Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Mgr Monika Łapczyńska

Leczenie niepłodności

Leczenie niepłodności
Leczenie niepłodności (Shutterstock)

Niepłodność to koszmar wielu małżeństw, których największym marzeniem jest posiadanie dzieci. Leczenie niepłodności we współczesnej medycynie jest wysoko rozwinięte. By rozwiązać problemy z zajściem w ciążę, stosuje się wiele różnych metod leczenia niepłodności kobiecej i męskiej. W zależności od specyfiki zaburzeń płodności danej pary, podejmuje się indywidualne terapie. Specjalistyczne badania stanowiące diagnostykę niepłodności pozwalają na obranie właściwego kierunku leczenia, które umożliwi kobiecie zajście w ciążę.

spis treści

1. Co to jest niepłodność?

Czasem kobieta, która ma już jedno dziecko, nie może zajść w kolejną ciążę. Przyczyny niepłodności wtórnej to: starszy wiek, zrosty w narządzie rodnym spowodowane przebytymi stanami zapalnymi lub operacjami, zachwiana gospodarka hormonalna, obniżona jakość plemników partnera, np. z powodu szkodliwej pracy. Czasem para ma po prostu wady genetyczne, które na szczęście nie ujawniły się przy pierwszej ciąży, ale zajście w kolejną jest niemożliwe.

2. Metody leczenia niepłodności

Niepłodność nie dotyczy pojedynczej osoby, ale związku. Kiedy para stara się o dziecko, regularnie współżyje płciowo bez stosowania żadnych metod antykoncepcyjnych, a mimo tego kobieta nie zachodzi w ciążę, mówimy wówczas o niepłodności. Niepłodność to dość powszechny problem. Dotyka co szóstą parę. Wiele z przyczyn niepłodności można zlikwidować. Trzeba jednak rozpocząć szybką diagnostykę i leczenie. Czasem trwa to kilka miesięcy, a czasem kilka lat, dlatego pary muszą być wytrwałe i uzbroić się w cierpliwość. Z chwilą rozpoznania przyczyn niepłodności dokonuje się wyboru terapii. Można wyróżnić następujące grupy metod leczenia niepłodności:

Zobacz film: "Krioprezerwacja płodności"
  • leczenie farmakologiczne – obejmuje zastosowanie preparatów hormonalnych, do których należą antyestrogeny, gonadotropiny (m.in. gonadotropina kosmówkowa beta-hCG wydzielana przez łożysko), hormony wydzielane przez przysadkę mózgową, hormony steroidowe, hormony tarczycy, antybiotyki;
  • leczenie chirurgiczne – laparoskopia i laparotomia. Chirurgiczne leczenie niepłodności polega na zabiegowej korekcie nieprawidłowości jajowodowych i okołojajowodowych, m.in. na uwalnianiu zrostów powstałych w jajowodach, otwieraniu jajowodów i plastyce strzępków jajowodowych. Usuwa się także nieprawidłowości w obrębie macicy, np. przegrody wewnątrzmaciczne, mięśniaki macicy czy zrosty wewnątrzmaciczne;
  • techniki rozrodu wspomaganego medycznie (ART) – wśród tych technik leczenia niepłodności wyróżnia się: inseminacje domaciczne, standardowe zapłodnienie pozaustrojowe i umieszczenie zarodków w macicy, wstrzykiwanie plemników do wnętrza komórki jajowej, pobieranie plemników z najądrzy, pobieranie plemników z jąder, pobieranie komórki jajowej od dawczyni. Techniki rozrodu wspomaganego medycznie traktuje się jako metodę ostatniej szansy na zajście w ciążę po wyczerpaniu innych, mniej inwazyjnych metod leczenia niepłodności.

3. Techniki rozrodu wspomaganego

Problemy z zajściem w ciążę u kobiety powyżej 35. roku życia rozwiązuje się zwykle przy zastosowaniu technik rozrodu wspomaganego medycznie. Należą do nich:

  • IUI – inseminacje domaciczne; polegają na podaniu sondą do jamy macicy zawiesiny plemników. Nasienie jest odpowiednio spreparowane przez dodanie do niego odpowiednich preparatów;
  • IVF-ET – standardowe zapłodnienie pozaustrojowe i umieszczenie zarodków w macicy; w pierwszej kolejności zachodzi hiperstymulacja jajników, poprzedzona podawaniem doustnych środków antykoncepcyjnych przez jeden cykl. Po zakończeniu stymulacji jajników, kolejnym etapem jest pobranie komórek jajowych pod kontrolą USG. W tym samym czasie partner oddaje nasienie, które po obróbce w laboratorium dodaje się do komórek jajowych. Po dobie sprawdza się, czy komórki jajowe uległy zapłodnieniu, a następnego dnia zarodki przenoszone są do macicy. Do czasu spodziewanej miesiączki podaje się hormony, wtedy też wykonuje się test ciążowy. Jeśli jest ciąża, to hormony podaje się do czternastego tygodnia jej trwania;
  • ICSI – wstrzykiwanie plemników do wnętrza komórki jajowej; tę metodę leczenia niepłodności stosuje się, gdy występują defekty nasienia i gdy wcześniejsze próby leczenia za pomocą ART zakończyły się niepowodzeniem. Metoda ta polega na tym, że do poddanych wcześniej „obróbce” komórek jajowych i komórek ziarnistych wprowadza się unieruchamiane i pozbawione witek plemniki.

4. Leczenie niepłodności męskiej

Jeśli chodzi o problemy z zajściem w ciążę spowodowane męskim czynnikiem niepłodności, to nie znaleziono skutecznego, farmakologicznego sposobu jej leczenia. Można w niektórych przypadkach skorzystać z IUI, szczególnie wtedy, gdy defekty w nasieniu nie są duże, a kobieta ma mniej niż 30 lat. Skuteczność tego typu procedur jest jednak mała. W pozostałych przypadkach jedynym skutecznym leczeniem niepłodności męskiej jest IVF połączone z ICSI. W niepłodności idiopatycznej, w której trudno ustalić przyczyny problemów zajścia w ciążę, stosuje się zwykle leczenie hormonalne bądź techniki rozrodu wspomaganego medycznie.

Zdarza się, że wystarczy tylko porozmawiać z parą i wytłumaczyć, jak obliczyć dni płodne, by kobieta zaszła w ciążę. Czasem, w około 6-15% przypadków, brak potomstwa ma podłoże psychiczne. Depresja, stres, kolejne próby zapłodnienia sprawiają, że zaburza się wydzielanie hormonów, które sterują pracą jąder i jajników. W takich przypadkach pomóc może psychoterapia.

5. Inseminacja domaciczna

Czasami badania nie wykazują żadnych nieprawidłowości, wykonuje się wtedy tzw. test postkoitalny. Jest to analiza śluzu szyjki macicy kilka godzin po stosunku. Zdarza się, że to właśnie on jest przeszkodą dla plemników. W takich przypadkach zaleca się inseminację domaciczną. Zabieg wykonuje się także, gdy nasienie ma obniżone parametry, gdy para nie może się kochać, np. z powodu inwalidztwa lub gdy korzysta się z zamrożonego nasienia dawcy. Aby przeprowadzić inseminację, jajowody muszą być drożne, a para nie może chorować na HIV, WZW B i C oraz WR.

Już cztery dni przed zabiegiem przyszli rodzice nie mogą współżyć płciowo. Kiedy kobieta ma owulację, jej partner masturbuje się i oddaje nasienie do sterylnego pojemnika. Jest ono następnie badane i poprawiane są jego parametry. Potem wystarczą już tylko specjalny cewnik i strzykawka, a plemniki znajdują się we wnętrzu macicy.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Następny artykuł: Antyoksydanty pomogą zwalczyć niepłodność!
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze