Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Monika Szafarowska

Leczenie żylaków - leczenie żylaków podudzi, leki na żylaki, leczenie endowaskularne, leczenie operacyjne

Avatar placeholder
30.03.2021 17:12
Leczenie żylaków - leczenie żylaków podudzi, leki na żylaki, leczenie endowaskularne, leczenie operacyjne
Leczenie żylaków - leczenie żylaków podudzi, leki na żylaki, leczenie endowaskularne, leczenie operacyjne (iStock)

Żylaki podudzi to jedno z tych schorzeń, w których profilaktyka i wczesna interwencja są kluczowe dla przebiegu choroby. W przypadku gdy znajdują się one w stosunkowo niezaawansowanym stadium, ich leczenie nie nastręcza dużo trudności. Niestety, duża część pacjentów zgłasza się po pomoc, gdy żylaki przechodzą w stadium owrzodzeń – wtedy skuteczna interwencja jest dużo trudniejsza. Czasem jedyną możliwość wyleczenia stanowi operacja chirurgiczna.

spis treści

1. Leczenie żylaków podudzi

Co jednak można zrobić, by taka interwencja nie była konieczna? Przede wszystkim – zgłosić dolegliwości wcześnie. A jakie jest wtedy postępowanie? Uważa się, że w powstrzymywaniu rozwoju żylaków równie ważną rolę, jak przyjmowane leki, odgrywają metody niefarmakologiczne. Najbardziej rozpowszechnionym z takich sposobów jest kompresjoterapia. Jest to niezwykle skuteczna metoda w niezbyt zaawansowanych stadiach choroby. Polega ona na ucisku kończyny od zewnątrz. Ma to zwiększać ciśnienie w naczyniu żylnym i zmniejszać w nim zastój. Zazwyczaj efekt ten uzyskuje się przez noszenie specjalnych, uszytych na miarę, pończoch uciskowych. W tym samym celu można zastosować podkolanówki lub – w ostateczności – bandaże elastyczne. Zaleca się, aby pończochy stosować w ciągu dnia, a w nocy je zdejmować. Ponieważ pończochy te powinny ściśle opinać kończynę, do lekarza należy zlecenie odpowiedniego ich rozmiaru. W tym celu powinien dokładnie zmierzyć kończynę (w szczególności jej obwód). Metoda ta jest skuteczna, co udowodniono wieloma badaniami. Powinno się ją stosować równolegle z leczeniem farmakologicznym – wtedy korzyści są największe (choć należy pamiętać, że leczenie farmakologiczne ma jedynie charakter uzupełniający bądź objawowy).

2. Leki na żylaki kończyn dolnych

Leki stosowane w leczeniu żylaków kończyn dolnych działają w kilku mechanizmach. Pierwszym z nich jest uszczelnienie naczyń – tak działają witaminy oraz preparaty zawierające wyciągi z owoców pestkowych. Następnie stosuje się tzw. leki flebotropowe, które zwiększają napięcie ściany żył, powodując zmniejszenie przepuszczalności i obrzęku kończyny. Powodują w ten sposób zmniejszenie dolegliwości bólowych, likwidację kurczów, uczucia ciężkości i zmęczenia. Inną grupą są preparaty rozrzedzające krew. Mają one za zadanie nie dopuścić do wykrzepiania się krwi w poszerzonym naczyniu żylnym, co z kolei mogłoby skutkować groźnymi dla życia powikłaniami.

3. Leczenie endowaskularne i operacyjne żylaków

Zobacz film: "Jak pozbyć się uczucia ciężkich nóg?"

Zdarzają się jednak sytuacje, gdy leczenie żylaków nieinwazyjne wraz z farmakologicznym nie przynoszą pacjentowi ulgi. Czy oznacza to, że musi on poddać się operacji? Na szczęście, niekoniecznie. Obecnie stosuje się metody o skuteczności porównywalnej do operacji, które są jednak dla pacjenta dużo mniejszym obciążeniem. Jedną z głównych metod może tu być skleroterapia. Metoda ta (w Polsce dość popularna ze względu na jej czas trwania i łatwość wykonania) polega na wprowadzeniu do żylaka środka wywołującego miejscowy stan zapalny i w efekcie zarośnięcie żyły. To zazwyczaj rozwiązuje problem i nie prowadzi do nawrotów. Niestety, choć metoda ta ma wiele zalet, może powodować – na szczęście dość rzadkie – działania niepożądane, do których zaliczamy: zakrzepicę żył głębokich, reakcje alergiczne, zaburzenia neurologiczne, martwicę skóry z owrzodzeniem, zapalenie żył powierzchownych oraz przebarwienia i stwardnienia skórne. Nieco podobnymi metodami, choć bardziej zaawansowanymi technicznie, są ablacja laserowa oraz termoablacja falami radiowymi. Wykorzystuje się w nich fale o różnej częstotliwości, które również powodują zarastanie zmienionych żylakowato żył.

Istnieją jednak sytuacje, kiedy te metody nie mogą być wykorzystywane. Niestety, w Polsce wciąż jeszcze barierą dla małoinwazyjnych metod endowaskularnych jest ich koszt. W wyniku rachunków ekonomicznych wykonuje się tańsze, a równie skuteczne operacje. Przeprowadzane są one u pacjentów z obecnymi powikłaniami – krwawieniami, zapaleniami lub owrzodzeniami. Stosuje się zabiegi operacyjne przy żylakach masywnych, które nie reagują na leczenie zachowawcze. Najczęściej operacja polega na usunięciu żyły odpiszczelowej (całej lub jej fragmentu) i wykonuje się ją w znieczuleniu ogólnym. Kilka dni po operacji konieczne jest unieruchomienie pacjenta, a przez następne tygodnie – stosowanie opaski uciskającej. Zabieg ten przeważnie oznacza radykalne wyleczenie.

Żylakowe poszerzenie naczyń może dotyczyć nie tylko kończyn dolnych. Często mamy do czynienia z żylakami odbytu), które także wymagają interwencji lekarza. Podstawowym problemem, z jakim spotyka się lekarz w swej praktyce, jest złagodzenie bólu wywołanego obecnością hemoroidów. I w tym przypadku kluczowe dla przebiegu choroby są odpowiednio zastosowana profilaktyka i przestrzeganie ogólnych, nieskomplikowanych zaleceń: unikanie nadmiernego parcia na stolec i długiego przebywania na desce klozetowej – choć oddawanie stolca nie powinno odbywać się w pośpiechu, zmniejszenie masy ciała u osób otyłych, stosowanie diety z dużą ilością błonnika, wypijanie 8–10 szklanek wody dziennie (przy braku regularnych wypróżnień i skłonności do zaparć) oraz ruch i regularne wykonywanie ćwiczeń fizycznych. Przy przestrzeganiu tych zaleceń można liczyć na spowolnienie biegu choroby. W przypadku wytworzenia stanu zapalnego w żylaku sama profilaktyka nie wystarczy. Ostry ból mogą złagodzić leki przeciwzapalne, przeciwbólowe i ściągające w postaci maści czy czopków. Ulgę może przynieść też stosowanie nasiadówek z ciepłej wody, np. z dodatkiem wyciągu z kory dębu. W przypadku występowania zaparć należy też zastosować leczenie rozluźniające stolec, co złagodzi dolegliwości bólowe.

Jeśli powyższe leczenie żylaków okaże się nieskuteczne, konieczna może być pomoc chirurga. Istnieje kilka metod operacyjnych stosowanych w przypadku hemoroidów. Jedną z bardziej rozpowszechnionych jest tzw. opaskowanie polegające na mechanicznym zaciśnięciu gumowej opaski wokół hemoroidu. Możliwe jest też wykonanie skleroterapii, której zasada działania zbliżona jest do analogicznego leczenia stosowanego przy żylakach kończyn dolnych. Żylaki odbytu można też wymrozić ciekłym azotem lub wypalić, stosując laser lub promieniowanie podczerwone. Wciąż jednak najczęściej stosuje się w Polsce zabieg haemoroidektomii, czyli operacyjnego wycięcia guzków krwawniczych. Metoda ta jest skuteczna, ale pacjent potrzebuje kilku dni, aby dojść do siebie po takiej operacji.

Jak widać, w przypadku żylaków staramy się nie wkraczać z postępowaniem chirurgicznym, kiedy jest to jeszcze możliwe. Zabieg operacyjny oznacza dużą szansę na wyleczenie, ale jest także dość obciążający dla samego pacjenta. Kiedy więc można opierać się na leczeniu farmakologicznym lub na metodach fizykalnych – róbmy to, gdyż odbędzie się to z korzyścią dla pacjenta i jego komfortu życia.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Następny artykuł: Leczenie żylaków nóg
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze