stan nagłego zagrożenia zdrowotnego to „stan polegający na nagłym lub przewidywanym w krótkim czasie pojawieniu się objawów pogarszania zdrowia, którego bezpośrednim następstwem może być poważne uszkodzenie funkcji organizmu lub uszkodzenie ciała lub utrata życia, wymagający podjęcia natychmiastowych medycznych czynności ratunkowych i leczniczych”. Pacjenci w stanie nagłym (nagłego zagrożenia zdrowotnego) przyjmowani są niezwłocznie – przed pacjentami oczekującymi w ramach listy.
Co bardzo istotne, gdy pacjent kontynuuje leczenie i wymaga okresowego, w ściśle ustalonych terminach wykonywania kolejnych wizyt albo porad, nie jest wpisywany na listę oczekujących. Termin kolejnego etapu świadczenia zostanie wyznaczony zgodnie z planem leczenia.
Poza kolejnością wynikając z listy osób oczekujących mają prawo do leczenia osoby, o których mowa w art. 47c ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Są to inwalidzi wojenni i wojskowi, kombatanci, osoby represjonowane, osoby z tytułem „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi”, Dawcy Przeszczepu i osoby z tytułem „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu".
Poza kolejnością wynikając z listy osób oczekujących świadczenia zdrowotne są udzielane osobom, o których mowa w art. 24b i 24c ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Są to weterani poszkodowani podczas wykonywania zadań poza granicami państwa, którym udzielane są świadczenia w związku z leczeniem urazów i chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa.
Szczególna kategorią pacjentek uprzywilejowanych są pacjentki w ciąży. Pacjentką w ciąży świadczenia zdrowotne są udzielane poza kolejnością wynikająca z listy oczekujących.
Również poza kolejnością leczeni się pacjenci do 18 roku życia, u których stwierdzono ciężkie
i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały
w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu, posiadający zaświadczenie, o którym mowa w art. 47 ust. 1a ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, tj. zaświadczenie stwierdzające ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu.
Osobna kategorią pacjentów uprawnionych dl leczenia poza kolejnością są osoby podlegające obowiązkowemu leczeniu na podstawie decyzji sądu. Chodzi tu z reguły o obowiązkowe leczenie w zakresie psychiatrii i leczenia uzależnień.
Poza kolejnością przyjmowane są osoby w ramach tzw. świadczeń poszpitalnych, którym świadczenia zdrowotne są udzielane w poradni przyszpitalnej, w okresie nie dłuższym niż trzydzieści dni od dnia zakończenia leczenia w szpitalu. Dotyczy to jednak wyłącznie tych sytuacji, w których są spełnione jednocześnie następujące przesłanki:
leczenie jest kontynuowane w tym samym podmiocie, tj. przez podmiot , który udzielił danemu pacjentowi świadczeń z zakresu leczenia szpitalnego, np. w poradni przyszpitalnej,
leczenie kontynuowane jest związane przyczynowo z leczeniem w szpitalu,
leczenie kontynuowane obejmuje ocenę przebiegu leczenia po zakończeniu hospitalizacji,
w oparciu o wyniki badań istniejących lub przedstawionych dodatkowo, które uzasadniają:
a) realizację dalszego leczenia będącego kontynuacją leczenia rozpoczętego wcześniej,
b) pozyskiwanie w drodze skierowania niezbędnych, uzupełniających wyników badań dodatkowych lub c) wydanie orzeczenia lub zaświadczenia.
W przypadku, gdy pacjent realizuje skierowanie wystawione przez ten sam podmiot, np. skierowanie z poradni przyszpitalnej do szpitala, podmiot, który wystawił takie skierowanie ma obowiązek przyjąć pacjenta w terminie wskazanym na skierowaniu bez umieszczania go w kolejce oczekujących.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
