Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Mgr Kamila Drozd

Melatonina - właściwości, niedobór, dawkowanie, przeciwwskazania

Melatonina jest dostępna bez recepty, ale jej dawkę powinien ustalić lekarz.
Melatonina jest dostępna bez recepty, ale jej dawkę powinien ustalić lekarz. (123rf.com)

Melatonina, czyli hormon snu, to dobre rozwiązanie dla osób cierpiących na zaburzenia snu. Bezsenność, kłopoty ze snem, trudności z zaśnięciem albo wielokrotne budzenie się w nocy to rzeczywistość niejednego człowieka. W ciągu dnia występuje natomiast złe samopoczucie, kiepski nastrój, zmęczenie, drażliwość i problemy z koncentracją. Wiele osób sięga po leki nasenne, by poprawić komfort snu. Alternatywą dla tradycyjnych tabletek jest melatonina. Co to jest melatonina i jakie ma właściwości? Co powoduje niedobór melatoniny? W jaki sposób dawkować tą substancję i jakie są przeciwwskazania do jej stosowania?

spis treści

1. Charakterystyka Melatoniny

Melatonina to substancja, która reguluje rytm dobowy snu i czuwania wyznacza porę zasypiania oraz budzenia się. Występuje naturalnie w organizmie, ale zaczyna się uwalniać dopiero po zmroku, z tego względu jest nazywa hormonem ciemności lub hormonem snu.

Głównie produkuje ją szyszynka w mózgu, kiedy odbierze sygnał, że na zewnątrz robi się ciemno. Jest także wytwarzana w oczach, szpiku i w układzie pokarmowym, gdzie steruje ruchami jelit.

Zobacz film: "Najlepsze patenty na dobry sen"

Najwyższe stężenie melatoniny występuje między 24 a 3 nad ranem. Niemowlęta do 12 tygodnia nie posiadają melatoniny i śpią kiedy są najedzone. Dopiero około 20 tygodnia życia powstaje zarys cyklu dobowego.

Wraz z wiekiem szyszynka produkuje mniejszą ilość hormonu, co odpowiada za problemy ze snem, pobudki o świcie i drzemki w ciągu dnia.

Zobacz także:

2. Dostępność i zakres działania

Melatonina w tabletkach jest dostępna bez recepty, ułatwia zasypianie i reguluje zegar wewnętrzny. Jest polecana dla osób niewidomych oraz w czasie podróży międzykontynentalnych ze zmianą stref czasowych, kiedy pojawia tzw. jet lag.

Może zredukować problemy ze snem u pracowników zmianowych i ludzi w podeszłym wieku. Ponadto, melatonina spowalnia trawienie pokarmu, wspiera układ odpornościowy i odpowiada za niszczenie komórek nowotworowych trzustki.

Ponadto, hormon snu ma działanie antyoksydacyjne, opóźnia proces starzenia się organizmu. Leki nasenne to szybki sposób na zaśnięcie i wydłużenie czasu odpoczynku, ale wywołują sen bez fazy REM.

Tym samym pozbawiają organizm najlepszego czasu na regenerację układu nerwowego, co sprawia że w czasie dnia można odczuwać znużenie, poirytowanie, ospałość i problemy z koncentracją.

Długotrwałe przyjmowanie tabletek na sen to ryzyko przedawkowania, uzależnienia i zwiększenia tolerancji dla stosowanych dawek.

Ponadto, po odstawieniu preparatu mogą pojawić się objawy abstynencyjne. Z kolei melatonina umożliwia pójście spać trzy godziny wcześniej, a następnego dnia nie powoduje gorszego samopoczucia.

Leki i sulpementy z melatoniną znajdziesz dzięki stronie KtoMaLek.pl. To darmowa wyszukiwarka dostępności leków w aptekach w Twojej okolicy. Nie trać czasu na bieganie od apteki do apteki! Zarezerwuj potrzebny lek online i zapłać za niego w aptece.

3. Co powoduje niedobór hormonu snu?

Nieprawidłowa ilość hormonu snu prowadzi do zespołu opóźnionej fazy snu, który często występuje u osób młodych. Wówczas pora snu zostaje przesunięta o kilka godzin, ponieważ nie ma zgodności między biologicznym rytmem, a tym, które narzuca nauka czy praca.

Zaburzenie sprawia, że senność pojawia się około 2-4 w nocy lub dopiero rano. Nawet jeżeli chory położy się wcześniej to nie potrafi zasnąć, a w ciągu dnia jest drażliwy i ma problemy z koncentracją.

Leczenia wymaga również przyspieszona faza snu, która pojawia się najczęściej u osób po 60. roku życia. Zaburzenie sprawia, że senność pojawia się już przed godziną 21, a nad ranem występuje wybudzenie i pełna aktywność, aż do godzin wieczornych.

Niedobór melatoniny ma negatywny wpływ na organizm i może prowadzić do poważnych chorób, takich jak:

  • depresja,
  • otyłość,
  • zawał serca,
  • udar mózgu,
  • choroby sercowo-naczyniowe,
  • zaburzenia hormonalne,
  • spadek odporności,
  • podatność na infekcje,
  • rak piersi,
  • rak prostaty,
  • rak okrężnicy,
  • cukrzyca typu 2,
  • paradontoza,
  • choroby jelit,
  • choroby oczu,
  • padaczka,
  • omamy i halucynacje.
#dziejesienazywo: Najlepsze sposoby na bezsenność (WIDEO)
#dziejesienazywo: Najlepsze sposoby na bezsenność (WIDEO)

Leczenie bezsenności to czasami długi i pracochłonny proces. Nie zawsze jednak wymaga leczenia farmakologicznego,

zobacz galerię

4. Bepieczne dawkowanie leku

Dawka melatoniny powinna być ustalona przez lekarza. Zazwyczaj stosuje się 1-3 mg substancji, w wyjątkowych sytuacjach 5 mg. Hormon nie uzależnia i może być przyjmowany przez długi czas, ale czas kuracji powinien określić specjalista.

Melatonina powinna być zażywana codziennie wieczorem, około godzinę przed planowaną porą pójścia spać. Tabletka zmniejsza również poziom cholesterolu i obniża ciśnienie.

5. Przeciwwskazania dla stosowania

Opinie o stosowaniu melatoniny w tabletkach są podzielone, ponieważ mogą wystąpić skutki uboczne, na przykład ból głowy, dezorientacja i zawroty głowy. Istnieją również przeciwwskazania, takie jak:

Nadmiar melatoniny może wywołać dziwne sny i utrudniać utrwalanie się wspomnień, ale nie są to udowodnione stwierdzenia.

Treść artykułu jest całkowicie niezależna. Znajdują się w nim linki naszych partnerów. Wybierając je, wspierasz nasz rozwój.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Następny artykuł: Relaks przed snem
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze